“29 Ekim 2012—Dünyanın en hızlı açık bilim süper bilgisayarı Titan, Tennessee’deki Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’nda bu ay tamamlanarak, en zorlu bilimsel sorunlarının çözümüne doğru yeni fırsatlar yaratmaya başladı. Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’nın 18.688 adet Nvidia Tesla ile güçlendirdiği 20+ Petaflop’luk sistem, verimli, uygun maliyetli ve büyük ölçekli hesaplamanın yolunu açıyor.”
GTX 780’in hikayesi tam da burada başlıyor…
Son kullanıcı olarak bizi çok fazla ilgilendirmeyen, hatta adını bile duymadığınız, tamamen kurumsal yapıları hedefleyen Nvidia’nın Tesla ekran kartları, barındırdıkları GK110 GPU’su ile yüksek hesaplama gücüne ihtiyaç duyan iş istasyonlarına yaklaşık bir yıldır hizmet veriyor. Hatta, yukarıda haberini verdiğimiz Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’nda 18.688 adet Tesla kullanılarak bir süper bilgisayar oluşturulmuş durumda.
Nvidia, Kepler mimarisi üzerine kurulan ve tamamen iş istasyonlarına yönelik bu canavarı, üzerinde GK110 GPU’sunu barındıran GTX Titan’la birlikte sene başında kullanıcıların hizmetine sundu. 7.1 milyar transistör, 2688 Cuda çekirdeği, 384 bit veriyolu ve 6GB bellek kapasitesiyle Titan, şu an yeryüzünde tek GPU’ya sahip en hızlı ekran kartı olma ünvanını taşıyor. Ancak yüksek performans, aynı zamanda ortalama 1300$’lık etiketle yüksek fiyat anlamına da geliyor.
Titan’la elde etmeyi umduğu yüksek satış rakamlarını yakalamayan Nvidia, kırpılmış versiyon yani GTX GTX 780’i piyasaya sürmesi ile, süper bilgisayarlarda kullanılan GK110 GPU’su, Titan’dan sonra daha uygun bir fiyatla masaüstüne taşımış oldu.
Nvidia’nın tüm ekran kartları varyasyonlarında olduğu gibi tepe modelinin altına konumlandırılan ve fiyat bazında daha makul seviyelerdeki alt versiyonlarda olduğu gibi Titan’da kullanılan GK110 GPU’sundaki kırpılma: paralel işlem birimlerinde (SMX kümesi) yapılmış. GTX 780’de kullanılan GK110’a baktığımızda 561mm2’lik zar alanına sığdırılmış toplam 12 adet SMX kümesinden oluştuğunu görüyoruz. Titan’da bu rakam 14 ve eksilen iki SMX kümesi sonucunda akış işlemci sayısı 2688’den, 2304’e, doku haritalama birimi 224’den, 192’ye iniyor. ROP ünitesinin sayısı ise 48 olarak korunmuş. 384bit bantgenişliği Titan’la aynı olan GK110’da, 3GB 1502MHz( efektif olarak 6008MHz) bellek yer alıyor. Daha makul fiyata sahip olan GTX 780’de GPU hızı artırılarak 863MHz, Boos Clock’la 900MHz’e çıkartılmış.
Nivida, GTX 780 için minimum 600 watt’lık güç kaynağı tavsiye ediyor. İlginç olan detay ise; firma, Titan için 500 watt’lık güç kaynağı önermişti. GTX 780’de artırılan GPU hızı, limitin yükseltilmesine neden olmuş görünüyor. Referans tasarımdaki 1 x 8 ve 1 x 6 pin güç girişleri, ekran kartı üreticilerinin sunduğu hızaşırtmalı modellere göre değişkenlik gösterecektir.
Her ne kadar inceleme konusunun dışında olasa da, GTX 770 ve GTX 760 hakkında kısa bir bilgi geçelim. Fiyat bazında daha alt kategorilere yerleştirilen iki model, temel olarak GTX 680’deki GK104 GPSU’nu barındırıyor. GTX 770, 1750MHz’lik (efektif 7GHz) inanılmaz bir bellek hızına sahip. 980/1033MHz’lik, GTX 680’den daha düşük GPU hızında çalışan küçük kardeş GTX 760 ise, selefi GTX 660 Ti’ın üzerine konumlandırılmış.
