AMD’nin Mantle’ı rafa kaldırmasıyla eş zamanlı olarak duyurulan Vulkan, çok amaçlı bir API olarak büyük bir işe kalkışıyor.
AMD’den gelen bir açıklama, şirketin üzerine çokça emek ve para harcadığı Mantle API’sinin artık rafa kaldırıldığını ortaya çıkardı. Açıklamayı yapan AMD yetkilisi, oyun geliştiricileri DirectX 12 ya da glNext gibi rakip API’lere yönelmeleri konusunda teşvik ediyordu. DirectX 12’nin Microsoft’un yazılımı olduğu ve Windows 10 işletim sisteminin bir parçası olacağını biliyoruz. Peki ya glNext nedir?
Bilmeyenler için kısaca özetleyelim; glNext aslında 25 senelik bir geçmişi olan OpenGL API’sinin bir sonraki evrimsel versiyonu olmak üzere tasarlanıyordu. OpenGL vaktiyle iş istasyonları gibi cihazlardaki grafik işleme ihtiyacına yönelik olarak doğmuş, DirectX kendini bulup adam olana kadar da piyasada büyük destek görmüştü. Mesela Quake oyun motorlarının ana API’si hep OpenGL olagelmiştir ve bu boşuna değildir.
OpenGL’in devamı olan glNext API’sini geliştiren ekip ise Khronos Group adındaki kâr amacı gütmeyen bir konsorsiyumdur. Bu ekipte bilişim endüstrisinin farklı şirketlerinden isimler yer alır. Mesela konsorsiyumun başkanı, Nvidia’nın başkan yardımcılarından Neil Trevett olup, geçtiğimiz günlerde Vulkan adını ilk kez açıkça kullanan da kendisidir. Khronos Group’un çalışmalarına sadece Nvidia destek vermiyor, AMD, Oculus, Pixar gibi çok sayıda dev isim de bu projeye katkıda bulunuyor.
Peki ama Vulkan nedir? Khronos Group tarafından geliştirilen glNext projesinin yeni halinin adı Vulkan. Tıpkı DirectX ve Mantle gibi, programcıya grafik işlemci üzerinde çok daha fazla ve detaylı kontrol sağlamayı hedefleyen Vulkan, bu sayede performansı ve esnekliği artırmayı amaçlayan yeni bir API. Ancak çok önemli bir konuda diğer API’lerden ayrılıyor, kullanım alanlarının genişliği.
AMD tarafından geliştirilen ve artık rafa kaldırılan Mantle, sadece AMD üretimi grafik işlemcilerde çalışmak üzere tasarlanmıştı. Microsoft’un DirectX 12 API’si ise sadece Windows 10 kullanan cihazlarda çalışmak üzere hazırlanıyor. Apple’ın da kendi işletim sistemi ve işlemcileri için geliştirdiği benzer API’ler mevcut. Vulkan ise herhangi bir platformdan bağımsız olarak çalışmak üzere hazırlanıyor.
Teorik olarak Vulkan API’sini akıllı otomobillerden cep telefonlarına kadar aklınıza gelen her türden cihazda video veri işlemek için kullanmak mümkün olacak. Üstelik tamamen yeni nesil bir yazılım olduğundan, OpenGL gibi 25 senenin şişkinliğini de taşımayacak. Microsoft bile kendi API’sinin fazlalıklarını atmayı ancak DX 12 ile akıl edebildi, yani bu da hayli önemli bir konu.
Vulkan şimdilik çok taze bir proje, her ne kadar arkasında glNext projesinin birikimi olsa da, pek çok unsur yeniden yapılandırılıyor. Peki gün gelip de Vulkan’ın DirectX’in yerini aldığını görebilir miyiz? İşin bu tarafı pek belli değil, çünkü Vulkan’ın yapılış amacı zaten bu değil. Trevett’in açıklamalarına bakılırsa, DirectX 12 için hazırlanmış bir yazılımı Vulkan üzerinde çalışacak şekilde port etmek gayet kolay olacak.
Ancak Vulkan açık kaynak bir yazılım ve endüstri tarafından ne kadar kabul göreceği de henüz belli değil. Öte yandan iddia edildiği gibi işletim sistemi ve donanım gibi unsurlardan bağımsız, düzgün çalışan ve performansı boğmayan bir API, şüphesiz otomotivden mimarlığa, mobil cihazlardan VR gözlüklere kadar her türden sektörden destek görebilir.
