Haswell işlemcilere ev sahipliği yapan Intel Z87 yongasetini ve MSI’ın yeni nesil tepe seviyesi modeli Z87 MPOWER MAX anakartı inceliyoruz.
2 Haziran’da Tayvan Computex’de tanıtımı yapılan Haswell işlemciler, Intel’in “Tick” ve “Tock”lardan oluşan yol haritasında “Tock” zamanına denk gelen ve temel olarak şu an kullanıyor olduğumuz Ivy Brigde’lerin makyajlanmış hali olarak karşımıza çıkıyorlar. Daha sonra yapacağımız detaylı inceleme öncesi kısa bir bilgi geçersek; Haswell ailesi, Ivy Bridge’in varolan 22nm’lik üretim teknolojisini devam ettiren, yüksek performans anlamında değil ama dahili grafik arabirimi ve düşük güç tüketimi konusunda hayli iddialı olan işlemcilerden oluşuyor. Revize edilen özelliklerin daha çok mobil sistemlere daha fazla getiri sağlayacağını ve işlemci/yongaseti değişimi ile masaüstünde bir üst sınıfa terfi edemeyeceğinizi şimdiden belirtelim.
4. nesil Haswell işlemcilerle birlikte anakartlardaki soket yapısı değişiyor. İyi haber: LGA 1156 ve 1155’lerle kullandığınız işlemci soğutucularını çöpe atmanıza gerek kalmayacak. Haswell’de olduğu gibi bu işlemcilerle kullanılacak olan yongasetleri, Z77’ye göre birkaç küçük rötuş haricinde büyük gelişmelere gebe değil.
AMD, Llano platformu ile doğal USB 3.0’a geçişini bir süre önce tamamlamıştı. Ardından Intel’in 7 serisi yongasetlerine doğal USB 3.0’ı dahil etti. Üst seviye olan Z87 ile 14’ü USB 2.0, 6’sı USB 3.0 olmak üzere toplam 20 USB yuvasına sahip oluyoruz. Bu: Z77’ye göre fazladan 2 x USB 3.0 anlamına geliyor. Z77’de 2 ile sınırlı kalan SATA 6Gb/s yuvası, Z87’de 6’a çıkartılmış. Tepe seviyesi anakartlarda, 6’dan fazla SATA 6Gb/s yuvası için yine ek kontrolcüye başvurulacak.
PCIe tarafında, işlemciye gömülü PCIe kontrolcüsü yardımıyla Z87 modellerinde x16 ve x8-x8 yanında, x8-x4-x4 kombinasyonları ile çoklu ekran kartı kullanabiliyoruz. İlave olarak: yongasetini bağlıyor olmasa da, çift kanal ve 1600MHz (anakartın modeline göre hızaşırtma ile 3000MHz’e çıkabilir) olmak üzere, bellek tarafında herhangi bir değişiklik yok.
8 serisi yongasetleri, masüstünde temel olarak 3 farklı modelle sahip. Z87, zengin SLI/CrossFire seçenekleri, mekanik sürücülere SSD yardımı ile önbellekleme yaparak hız kazandıran Smart Response, katı hal sürücüler (SSD) için performans ve güç optimizasyon sağlayan Lake Tiny ve RAID kurulumlarını organize eden Rapid Storage Technology gibi teknolojilerle yongasetinin hemen hemen tüm avantajlarına sahip. Ofislerde güvenlik ve verimlilik uygulamalarını destekleyen Small Business Advantage, sadece kurumsal pazarı hedefleyen H87’e dahil edilmiş. H81 ise, Intel’in her yeni yongasetinde olduğu gibi bir çok özelliği kırpılarak giriş seviyesindeki kullanıcılara sunuluyor.
Her ne kadar büyük bir kitlenin ilgi alanına girmiyor olsa da, listede yer almayan ve Intel vPro Technology, Intel Small Business Advantage, Identity Protection Technology ve iSIPP Eligiblegenel teknolojileriyle tamamen kurumsal pazarı hedefleyen Q87, Q85 ve B85 versiyonlarının da, Z ve H serisi ile birlikte piyasaya sürüldüğünü küçük bir dipnot olarak geçelim.
