melgoth
Kilopat
- Katılım
- 29 Ocak 2014
- Mesajlar
- 1.411
Daha fazla
- Cinsiyet
- Erkek
- Meslek
- KTÜ Well come to FF
Mutlak sıfıra yakın sıcaklık, tam vakum ortamı ve kozmik radyasyon... Belkide bir canlı için en zorlu koşul, uzay boşluğu olsa gerek.
Bir insanın uzay boşluğuna korumasız olarak çıkması, saniyeler içinde donmasına, akciğerlerinin çökmesine, kanındaki tüm oksijenin kana dönüşmesine neden olabilir. Durum bizim gibi kompleks canlılar için bu kadar vahim iken, sıra dışı bir canlı türü, uzay boşluğunda zarar görmeden günlerce hayatta kalabiliyor. Tardigrad'lar...
Günümüzde Tardigrada şubesine bağlı 1000 farklı Tardigrad türü tanımlanmış durumda. Habitatları o kadar geniş ki, Himalaya'lardan (+6000 metre) derin denizlere (-4000 metre), ekvatordan kutuplara kadar her yerde bu türlere rastlamak mümkün. Aynı zamanda göl altı su kaynakları, taş duvarlar ve çatı gibi daha ılımlı ortamlarda da bu canlılar görünür. Genelikle nemli ortamlarda yaşayan bu türler, düşük nem ortamlarında da hayatta kalabiliyor.
Tardigrad'ların popülaritesi de yaşadığı çevrelerin bu aşırı özelliklerinden kaynaklanıyor. Bir çok canlıyı öldürebilecek ortamlarda hayatta kalabiliyor. Mutlak sıfıra (-273) yakın sıcaklıklarda yaşayabilirken, çoğu hayvanın dayanabileceği radyasyondan 1000 kat daha fazla radyasyona direnç gösterebilir.
Tardigrad'lar bizim sahip olduğumuz gibi solunum organlarına sahip değiller. Gaz alışverişi, tüm vücut yüzeyi üzerinden gerçekleştiriliyor. Ağız kısmı ise "stylet" adı veriler keskin, bıçak benzeri yapılara sahip Bu kısımlar ile bitki hücrelerini algleri, küçük omurgasızları ve hatta diğer Tardigrad'ları tüketebiliyorlar.
Tardigrad'lar 151 °C sıcaklıkta dakikalarca hayatta kalabiliyor. Aynı şekilde -200 °C'de de zarar görmeden günlerce yaşayabiliyor. Mutlak sıfırın 1 °C üstünde (-272°C'de) de bir kaç dakika boyunca canlı kalabiliyor.
Çoğu canlı için ölümcül radyasyon seviyelerinde, Tardigrad’lar hayatta kalabilir. 5000 Gy ve 6200 Gy gibi radyasyon seviyelerinde hayatta kaldığı gözlemlenmiştir. Kıyaslama yapmak istersek, insanlar için 10 Gy’nin ölümcül olduğunu söylemek yeterlidir. 2007 Ekim’de gerçekleştirilen Foton-M3 adlı uzay uçuşu sırasında kozmik radyasyona maruz kalan Tardigrad’lar Dünya’ya geri döndüklerinde%68′den fazla oranda hayatta kalabilmiş ve hatta sağlıklı yavru verebilmiştir. Mayıs 2011 yılında Endeavour mekiğinin son görevi STS-134′te de Tardigrad’lar üzerinde yoğun çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
Bu türler, aşırı derecede düşük basınçta (vakum ortamında) da canlı kalabiliyor. Benzer şekilde atmosferik basıncın 1200 katı kadar yüksek basınçlarda da canlılığını kaybetmiyor. Yapılan önceki uzay deneylerinde, uzay vakumuna doğrudan 1o gün boyunca maruz kalan Tardigrad’ların Dünya’ya geri getirildiklerinde canlı kaldığı görülmüş. Tardigrad’ların bazı türlerinin ise atmosferik basıncın 6000 katına dayandığı bilinmektedir. Ki bu basınç, okyanus tabanının en derin noktasındaki (Mariana Çukuru) basıncın yaklaşık 6 katı.
