Temiz enerji sağlayabilecek Güneş Çiftliklerini yeryüzü yerine Dünya yörüngesine oturtabilir miyiz?
Güneş, Dünyamızdaki temiz enerjiye çözüm olabilecek en büyük etken. Ancak Güneş ışınlarını hasat edebilecek çiftlikler kurmak hiç de göründüğü kadar kolay değil. Araştırmalar gösteriyor ki her yıl yeryüzüne, şu an kullandığımız enerjinin 8000 katını verebilecek Güneş ışınları düşüyor. Sadece %1lik bir kısma Güneş Panelleri koyabilirsek şimdi ve gelecekte enerji sıkıntılarını ortadan kaldırabiliriz.
En büyük sorunlardan biri bu ışınlarının güvenilmez olması. Güneş ışınlarının en çok düştüğü noktalarda fazla nüfuza sahip şehirler bulunuyor. Eğer Sahra Çölü’ne Güneş Panelleri yerleştirseydik bile enerjinin en çok ihtiyaç duyulduğu alanlara(Ör, Avrupa’da bir şehir) ulaştırmak sıkıntılı olacaktır.
Ayrıca değişken hava koşulları, mevsimler, hava kirliliği, gece-gündüz döngüsü yüzünden yeterli verim alınması mümkün değil. Öte yandan oldukça masraflı bir işlem. Kişisel ev ya da kurumlar için bir tasarruf yöntemi olarak kullanılabilir. Ama iş koca bir şehri hatta Dünya’yı enerji konusunda doyurmak olunca astronomik rakamlar ortaya çıkıyor. Bir Güneş Paneli’nde metre başına 150 watt enerji toparlanabiliyor. Bunun üzerindeki her watt başına 1 Dolarlık bir maliyet ekleniyor.
Dünya’nın %1’ini kaplayacak şekilde(5000 Km2 ) yapılmak istediğinde bu fiyat 750 Milyar Dolara ulaşıyor. Bu da gerçekten yüksek bir miktar demek.
Güneş Çiftliklerini Dünya Yörüngesine Konuşlandırsak?
Bu konu hakkında bazı çalışmalar halen sürüyor. Yeryüzüne yerleştirmektense düşük Dünya yörüngesine yerleştirilebilecek bir Güneş Çiftliği işimize yaramaz mı? Tabii ki yarar! Ancak gene ortaya bazı sorunlar çıkıyor.
Uzay-bazlı Güneş Enerjisi (Space-based Solar Power – SBSP) yere eşzamanlı yörüngeye(35.786Km) oturtulabilir. Buradan toplanan Güneş ışınları, mikrodalga ışınları ya da lazer-bazlı kablosuz güç iletimiyle gönderilebilir. Dünya atmosferinin dışında bulunan bu çiftlik %30 daha fazla enerji toplayacaktır. Günün her saati çalışması ve hava durumu olaylarından etkilenmediği için verimi artacaktır. Ekvator üzerine konuşlandırılabilirse yeryüzündeki mevsimleri de etkilemeyecektir.
Bu sayede Londra, New York, Delhi, İstanbul, Los Angeles, Şangay, Paris, Tokyo gibi fazladan enerji ihtiyacı olan şehirler beslenebilir. Artan enerji fazlalığıyla da küçük şehirlere yardım edilebilir.
Peki bu projeyi neden NASA ya da başka bir uzay kuruluşu gerçeğe dönüştürmüyor ? NASA’nın aslında bu konuyla alakalı bir projesi var. Ancak hükümet tarafından kısılan bütçesi nedeniyle, uzayda kurulabilecek Güneş çiftlikleri projesi askıya alındı.
Çünkü yeryüzünde olduğu kadar uzayda kurulabilecek bir istasyon da pahalıya mal olacak. Uzaya gönderilmesi gereken her parçanın ağırlığı ekstradan masraf demek. Ayrıca bunu birleştirecek astronotların maliyeti de hiç düşünüldüğü gibi ucuz bir işlem değil.
Konu uzaya istasyon yerleştirmek olduğunda ortaya çıkacak molozlar da önemli. Temiz enerji sağlayacağız diye Dünya yörüngesini daha fazla kirletmenin anlamı yok. Tabi bir de kurulan bu Güneş Çiftliğinin yörüngeden sapıp yeryüzüne düşme ihtimali her zaman için var. Yani havaya boş yere para saçmaya kimse yanaşmıyor.
Bu noktada devreye yeni yeni faaliyet göstermeye başlayan kurumsal firmalar giriyor. SpaceX ve Deep Space Industries bu konuda yardımcı olabilir. Bu kurumsal firmalar uzay madenciliği ya da koloniler ile ilgili olduğu kadar Uzay-bazlı Güneş Enerjisi fikrine de sıcak bakıyorlar. Bu sebepten ötürü maliyeti düşürebilmek için teknolojik çalışmalara yoğunlaşmaya devam ediyorlar.
Bu firmaların dışında birçok ülke de çalışmaya ön ayak olmak istiyor. Japonya, Fukushima felaketinden sonra yörüngeye 2 Km genişliğinde ve 1Gigawatt enerji üretebilecek Güneş Çiftliği kurmak istiyor. Rusya federal uzay ajansı Roscosmos ise 100kW sağlayacak bir prototip üzerinde çalışıyor. Çin Halk Cumhuriyeti de 2025 yılında 100kWlık bir çiftlik fırlatmak için çalışmalarına devam ediyor.
Güneş Çiftliği ve temiz enerji projeleri aslında hayal değil. Ama şu an için yapılmaları çok zor. Teknolojinin ilerlemesi ile elde edeceğimiz veriler sayesinde ilk adımları yakın bir tarihte atmaya başlayabiliriz. Böylece doğal yaşam alanlarını katletmeden küresel ısınma için bir çare bulabiliriz.