| Ekran Kartı | GTX Titan | GTX 780 | GTX 770 | GTX 760 | GTX 680 |
| Kod adı | G110 | GK110 | GK104 | GK1104 | GK104 |
| Üretim süreci (nm) | 28 | 28 | 28 | 28 | 28 |
| Transistör sayısı (milyar) | 7.1 | 7.1 | 3.5 | 3.5 | 3.5 |
| Çekirdek hızı (MHz) | 837/876 | 863/900 | 1046/1085 | 980/1033 | 1006/1058 |
| Bellek hızı (MHz) | 1502 | 1502 | 1750 | 1502 | 1502 |
| Bellek tipi | GDDR5 | GDDR5 | GDDR5 | GDDR5 | GDDR5 |
| Bellek arabirimi | 384 bit | 384 bit | 256 bit | 256 bit | 256 bit |
| Akış işlemci sayısı | 2688 | 2304 | 1536 | 1152 | 1536 |
| Doku haritalama birimi | 224 | 192 | 128 | 96 | 128 |
| ROP | 48 | 48 | 32 | 32 | 32 |
| Maks. TDP | 250W | 250W | 230W | 170W | 195W |
Asus Nvidia GeForce GTX 780 DirectCU II OC
- Grafik yongası: GK110
- Üretim teknolojisi: 28 nanometre
- Çekirdek hızı: 889/941MHz
- Bellek miktarı: 3072MB
- Bellek hızı: 1502MHz (efektif 6008MHz)
- Bellek tipi: GDDR5
- Bellek arayüzü: 384 bit
- Bant genişliği: 288.4GB/s
- TDP değeri: 250 watt
- Güç girişi: 1 x 8 ve 1 x 6 pin
- Görüntü çıkışları: 2 x DVI, 1 x Display Port, 1 x HDMI
İncelemeye gelen Asus Nvidia GeForce GTX 780 DirectCu II OC, adından da anlaşılacağı gibi Asus’un pek çok ekran kartı modelinde gördüğümüz fabrika çıkışı hızaşırtılmış bir model. Nvidia’nın referans tasarımdaki 863MHz/900MHz olan GPU hızı 889/941MHz’e çıkartılıp, 1502MHz’lik (efektif 6008MHz) bellek hızına dokunulmamış. GDDR5 bellek kapasitesi ise 3GB. Asus’un dayanıklı ve stabil çalışan DIGI VRM güç devreleri ile donatılan kart, performanslı olduğa kadar sessizliğin ön planda olduğu soğutma sistemi Direct CU II ile destekleniyor.
1 x 8 ve 1 x 6 pin güç giriş yuvaları kartın çalışması için yeterli gücü sağlıyor. Bu arada, Nvidia’nın kartla beraber minimum 600 watt’lık güç kaynağı önerdiğini tekrar hatırlatalım:
SLI köprü bağlantı noktaları:
Kartın dış dünya ile iletişimini sağlayan 2 x DVI, HDMI ve Display Port çıkışları:
Çalışması sırasında dışarıdan gelecek herhangi bir tehlikeli fiziksel teması engellemek amacıyla arka yüz, metal bir malzeme yardımıyla izole edilmiş. Asus genellikle üst seviye ekran kartı modellerinde bu tür koruyucuları kullanıyor:
Asus’un pek çok ekran kartı modelinde gördüğümüz DirectCU II soğutma sistemi, iki adet fanın yer aldığı, AMD/Nvida’nın referans tasarım soğutuculara oranla daha yüksek soğutma performansı sağlayan ve özellikle sessiz çalışan bir tasarım:
Kartı monte ettikten sonra kasanın arka paneline yakın olan fan, diğerinden oldukça farklı görünüyor. Klasik kanatlar ve referans tasarım soğutucularda gördüğümüz blower tipin karışımı olan fan, soğutucu gövdesinde oluşan sıcaklığın arka bölümden hızla atılması için bu şekilde tasarlanmış:
Çok sayıda ince alüminyum yapraktan oluşan ve GPU’da oluşan ısının dağıtıldığı soğutucu gövde:
GPU üzerine yerleştikten sonra, oluşan ısıyı soğutma elemanlarına aktaran tabanda, işlemci soğutucularında gördüğümüz “çekirdek teması” tasarımı kullanılmış. Çekirdek teması, işlemciye temas eden yüzeyleri düzgün hale getirilmiş ısı borularından oluşuyor ve bu yöntemle ısı boruları ve işlemci yüzeyinin arada herhangi bir parça olmadan birbirine direkt olarak temas etmesi sağlanıyor:
Asus Nvidia GeForce GTX 780 DirectCU II OC’nin devre kartı:
Nvidia GK110 GPU’su:
Asus’un dayanıklı ve stabil çalışan 10 fazlı güç devresi, GPU’yu sağlıklı akımla beslemekle görevli:
1502MHz (efektif olarak 6.08GHz) çalışan bellekler Samsung’dan:
3GB sığayı oluşturan toplam 12 adet bellek yongası devre kartının ön yüzüne sığdığı için, arka yüzde herhangi bir hareketlilik görünmüyor:
Asus Nvidia GeForce GTX 780 DirectCU II OC’nin kutu içeriğinde bulunanlar:
- Hızlı kurulum kılavuzu
- Sürücü CD’si
- SLI köprüsü
- 8 pin/ 2 x 6 pin çevirici kablo
Test Sistemi
- Asus RAMPAGE IV GENE X79 anakart
- Intel Core i7-3930K işlemci
- GSkill RipjawsZ 16GB (4x4GB) 2133MHz bellek
- Plextor M5 Pro Xtreme 256GB SSD
- Noctua NH-U12P işlemci soğutucu
- Cooler Master Test Bench V 1.0 kasa
- Cooler Master 650 watt güç kaynağı
3DMARK 11
Unigine Heaven 3.0
Unigine Heaven, ekran kartlarını zorlayan diğer bir sentetik yazılım. OpenGL’den DirectX 11’e geniş bir API yelpazesini test edebiliyor.