MSI Z87 MPOWER MAX
- Marka: MSI
- Model: Z87 MPOWER MAX
- Yonga seti: Intel Z87
- İşlemci desteği: Intel LGA 1150 yuvası ile uyumlu i7, i5 ve i3
- Bellek desteği: 4 x DIMM, maksimum 32 GB, DDR3 1333, 1600 ve 3000MHz’ kadar (hızaşırtma ile)
- Genişleme yuvaları: 3 x PCIex16, 4 x PCIex1
- Depolama: 8 x SATA 6.0Gb/s, 1 x mSATA
- RAID: 0, 1, 5, 10
- Ses: Realtek ALC1150, 7.1 kanal
- Ağ: Intel E2205, 802.11n/b/g
- Arka panel bağlantıları: PS/2, 2 x HDMI, Display Port, 2 x USB 2.0, 6 x USB 3.0, LAN (RJ45), S/PDIF, analog ses çıkışları
- Dahili bağlantılar: 2 x USB 2.0, 2 x USB 3.0, 5 x fan bağlantı yuvası,
- Form faktörü: ATX, 304 x 244 mm
İncelemeye gelen Z87 MPOWER MAX, MSI’ın “Lightning” ekran kartları ve “POWER” serisinin DNA’sını taşıyan üst seviye bir model. Military Class IV, DrMOS II, Hi-c CAP, SFC ve Solid CAPS gibi sağlam ve dayanıklı bileşenlerle donatılan anakart, toplamda 32GB 3000MHz’e kadar (hızaşırtma ile) bellek desteği, 7 genişleme yuvası, 9 adet SATA portu, dahili WiFi/Bluetooth bağlantısı, SLI/CrossFire kombinasyonları ve geniş hızaşırtma seçeneklerine sahip. Hedeflenen kitle ise: oyuncular ve hızaşırtmacılar.
Anakartın Intel LGA 1150 işlemci yuvasında sadece 4. nesil Haswell işlemcileri kullanabiliyoruz. Soket yapısı değişikliği nedeniyle Ivy Bridge modeller fiziksel olarak yuvaya uyumlu değil:
İşlemci yuvasının çevresindeki 20 adet güç regülatörü, Z87 MPOWER MAX’in hızaşırtma konusunda ne kadar iddialı olduğunu gösterir nitelikte. Anakartın genel temasına uygun sarı-siyah kombinasyonu ile renklendirilen “M” şeklindeki iri kıyım soğutucu, özellikle hızaşırtma sırasında ısınacak MOSFET’leri etkin şekilde serinletmek için tasarlanmış. Pasif soğutucunun yüksekliği 33 mm civarında ve yüksek profil işlemci soğutucuları ile çakışma ihtimali düşük:
4 adet bellek yuvasında, çift kanal bellek renklendirilmesi yapılmamış. Anakart maksimum 32GB olmak üzere 1333 ve 1600MHz bellekleri standart, 3000MHz’e kadar olanları ise BIOS’daki XMP profili yardımıyla destekliyor:
Bellek yuvalarının hemen altında 24 pin güç girişi ve yanında dikey şekilde yerleştirilen USB 3.0 yuvası yer alıyor. En sağdaki farklı görünen yuva ise, anakart üzerindeki farklı bileşenlerin voltajlarının doğrudan ölçülmesini sağlayarak hızaşırtmacı kitleye yardımcı olan ergonomik bir detay. Kutu içeriğinde yer alan kabloların bir ucu yuva-lara takıldıktan sonra, multimetrenizle diğer uçtan istediğiniz herhangi bir bileşenin voltaj değerlerini görebiliyorsunuz:
Z87 MPOWER MAX’in diğer 8 + 8 pinlik güç girişleri ise anakartın kuzey-batısında, MOSFET soğutucu ile arka panel çıkışları arasında:
Çoklu ekran kullanımlarında (SLI ve CrossFire), çift-üçlü slot kaplayan soğutuculara sahip ekran kartları düşünülerek, PCIex16 yuıvalarının arasına toplam 4 adet PCIex1 yuvası yerleştirilmiş. PCIe 3.0 spesifikasyonuna sahip PCIex16 yuvaları tek kartta x16, çift kartta x8-x8 ve üçlü kullanımlarda x8-x4-x4 bantgenişliği sunuyor:
