Diktatörden Oyunlara Dava!

1980’li yıllarda Panama’yı yöneten ve şimdi hapiste olan Noriega, Activision’a önemli bir dava açtı.

Manuel Noriega yıllarca Panama’yı demir bir yumrukla yönetmiş, uyuşturucu kaçakçılığından cinayete kadar her türden kirli işe bulaşmış bir diktatördür. Bir zamanlar iyi geçindiği Amerika Birleşik Devletleri ile ters düşünce, o dönem başkan olan baba George Bush’un emriyle Panama’ya ayak basan Amerikan Deniz Piyadeleri tarafından koltuğundan indirilmiştir. Bir süre kaçak hayatı süren Noriega, en sonunda Panama’ya geri getirilip yargılanmış ve demir parmaklıkların ardına konmuştur.

Şüphesiz Noriega’nın hikayesi de pek çok muz cumhuriyeti diktatörünün hikayesinden pek farklı değil. Önce koltuğa oturmalarına izin veriliyor, ancak sonradan söz dinlemeyi bıraktıklarında kendilerini ya demir parmaklıkların ardında, ya da ipin ucunda buluyorlar. Noriega’nın bu açıdan nispeten çok şanslı olduğu söylenebilir, çünkü hapiste bile olsa yine de belirli haklara sahip gibi görünüyor. Mesela bir Amerikan şirketine dava açabilmek gibi!

Call of Duty serilerinin Activision Blizzard, 2012 yılında çıkan Call of Duty: Black Ops II adlı oyunda Manuel Noriega’nın suretini ve adını izinsiz kullandıkları için sabık diktatör tarafından mahkemeye verilmiş bulunuyor! Noriega burada kendisine haksızlık edildiğini ve tazminat alması gerektiğini savunuyor. Kendisi mahkum edilmiş olsa bile, insan olarak kanun karşısındaki hakları sabit olduğundan, bu davayı açmaya hakkı da var. Şüphesiz kendisinin vaktiyle kurbanlarına tanımadığı haklar bunlar tabii.

Activision Blizzard’ın savunmasına koşan isimse, nam bakımından Noriega’dan daha aşağı kalır bir kişi değil. Vaktiyle New York kentinin belediye başkanı olan ve şehri adam etmesiyle tanınan, şimdiyse bir avukatlık şirketine ortak olan ve gelecekte başkanlık seçimlerine girmeyi planlayan Rudy Giuliani! Kendisi bu davanın asılsız olduğunu, çünkü oyun firmasının yaptığının anayasal bir hak olan konuşma özgürlüğü kapsamına girdiğini savunuyor.

Gerçekte bu dava bir açıdan çok önemli ve kimin kazandığına bağlı olarak dünya çapında etkileri olacaktır. Eğer Activision Blizzard kazanırsa, oyunlar dahil her türden sanat eserinde belirli bir seviyede ifade özgürlüğü korunmuş olacak. Ancak eğer Noriega kazanırsa, insanlık karşısında mahkum edilmiş her sabık diktatörün ve hatta adi suçluların bile, adlarını tarih kitaplarından sildirmeye kadar giden haklar kazanmaları söz konusu olabilir! En azından sinemadan kitaba kadar hiç bir edebiyat eserinde isimlerini zikretmek şansı kalmayacaktır. Adolf Hitler’in isminin bu şekilde temize çıkabileceği bir Avrupa’nın halini düşünebiliyor musunuz?