Tessellation Testleri
DirectX 11’le tanıştığımız tessellation, modellerdeki poligonları mesafeye göre (yakınlaştıkça artan bir şekilde) ufak parçalara ayrıp, “displacement mapping” tekniği yardımıyla çok daha gerçekçi görüntüler elde edilebilmesine imkan veren bir teknoloji. Nesnelerin çok daha yuvarlak yada daha keskin hatlara sahip olması ve dokuların daha detaylı gözükmesini sağlıyor. Tessellation, kullanılan detay seviyesine göre ekran kartlarını çok zorlayan bir seçenek.
Oyun Performansı
Crysis 2
DIRT 3
Metro 2033
Sleeping Dogs
Sniper Elite V2
Güç Tüketimi
Güç tüketimi açısından kartların standart modellerle eşdeğer olduğunu kabul edebilirsiniz. Buradaki değerler, prize taktığımız bir güç ölçerle aldığımız “tüm sistem güç tüketimi” değerleri. Yani ekran kartı yük altında 300 küsur watt tüketmiyor. Ekran kartı yük altındayken, sistemin toplam tüketim değerlerini ölçüyoruz.
Tüketim değerlerini alırken, sıcaklık testinde de kullandığımız ve ekran kartlarının canına ot tıkayan Furmark’dan yardım aldık. Yazılım, GPU’yu %100 yüke zorluyor. Bu arada işlemci kullanımı ise neredeyse sıfıra yakın.
Sıcaklık
Gürültü
Kartların ürettiği gürültü değerlerini uzay montaj sisteme 50 cm uzaklıktan aldık. Sizin sisteminiz muhtemelen kasa içinde olacağından, grafiklerde gördüğünüz değerlerin yaklaşık %20/40 oranında azalacağını hatırlatalım.
Sonuç
GTX 780, Nvida’nın tepe seviyesi GTX Titan’ından sonra tartışmasız olarak en hızlı ekran kartı. Yüksek çözünürlük ve detay kalitesinde, selefi GTX 680’e oranla ortalama %20-30 arası daha yüksek bir performans sergiliyor. Özellikle, pek çok kullanıcının ekran kartını zorladığı için kapattığı tessallation seçeneğinde fark %50’nin üzerinde.
Elbette bu yüksek performansın getirisi yanında, sıcaklık ve daha fazla güç tüketimi konusunda eksileri de var. Uzun zamandır, gelişen teknoloji yardımıyla daha az elektrik tüketen ve makul seviyelerde ısınan ekran kartları bekliyorduk. Ancak firmalar zor olanı yapıp köklü değişimler yerine, varolan mimari üzerine kaba kuvveti ekleyerek sürekli daha kaslı modeller üretime yolu seçiyorlar.
Asus’un, Nvidia GeForce GTX 780 yorumu ise her zaman olduğu gibi oldukça başarılı. 889MHz’e (Boost Clock ile 941MHz) hızaşırtılmış GK110 GPU’su, 1502MHz’lik 3GB GDDR5 bellekleri ve “DirectCu II” tarzı soğutması ile kullanıcılarını memnun edecek performanslı bir çözüm. Çift fan ve her biri 6 mm kalınlığındaki 6 adet ısı borusu ile desteklenen Direct CU II tarzı soğutması, GPU’yu makul/mantıklı seviyede soğutmakla kalmıyor, tam yükte 38.4 dBA gibi kasa içinde çok fazla rahatsız etmeyecek bir gürültü değeri üretiyor.
Asus Nvidia GeForce GTX 780 DirectCU II henüz Türkiye’de satışa sunulmadı. Asus’un referans tasarım GTX 780 modelinin 811$ civarında satıldığında düşünürsek, yurda girişinden sonra yaklaşık 850$ olacağını söyleyebiliriz.