PCIex16 slotları arasındaki mSATA yuvası, bu yuvaya uyumlu SSD’leri destekliyor. Henüz 2.5″lik versiyonları kadar yaygınlaşmamış olsa da, yakın bir zaman içinde en azından işletim sisteminin yüklü olduğu minik SSD’leri bu anakartlar/yuvalar üzerinde kullanıyor olacağız:
8 adet SATA 6Gb/s yuvasıdan 6’sı Intel Z87 yongasına, diğer ikisi ASMedia ASM1061 kontrolcüsüne bağlı. Sürücülerle RAID 0, 1, 5 ve 10 yapılabiliyor. SATA yuvalarının sağında diğer bir USB 3.0 bulunuyor. Yuvanın yatay tasarımı, kasanın giriş/çıkış panelinden uzanan kablonun ucundaki kalın soketin anakarttaki bu yuvaya takılmasından sonra kablo dağınıklığını ve önleyen ergonomik bir detay:
Yongasetinin serinletilmesinden sorumlu pasif soğutucu, tüm anakartlara olduğu gibi PCIex16 yuvasına takılan ekran kartı ile fiziksel temasta bulunmaması adına düşük profil olarak tasarlanmış:
Soğutucuya ilave edilen küçük bir aydınlatma, karanlık ortamlarda güzel bir görüntü veriyor:
Intel Z87 yongaseti:
Hızaşırtma konusunda iddialı olan anakart, aynı zamanda yüksek kaliteli ses kapasitörleri, dahili 600Ω kulaklık amplifikatörü, altın kaplama analog ses çıkışları, elektromanyetik girişime karşı korumalı ses yongasından oluşan ve MSI’ın Audio Boost olarak adlandırdığı yüksek ses kalitesi vaadeden bileşenlere sahip:
Sesin işlendiği Realtek ALC1150 yongası:
Sistem çalışmaya başladığı anda devre giren sarı renkli LED aydınlatmalı “yol”, ses yongasının yanından çıkarak analog ses soketlerine kadar uzanıyor:
MSI’ın pek çok anakartında gördüğümüz kullanıcı dostu butonlar, Z87 MPOWER MAX’le birlikte en soldaki PCIex16 slotunun yanına, yani anakartın güneyine doğru kaymış durumda. OC GENIE, MSI’ın bir tür otomatik hızaşırtma sistemi. Eğer klasik yöntemlerle ince ayarlarla uğraşmak istemiyorsanız, sadece bu butonu kullanarak makul seviyelerde hızaşırtma yapabiliyorsunuz. Uzay montaj çalıştırmada hayli işe yarayan açma/kapama ve reset butonlarının hemen sağındaki “+” ve “-” butonları yardımıyla, işlemci frekansını 1’er MHz’lik adımlarda artırıp, azaltabiliyoruz:
Butonların yanındaki dahili 2x USB 2.0 yuvası haricinde, anakart üzerinde toplam 5 adet fanın bağlantısının yapıldığı yuva yer alıyor:
USB 2.0 yuvalaranın yanındaki switch, kullanıcının iki BIOS arasında seçim yapmasını sağlıyor. FASTB1 (GO2BIOS) butonu, klavyedeki “DEL” tuşuna basmadan direkt olarak BIOS ekranına ulaşabilmenizi sağlayan pratik uygulama. Küçük gösterge paneli ise, sistemde oluşan hataların kodlarını veriyor. Kodların ne anlama geldiğini öğrenmek için kullanım kılavuzuna başvurabilirsiniz:
