Kömür Santraline Turbo Takılır Mı?

Teknolojideki gelişmeler sayesinde kömür santrallerini çok daha verimli hale getirmek mümkün olabilir.

PayPal’ın kurucusu olarak ün yapan milyarder girişimci Peter Thiel’in desteklediği projelerden biri de, kömür ve benzeri fosil yakıtlarla çalışan elektrik santrallerini daha verimli hale getirmeye yönelik. Günümüzde çalıştırılan fosil yakıtlı santrallerde görmeye alıştığımız dev soğutma kuleleri, gerçekte çok büyük miktarda enerjinin havaya uçup gitmesine sebep oluyorlar. Teorik olarak 500 MW güç üreten böyle bir santral, gerçekte 1,000 MW daha üretebilecek kadar enerjiyi soğutma kulelerinden atmosfere saçıyor.

Tabii ki soğutma kulelerini kaldırmak mümkün değil, bunlar tasarımın bir parçası ve bunlar olmadan ısı dönüşümünü sağlamak imkansız. Ne var ki, AVEtec adlı bir Kanada firması tarafından geliştirilen AVE teknolojisi (AVE – Atmospheric Vortex Engine – Atmosferik Vorteks Motoru) soğutma kulelerine yerleştirilerek bu kaçan enerjinin önemli bir kısmı geri kazanılabilir. Teorik olarak bu kazanım 1,000 MW civarındaki kayıptan 200 MW kadarının geri kazanılmasını sağlayabilir ki, bu da % 20 kazanç demek olacaktır!

Peki AVEtec ile Peter Thiel’in ne alakası var? Peter Thiel tarafından kurulan Thiel Vakfı, normalde devlet ya da özel sektörün biraz fazla uçuk kaçık bulduğu, sıra dışı projeleri destekliyor. Ve bu cümleden tahmin edebileceğiniz üzere, vakfın 300,000 dolar destek çıktığı AVE teknolojisi pek geleneksel bir teknoloji sayılmaz. Nedir bu teknoloji? Basitçe anlatmak gerekirse, yükselen sıcak havayı belirli bir açıyla yönlendirerek, suni bir hortum oluşturmak ve bu hortumu da bir türbini çevirmek için kullanıyorlar!

Hortumlar zaten tabiatta sık sık meydana gelen atmosferik doğa olayları ve içerdikleri enerji de hayli büyük. Bunları kontrollü bir şekilde yaratmak ve enerji üretiminde kullanmak, muhafazakar yaklaşımlı devlet memurlarının pek kafasının yatmadığı bir proje, ancak gayet mümkün. AVE teknolojisi yeterince geliştiğinde, tüm yapılması gereken, gerekli donanımı bir enerji santralinin soğutma kulesine kurmak olacak. Böylece santrallerin soğutma bacalarından serbestçe göğe yükselen buhar sütunları yerine, kilometrelerce göğe yükselen dev hortumlar göreceğiz!

İşin güzel tarafı, bu teknolojinin çalışmak için sırf fosil yakıtlı enerji santrallerine ihtiyaç duymamasıdır. Isı üretebilen herhangi bir düzenekle rahatça çalıştırılabilir. Özellikle güneş enerjisiyle ısıtılan havanın kullanılmasıyla oluşturulacak bir hortum sayesinde AVE teknolojisinin çalışma maliyeti neredeyse sıfıra düşürülebilir! Üstelik bunlar sadece teoride kalan konular değil, AVEtec tarafından yapılan çalışmaların bir parçası olarak projeye dahil edilen olasılıklar.