31 Kilometrelik, yeni teknoloji ile donanmış elektron-pozitron çarpıştırıcısı inşaat için onay bekliyor.
Doğrusal Çarpıştırıcı Birliği (Linear Collider Collaboration), Uluslararası Doğrusal Çarpıştırıcı projesi için bir çalışma (PDF) yayınladı. 31 Km uzunluğundaki elektron-pozitron çarpıştırıcısı, CERN’in şu an kullandığı Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’ndan fiziksel olarak ve performans bakımından katbekat güçlü.
Uluslararası komiteye sunulan proje için cevap bekleniyor. Asya, Avrupa ve Amerika kıtasından gelen birçok yetkili isim bu çalışma için saha ve maddi destek araştırması yapıyor.
Yeni tasarlanan Uluslararası Doğrusal Çarpıştırıcı, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’ndan farklı olarak daire şeklinde değil düz bir hat üzerine inşaa edilecek. Çarpışma sırasında saniye başına 700 kere, 500 GeV (Gigaelectron volt) enerji ortaya çıkıyor.
Doğrusal Çarpıştırıcı Birliği yöneticisi Lyn Evans “Uluslararası Doğrusal Çarpıştırıcı, küresel alanda yapılan parçacık fiziği için yeni bir gündem oluşturacak” dedi. Parçacık fiziği hakkındaki araştırmaların çoğunluğu Avrupa’daki CERN üssünde yapılıyor. ABD’de bulunan Fermilab Laboratuvarı da bu konuda öncülük ediyor. Yeni inşaa edilecek çarpıştırıcı sayesinde, Higgs Bozon’u hakkında daha detaylı bilgiler elde edebilmek mümkün olacak. Hatta Higgs Bozon’unun diğer parçalarla olan ilişkisi de ortaya çıkarılabilecek.
Bu devasa projeye ev sahipliği yapacak ülke henüz belirlenmedi. Ancak Japonya, Avrupa (CERN) ve ABD (Fermilab) çalışmaya destek vereceklerini açıkladı. Japonya hükümeti ise yeni çarpıştırıcının kendi topraklarında inşaa edilmesi halinde, masrafların yarısını karşılayacağının teminatını verdi. Eğer çarpıştırıcı için onay alınırsa, inşaatın 2015 ya da 2016’da başlayıp 2026 yılında bitirilmesi bekleniyor.
Uluslarası Doğrusal Çarpıştırıcı sayesinde, birçok ülkedeki 100 farklı üniversite ve laboratuvardan 1000 bilim-insanı ve mühendise çalışma alanı sağlanacak.
