Rosetta uzay gemisi bugün on yıllık bir maceranın son aşamasına giriyor.
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından 2004 yılında uzaya fırlatılan robot uzay gemisi Rosetta, bugün itibariyle on yıllık yolculuğunun son aşamasına girmiş olacak. Ancak tabii ki uykusundan uyanabilirse! Enerji tasarrufu yapabilmek için yaklaşık son 18 aydır uyku modunda bulunan Rosetta’nın bugün uyanması ve silkinip kendini son rotaya sokacak adımları atması gerekiyor. ESA mühendisleri heyecanla bunun olup olmayacağını bekliyorlar.
Peki Rosetta on yıldır ne yapıyordu, uzayda nereye gidiyordu? Rosetta’nın amacı güneş sistemindeki en eski kuyrukluyıldızlardan biri olan 67P ile buluşmak ve taşıdığı Philae iniş modülünün 4 kilometrelik kayanın üzerine inmesini sağlamak. Philae ana gemiden ayrıldıktan sonra süzülerek kuyrukluyıldıza yaklaşacak ve en sonunda gövdesindeki iki zıpkını fırlatıp kendini yavaşça yüzeye çekecek. Bir kez indikten sonra yüzeyde çeşitli analizler yapacak olan Philae, bu sayede Güneş Sistemi’nin ilk oluştuğu zamanlara dair bize detaylı bilgiler verecek.
Rosetta bu buluşma için yaklaşık on yıldır uzayda seyahat ediyor, ancak aslında 67P bu kadar uzakta değildi. Nitekim buluşma yakın bir zamanda Jupiter yakınlarında gerçekleşecek. Ne var ki 67P kuyrukluyıldızı milyarlarca yıldır güneş etrafında dönerken hayli yüksek bir sürate ulaşmış bulunuyor. Rosetta’nın aynı hıza ulaşmasının iki yolu vardı, ilk seçenek dev boyutlu bir roket motoru taşımasıydı. Bu hem projenin maliyetini katlayacaktı, hem de teknik açıdan çok fazla zorluğu vardı. İkinci seçenek ise Rosetta’nın on yıl sürecek bir uçuş rotası izleyerek, farklı gezegenlerin etrafından geçerken kütleçekim alanlarını kullanarak hız kazanmasıydı. Bu yöntem derin uzay çalışmalarında sıkça kullanılır, ancak fazla zaman alır.
Rosetta güneş enerjisiyle çalıştığından, önce uyanması ve bataryalarını tekrar doldurması, ardından da manevra roketlerini kullanarak rotasını düzeltmesi gerekiyor. Kuyrukluyıldız ile buluşma ve iniş işlemi ise ancak 2014’ün Kasım ayında mümkün olacak. Eğer Rosetta bugün düzgün biçimde uyanamazsa, bunların hiçbiri gerçekleşmeyecek ve 1,5 milyar dolarlık gemi savrulup uzayın derinliklerinde kaybolacak.
