Çin tarafından Ay’a gönderilen insansız araçlar yakında çıkardıkları helyum-3 örneklerini geri getirecekler.
Çin’in Ay keşif çalışmaları 2014 yılında tüm hızıyla devam etti. Chang’e serisi insansız keşif araçlarını Ay’a gönderen Çin, projede aksama olmadan ilerlemeye devam ediyor. Chang’e 3 robot keşif aracı periyodik olarak daldığı uykuların ondördüncüsünden de başarıyla uyandı ve yoluna devam ediyor.
Chang’e 5-T1 uzay aracı ise uzun bir yolculuktan sonra başarıyla Ay yörüngesine oturdu. Chang’e 3’ün görevi Ay yüzeyinde çeşitli zemin ve toprak analizleri yapmaktı. Chang’e 5-T1 ise daha farklı bir göreve sahip. Bu aracın ana görevi Ay toprağından helyum-3 izotopu çıkarmak ve bunları geri getirmek.
Helyum-3 izotopu füzyon araştırmaları açısından hayli önemli bir yakıt. Füzyon reaksiyonu esnasında reaktör içinde nötron emisyonuna yol açmadığından, ortaya çıkan tüm enerji manyetik alanlar içinde güvenle hapsedilebiliyor. Nötronlar, elektron ve protonların aksine herhangi bir elektrik yükü taşımadıklarından, manyetik alanlardan rahatça geçiyor ve ölümcül radyasyona yol açıyorlar. Bu yüzden bünyesinde nötron barındırmayan helyum-3 izotopu, özellikle Tokamak olarak anılan manyetik kalkanlı füzyon reaktörlerinin çalışabilmesi için çok önemli bir yakıt.
Helyum-3 normalde Güneş tarafından uzaya bol bol saçılıyor, ancak Dünya’nın manyetik kalkanı yüzünden bize pek ulaşamıyor. Ay’ın herhangi bir koruması olmadığından, milyarlarca yıldır Ay toprağında biriken çok ciddi miktarda helyum-3 mevcut. Analizler Ay yüzeyinde yaklaşık 5 milyon ton helyum-3 olabileceğini ortaya koyuyor. Bu miktar tüm gezegenin enerji ihtiyacını asırlarca karşılamaya yeterli.
Çin’in bu stoklara göz diktiği biliniyor, ancak Ay üzerinde yerleşik bir maden kolonisi kurmadan işe yarayacak miktarda helyum-3 çıkarmak pek mümkün değil. Çin bu insansız araçlarla yaptığı çalışmalarla bu işin önünü açıyor. Ay üzerinde kurulacak bir maden kolonisi helyum-3 dışında titanyum gibi pek çok değerli madeni daha çıkarabilir. Ancak tüm bu çalışmaların verimli biçimde yapılabilmesi için daha uzun yıllar geçmesi gerekecek gibi görünüyor.