Kutu içeriğinde dahil edilen ve daha önce pek çok üst seviye anakartta gördüğümüz küçük bir modül, WiFi 802.11 b/g/n ve Boluetooth 4.0’ı destekliyor. İlave olarak, Haswell işlemcilerle birlikte gelen 1080p çözünürlükte video aktarımını (WiDi-Wireless Display) yapabiliyoruz. Ancak bunun için karşı tarafta TV modülüne sahip olmanız gerektiğini hatırlatalım:
Modül, PS/2 ve USB 3.0 yuvalarının arasına takılıyor:
Kutu içeriğinden çıkan iki adet WiFi antenin montajı da son derece kolay:
Arka paneldeki giriş çıkışlar ise şu şekilde:
- PS/2 (klavye-fare girişi)
- 2 x USB 2.0
- BIOS reset botonu
- 6 x USB 3.0
- LAN (RJ45)
- Optik ses çıkışı
- 2 x HDMI ve Display Port görüntü çıkışları
- Analog ses çıkışları
MSI, anakartın tamamında Dark Cap olarak adlandırılan alüminyum çekirdekli ve düşük ESR değerine sahip ortalama 10 yıldan fazla ömürleri olan katı kapasitörler kullanmış:
Anakartın arka yüzü:
Kutu içeriğinde bulunanlar:
- Kullanım kılavuzu
- Sürücü CD’leri
- 6 x SATA kablosu
- USB 3.0 çoklayıcı
- SLI köprüsü
- 2 adet WiFi anten
- Arka arka çıkış paneli
- WiFi/Bluetooth kart
- M-Connector aparatları
- 4 adet voltaj ölçüm kablosu
- MSI Gaming çıkartması
MSI’ın ClickBIOS 4 BIOS’u, anakartın sarı/siyah renk temasına uygun olarak hazırlanmış. Daha önceki versiyonda olduğu gibi dokunmatik ekran desteği var ve arayüz buna uygun tasarlanmış. Bunun yanında ek bir yazılımla Windows üzerinden BIOS’unu kontrol edebiliyorsunuz. Seçilen ayarların aktif olması için sistemi yeniden başlatmak gerekiyor.
Gigabyte anakartlarda gördüğümüz ve anakart üzerindeki bileşenler hakkında bilgi veren görsel arayüz, ClickBIOS 4 sürümüyle birlikte Z87 MPOWER MAX’e ilave edilmiş. Yapmanız gereken, fare imlecini bilgi almak istediğiniz bileşen üzerine getirmek:
MSI’IN anakartları, kaliteli malzeme ve zengin kutu içeriği haricinde kullanıcı dostu pek çok yazılımla geliyor. Bunlardan ilki olan Live Update 5’i kullanarak, sistem sürücüleri ve MSI yazılımlarının güncellenmesini otomatik yada manuel olarak yapabiliyorsunuz:
Extreme Tuning Utility, hızaşırtma öncesi ve sonrası, bileşenler hakkında detaylı bilgi verebilen bir yardımcı:
Click BIOS 2 yazılımı ile Windows üzerinden BIOS’a girip, hızaşırtma dahil tüm seçenekleri kontrol altında tutabiliyorsunuz. Ancak yaptığınız ayarlar, Windows’un tekrar başlatılmasından sonra aktif oluyor:
Super RAID, MSI’ın dizüstü sistemler için geliştirip daha sonra masaüstüne terfi ettirdiği, RAID kombinasyonları yanında Intel Rapid Start, Smart Response ve Smart Connect kurulumlarına yardımcı olan küçük bir yazılım:
Online oyunlar sırasında, trafiği tanıma ve öncelik verme yardımıyla yüksek ping oluşumunu engelleyen MSI’ın Killer Network ağ bağlantısını kontrol eden yazılım:
Test Sistemi
- MSI Z87 MPOWER MAX
- Intel Core i7 4770K
- Gskill Ripjaws Z 2400MHz 8GB DDR3
- Memoright FTM Plus 120 GB
- Cooler Master 650 watt
Cinebench R11.5
Cinebench, temelde işlemci performansını ölçümleyen bir yazılım. Öndeki nesil i7-3770K ile yeni nesil i7-4770K’nın karşılaştırmasını yapıyoruz:
Tek Çekirdek
Çoklu Çekirdek
SiSoft Sandra Bellek Bantgenişliği
Tamsayı
Kayar Nokta
3DMARK 11
i7-4770’K’nın gömülü arabirimi HD 4600, HD 4000 serisinden yaklaşık %40-45 oranında daha performanslı:
Performance Skoru
Graphics Skoru
PCMARK 7
PCMark 7, Windows altında çeşitli görevler için sistemin performansını ölçen bir tür genel sistem testi. Z77 ile aynı SATA 6GB/s ve USB 3.0 arabirimine sahip olsa da, Z87 yongasetli anakartın skorları İ7-4770K yüzünden daha yüksek çıkıyor:
Lightweight Skoru
Productivity Skoru
Creativity Skoru
Entertainment Skoru
System Storage Skoru
PCMARK 7 Toplam Puan
Depolama Altsistemi Performansı
Anakartların SATA 6GB/s performansı için ölçümlemek için ATTO Disk Benchmark’ı koşturduk. Kullanılan sabit sürücü Memoright FTM Plus 120 GB:
Okuma
Yazma
USB 3.0 Performansı
Bu test için disk istasyonuna yerleştirdiğimiz Memoright FTM Plus 120 GB SSD’den yardım aldık.
Okuma
Yazma
Girişte bahsettiğimiz gibi; Intel’in 4. nesil Haswell işlemcileri, Ivy Brigde versiyonların makyajlanmış hali olarak karşımıza çıkıyorlar. Selefine göre yaklaşık %40-45 daha fazla performans gösteren HD 4600 gömülü grafik arabirimi ve özellikle bekleme/uyku konumunda çok az güç tüketim değerleri gibi temel farkındalıklara sahipler. Yakın süre sonra yapacağımız Haswell incelemesinde konu hakkına daha fazla detay vereceğiz.
İşlemci mimarisindeki küçük değişimler aynı oranda Z87 yongasetine de yansımış durumda. Doğal desteği rakamsal olarak artırılan SATA 6Gbps ve USB 3.0 arabirimleri haricinde, işlemciye gömülü PCIex16 ve DDR3 standartlarında herhangi bir değişiklik görünmüyor.
İnceleme konusu Z87 MPOWER MAX ise; Gaming serisinin üzerine konumlandırılan ve tepe seviyesi kullanıcıları hedefleyen bir anakart. Military Class IV (askeri sınıf) olarak adlandırılan, önceki versiyonlara göre üzerinde iyileştirmeler yapılmış uzun ömürlü ve dayanıklı bileşenlere )HI-C Cap, Dark Cap ve Super Ferrite Choce) sahip model, 3000MHz’e kadar 32 GB’a kadar bellek desteği yanında 8 adet SATA 6GB/s yuvası ve 3 adet PCIex 16/4 x PCIex1 genişleme yuvalarına sahip. Lightning” ekran kartları ve “POWER” serisinin sarı/siyah temasını taşıyan Z87 MPOWER MAX, üst seviye hızaşırtma girişimlerini BIOS ve Windows altındaki yazılımlarla destekliyor. İlave edilen çift antenli WiFi modülü sayesinde kablosuz ağ bağlantısı, aynı zamanda kablosuz görüntü aktarımını sağlayan Intel WiDi ile uyumlu. Tercihe bağlı mSATA yuvası, en azından sistem sürücüsü olarak kullanılabilecek mSATA SSD’ler için göreve hazır.
Yurtdışında 250 avro civarında satışa sunulan Z87 MPOWER MAX henüz ülkemize giriş yapmadı. Haswell işlemcilerle birlikte Z87 yongasetli anakart satın alma aşamasındaki kullanıcılara rahatlıkla tavsiye edeceğimiz ürün, zengin kutu içeriği, sağlam yapısı ve güncel arabirimleriyle bizden editörün seçimi ödülünü alıyor.