PCIe SSD Nedir?

Son zamanlarda yükselişe geçen yeni depolama seçeneği PCIe SSD neler sunuyor, bu makalemizde bu soruya cevap arıyoruz.

SSD depolama birimleri, artık ilk ortaya çıktıkları günlerdeki lüks donanımlar sayılmıyorlar. Çoğu kullanıcı yeni bilgisayar satın alırken bilgisayarın SSD depolama birimine sahip olmasına özen gösteriyor. Yani SSD’lerin, HDD’lerin yerini almaya başladığı döneme girdik sayılır.

Standart bir SSD ile standart bir HDD arasındaki en önemli teknik fark, klasik HDD’lerin verileri dönen, fiziksel bir diskte saklama çözümüne karşı, SSD’lerin flaş bellek yongaları kullanmasıdır. Bu sayede SSD bellekler hem daha az güç tüketimine, hem de çok daha yüksek veri aktarım hızına sahiptir.

Bu özellik, çoğu teknoloji mağazasında bulabileceğiniz standart SSD’ler için geçerli. Ancak henüz standart SSD kadar genel kullanıcı kitlesine ulaşmayan bir alternatif daha mevcut: PCIe SSD’ler.

PCIe SSD ile standart SSD arasındaki temel farkı şöyle özetleyebiliriz; günümüzde satılan çoğu SSD depolama birimi, sisteminize SATA III arayüzü ile bağlanmaktadır. Bu arayüz, teorik olarak saniyede 6 gigabit/750 MB veri aktarımı yapabilir. Gerçek koşullarda ise neredeyse hiçbir SATA III SSD bu değerlere ulaşamamaktadır. Ancak karşılaştırma için biz bu değerleri kullanacağız.

PCIe SSD tarafına bakacak olursak, bu SSD’lerin kullandığı PCIe slotu, tepe noktasında saniyede 15.75 GB veri transferi yapabilmektedir. Aynı slotun ekran kartları için de kullanıldığını göz önüne alacak olursak, pek şaşırtıcı bir değer olmadığını söyleyebiliriz. Ancak PCIe slotunun transfer hızının bu denli yüksek olması, PCIe SSD’lerin aynı transfer değerlerine sahip olduğu anlamına gelmiyor. Günümüzde çoğu PCIe SSD, saniyede 1.5 GB ila 3 GB arasında veri aktarımının altından kalkabiliyor. SATA III SSD’lerin ortalama okuma hızının saniyede 550 MB olduğunu göz önüne alırsak, bu değerler için oldukça etkileyici diyebiliriz.

Görüldüğü gibi PCIe SSD’ler, standart SATA III SSD’lere göre çok daha yüksek okuma ve yazma değerlerine sahip. Peki fark burada bitiyor mu? Yukarıda belirttiğimiz gibi SATA III arayüzünün ulaşabileceği en yüksek veri transfer hızı saniyede 750 MB. Çoğu SATA III SSD’nin bu sınıra oldukça yakın değerler sunması, SATA III arayüzünün potansiyelinin sonuna yaklaştığımızı gösteriyor. Öte yandan PCIe arayüzüne sahip SSD’ler henüz potansiyellerinin %10’unu kullanıyor. Yani kısaca SSD teknolojisinin geleceğinin PCIe arayüzünde yattığını görebiliyoruz.

Fiyat faktörü

PCIe’nin teknik özelliklerini ve potansiyellerinden bahsettik. Şimdi de kaçınılmaz soruna değinelim; fiyat. Bilgisayar teknolojileri bize bir şey öğrettiyse, o da yüksek hızın yüksek maliyet getirdiği gerçeğidir. Bu durum ne yazık ki PCIe SSD’ler için de geçerli.

Günümüzde herhangi bir markanın eşit depolamaya sahip bir PCIe SSD modeli, SATA III SSD modelinden en az iki kat daha pahalıdır. Standart SSD’lerin depolama/fiyat oranı konusunda HDD’ler ile yarışamadığı günümüzde, PCIe SSD’lerin fiyatları fazla lüks kaçabiliyor. Örnek verecek olursak, SATA III 240 GB bir SSD ülkemizde ortalama 300-400 lira arasında fiyat aralığında satılırken, 240 GB bir PCIe SSD’nin fiyatı 1000 lirayı bulabiliyor.

Gelelim en önemli soruya; PCIe SSD’ye ihtiyacınız var mı? Bu soruya cevabımız büyük ihtimalle “Hayır” olacaktır. Eğer standart bir ev kullanıcısıysanız, PCIe SSD’lerin fiyatının hakkını vermesi imkansız olacaktır. Zira günümüzde neredeyse hiçbir oyun veya yazılım SATA III SSD’lerin vadettiği 500 MB okuma ve yazma hızından fazlasını gerektirmiyor.

Eğer ağır sunucu yazılımları kullanıyor veya her gün çok büyük miktar veriyi bir yerden başka bir yere transfer ediyorsanız, PCIe SSD’ler işinizi ciddi oranda hızlandırabilir. Ayrıca PCIe SSD’lerin PCIe slotlarını kullandığını hatırlatalım. Yani anakartta yeterli PCIe slotu olduğundan emin olmakta fayda vardır.