Avrupa, İnternet Yasalarını Gözden Geçiriyor

Avrupa Adalet Mahkemesi’nden kişisel verileri ilgilendiren çok önemli bir karar çıktı.

Türkiye bir süre önce çıkan bir torba yasa ile internete getirilen çeşitli düzenlemeleri tartışadursun, Avrupa Adalet Mahkemesi benzer bir konuda çok ciddi bir karara imza attı. Türkiye’deki torba yasanın getirdiği en önemli düzenlemelerden biri de, telekom ve internet servis sağlayıcısı firmaların, tüketicilerin tüm veri trafiğini gösteren kayıtları en az iki yıl boyunca saklamasını, istendiğinde de bunların devletle paylaşılmasını şart koşuyor. Özellikle bu düzenleme ülkede yeni bir fişleme dalgasının başlayacağı yolunda tartışmalara yol açtı. Sivil toplum örgütleri bu yasanın kişisel hak ve özgürlüklere bir saldırı olduğunu ve iptal edilmesi gerektiğini savunuyorlar.

Bu iddialara karşı hükümet tarafından verilen cevaplardan biri de, bu uygulamanın sırf Türkiye’ye has olmadığı, organize suçla mücadele için yaygın olarak baş vurulan bir düzenleme olduğu idi. Bu yanlış değil, Avrupa Birliği 2006 yılında çıkan bir yasayla böyle bir düzenlemeye gitmişti. AB sınırları içinde faaliyet gösteren telekom ve internet servis sağlayıcı firmalar, kullanıcı aktivite kayıtlarını iki yıl boyunca saklamak zorundalar. Ancak Avrupa’da da bu yasa çıktığından beri, sivil toplum örgütlerinin mücadelesiyle karşı karşıyaydı.

Nitekim Avrupa Adalet Mahkemesi bir süredir İrlanda ve Avusturya’dan gelen başvurular doğrultusunda bu kanunu incelemekteydi. Sonuçta mahkeme bu kanunun kişisel hak ve özgürlükleri ihlal ettiği yolunda karar verdi. Bu mahkemenin kararları tüm AB ülkelerini bağlıyor, yani kanun değişmek ya da iptal edilmek zorunda. Ancak zaten çoğu AB üyesi devlet bu yönde bir karar çıkmasını bekliyordu, bu yüzden de bir süredir kanun üzerinde revizyonlar yapılıyor. Burada mahkemenin kararındaki esas sebebin, tutulan kayıtların kanunsuz bir şekilde vatandaş aleyhine kullanılmasını önleyecek bir mekanizmanın bulunmaması olduğunu da söylemek lazım. Yani suçla mücadelede böyle bir kayıt tutulacaksa, bunda vatandaşın da hakkının korunmasını sağlayacak önlemlerin alınması gerekiyor.