Geçtiğimiz yıl Japonya’da yaşanan nükleer felaket, büyük devletleri derinden etkiledi.
Nükleer enerjinin uzun bir aradan sonra yeniden pek çok devletin gündemine oturduğu bir dönemde, Japonya’da meydana gelen deprem ve takip eden dev okyanus dalgasının yarattığı felaket, pek çok ülkenin planlarını yeniden gözden geçirmesine sebep oldu. Hatırlayacağınız gibi, bu doğal felaket Japonya’nın Fukushima bölgesinde bulunan Daiichi nükleer santral kompleksinin büyük hasara uğramasına sebep olmuş, ardından çok geniş bir bölgeye yayılan nükleer atıklar ve bunun sonucu olan radyasyon, ülkede ciddi ekonomik ve insani sonuçlar doğurmuştu.
Çin gibi normalde dış olayların kendi iç politikalarını etkilemesine pek izin vermeyen bir ülke bile, bu olup bitenlerden sonra nükleer enerji politikalarını gözden geçirmek zorunda kaldı. Çin, halen 14 adet çalışır durumda nükleer santrale sahip ve bunlardan yılda 12 Gigawatt elektrik üretiliyor. Bu rakam yoğun bir nüfusa ve büyüyen bir ekonomiye sahip olan ülke için hiç yeterli değil. Ülkenin enerji ihtiyacının önemli bir kısmını petrol ve kömür sağlıyor. Her ne kadar kömür kaynakları hayli büyük olsa da, petrol için neredeyse tamamen dışarıya bağımlı sayılıyor. Ayrıca fosil yakıtlardan kaynaklanan yoğun kirlilik, ülkenin en ciddi sorunlarından biri haline gelmiş durumda.
Bu yüzden büyüyen enerji açığını kapatmak ve dışarıya bağımlılığı azaltmak için nükleer santrallere yönelmeye karar veren Çin’in, 2020 yılında nükleer enerjiden 70 Gigawatt elektrik üretme hedefi vardı. Bu iş için kurulması planlanan 40 kadar santralin 27 tanesi halen inşaat aşamasında. Kalanların 5 tanesi onaylanmış ve inşaat için sıra bekliyor. Bunlar dışında 16 adet santralin daha yapılması amaçlanıyor. Ne var ki Fukushima felaketi tüm bu planlara ciddi sekte vurdu.
Çin devleti bu faciadan sonra derhal tüm planlarını gözden geçirmeye karar vermiş ve yapılan incelemeler sonucunda, özellikle bir kaza sonrasında alınacak önlemlerle ilgili ciddi güvenlik açıklarının olduğu görülmüş. Bu açıkların kapatılması ve yeni düzenlemelerin yapılması, Çin’in nükleer büyüme planlarını ciddi biçimde geciktirecek. Öte yandan, halen inşaa edilmekte olan santrallerle ilgili olarak yeni bir düzenlemeye gidilmeyeceği, ancak yapılması planlanan reaktörlerde ciddi değişiklikler olabileceği de bildiriliyor.
Çin’in halen kurmakta olduğu santraller, ikinci nesil tabir edilen türden yapılar. Ancak halen başta ABD ve Çin firmaları tarafından geliştirilmekte olan üçüncü nesil reaktörler, en azından halen planlama safhasında olan santrallerde kullanılabilir. Bunlar çok daha küçük, modüler ve verimli reaktörler, ayrıca güvenlik açısından ilk ve ikinci nesil reaktörlerin çok daha ilerisinde bulunuyorlar. ABD devleti de yeni yapılacak santrallerde bu yeni nesil reaktörlerin kullanılmasını gözden geçiriyor.
