Amerika Birleşik Devletleri yeni nesil savaş uçakları projesinde üst üste sıkıntılar yaşıyor. Bir süredir hizmette olan F-22’ler bitmek bilmeyen sorunları yüzünden gittikçe daha fazla masrafa yol açarken, yerini alması düşünülen F-35’ler ise çok daha beter teknik sorunlarla boğuşuyor.
Bu arada Çin Halk Cumhuriyeti, adım adım kendi uçaklarını hizmete sokmaya yaklaşıyor. J-20 Mighty Dragon, ilk olarak 2010 yılında test uçuşlarına başlamıştı. 2001 burun numarası taşıyan o modelden sonra, şimdi de 2002 burun numarası taşıyan, çok daha gelişmiş bir modelin Chengdu kentindeki üsten deneme uçuşlarına başladığının haberi geldi.
J-20’nin bu yeni modelinin daha gelişmiş uçuş ve radar sistemlerine sahip olacak biçimde gözden geçirildiği söyleniyor, en azından burun kısmındaki değişiklikler buna işaret ediyor olabilir. Ancak Çin’in bu yeni uçağının geliştirilmesinin de pek sorunsuz yürüdüğü iddia edilemez.
Öncelikle bu çift motorlu ve hayli ağır olan tasarımın, gerçekten de ne kadar radara görünmez olduğuna dair ciddi tartışmalar var. Öte yandan, Çinli mühendislerin bir türlü bu uçağı taşıyacak güçte motorlar tasarlayamadıkları, bu yüzden de Rus üretimi motorları kullandıkları bilinen bir gerçek.
Şüphesiz modern bir savaş uçağının geliştirilmesi çok fazla zaman ve kaynak istiyor. Ancak Çinliler bu konuda Amerikalıların değil, Rusların çalışma prensiplerini örnek almayı tercih ediyorlar. Uzun ve yorucu testler sonucu hayli rafine olmuş bir modeli üretime sokmak yerine, ilk tasarımdan sonra hemen üretime geçerek, testleri ve geliştirmeyi sahada sürdürmeyi tercih ediyorlar. Ruslar özellikle SSCB döneminde bu yöntemle çok başarılı tasarımlar ortaya çıkarabilmişlerdi.
Ne var ki bu yaklaşımı Amerikalılar da F-35 projesinde denediler, fakat sonuçları hiç de iyi olmadı. Bazı uzmanlara göre bu yaklaşım, bu kadar yüksek teknoloji uçakları üretmek için hiç doğru değil. Fakat Çin yine de bu plana sadık kalacakmış gibi görünüyor. Çünkü ilk J-20’lerin 2017-2019 arasında hizmete sokulacağını duyurdular. Bu uçağın başarısı, Çin’in dünya politika sahnesindeki gücüne doğrudan yansıyacağından, başta ABD olmak üzere herkes gelişmeleri merakla izliyor.
Çift motorun ısı üretimi uçağın gizlilik yeteneklerini kısıtlar ama sonuçta hiçbir uçak her şeyi aynı anda mükemmel yapamaz.