Kaynak: Uzay Boşluğunda Hayatta Kalmak: Tardigrada | Açık Bilim - Aylık Çevrimiçi Bilim Dergisi
Bir insanın uzay boşluğuna korumasız olarak çıkması, saniyeler içinde donmasına, akciğerlerinin çökmesine, kanındaki tüm oksijenin kana dönüşmesine neden olabilir. Durum bizim gibi kompleks canlılar için bu kadar vahim iken, sıra dışı bir canlı türü, uzay boşluğunda zarar görmeden günlerce hayatta kalabiliyor. Tardigrad'lar...
Günümüzde Tardigrada şubesine bağlı 1000 farklı Tardigrad türü tanımlanmış durumda. Habitatları o kadar geniş ki, Himalaya'lardan (+6000 metre) derin denizlere (-4000 metre), ekvatordan kutuplara kadar her yerde bu türlere rastlamak mümkün. Aynı zamanda göl altı su kaynakları, taş duvarlar ve çatı gibi daha ılımlı ortamlarda da bu canlılar görünür. Genelikle nemli ortamlarda yaşayan bu türler, düşük nem ortamlarında da hayatta kalabiliyor.
Tardigrad'ların popülaritesi de yaşadığı çevrelerin bu aşırı özelliklerinden kaynaklanıyor. Bir çok canlıyı öldürebilecek ortamlarda hayatta kalabiliyor. Mutlak sıfıra (-273) yakın sıcaklıklarda yaşayabilirken, çoğu hayvanın dayanabileceği radyasyondan 1000 kat daha fazla radyasyona direnç gösterebilir.
Tardigrad'lar bizim sahip olduğumuz gibi solunum organlarına sahip değiller. Gaz alışverişi, tüm vücut yüzeyi üzerinden gerçekleştiriliyor. Ağız kısmı ise "stylet" adı veriler keskin, bıçak benzeri yapılara sahip Bu kısımlar ile bitki hücrelerini algleri, küçük omurgasızları ve hatta diğer Tardigrad'ları tüketebiliyorlar.
Tardigrad'lar 151 °C sıcaklıkta dakikalarca hayatta kalabiliyor. Aynı şekilde -200 °C'de de zarar görmeden günlerce yaşayabiliyor. Mutlak sıfırın 1 °C üstünde (-272°C'de) de bir kaç dakika boyunca canlı kalabiliyor.
Çoğu canlı için ölümcül radyasyon seviyelerinde, Tardigrad’lar hayatta kalabilir. 5000 Gy ve 6200 Gy gibi radyasyon seviyelerinde hayatta kaldığı gözlemlenmiştir. Kıyaslama yapmak istersek, insanlar için 10 Gy’nin ölümcül olduğunu söylemek yeterlidir. 2007 Ekim’de gerçekleştirilen Foton-M3 adlı uzay uçuşu sırasında kozmik radyasyona maruz kalan Tardigrad’lar Dünya’ya geri döndüklerinde%68′den fazla oranda hayatta kalabilmiş ve hatta sağlıklı yavru verebilmiştir. Mayıs 2011 yılında Endeavour mekiğinin son görevi STS-134′te de Tardigrad’lar üzerinde yoğun çalışmalar gerçekleştirilmiştir.
Bu türler, aşırı derecede düşük basınçta (vakum ortamında) da canlı kalabiliyor. Benzer şekilde atmosferik basıncın 1200 katı kadar yüksek basınçlarda da canlılığını kaybetmiyor. Yapılan önceki uzay deneylerinde, uzay vakumuna doğrudan 1o gün boyunca maruz kalan Tardigrad’ların Dünya’ya geri getirildiklerinde canlı kaldığı görülmüş. Tardigrad’ların bazı türlerinin ise atmosferik basıncın 6000 katına dayandığı bilinmektedir. Ki bu basınç, okyanus tabanının en derin noktasındaki (Mariana Çukuru) basıncın yaklaşık 6 katı.
Kaynak: Uzay Boşluğunda Hayatta Kalmak: Tardigrada | Açık Bilim - Aylık Çevrimiçi Bilim Dergisi
