AMD Ryzen 5 2400G APU İncelemesi

AMD’nin ikinci nesil Ryzen ailesine ait Ryzen 5 2400G APU’sunu inceliyoruz.

AMD’nin ikinci nesil Ryzen ailesine ait yeni işlemcisi Ryzen 5 2400G, Ryzen 5 1400’ün yerini alıyor. Önceki işlemcilerden farklı olarak bu işlemci içerisinde Vega grafik işlemci çekirdeği de yer alıyor. AMD bu bağlamda bu işlemcilere APU (Accelerated Processing Unit) adını veriyor. 2400G, şu an piyasadaki en güncü dahili GPU’ya sahip işlemci. Firma burada NVIDIA GT 1030 seviyesinde bir performansı işlemciye dahil etmiş.

Jon Peddie Research (JPR) araştırma şirketine göre bugün piyasada satılan bilgisayarların %30’una harici ekran kartı mevcut değil. AMD bu pazardan daha fazla gelir elde etmek için kendi içerisindeki GPU biriminden faydalanarak işlemci içerisine güçlü bir grafik işlemciyi dahil ediyor. Firma yeni APU’lar ile hem Intel hem de NVIDIA’ya karşı rekabeti körüklemeyi amaçlıyor.

AMD Ryzen 5 2400G şu anda 899 TL fiyat etiketi ile satışa çıkıyor. Bu fiyata dört çekirdek, 8 işlem birimi olan bir işlemci ve GT 1030 ekran kartı aldığını düşünebilirsiniz. Öte yandan bu işlemci aynı zamanda AMD’nin Ryzen 5 1400 işlemcisini de emekliye ayırıyor. 780 TL’ye satılan 1400, hem dahili GPU barındırmıyor hem de saat frekansları daha düşük. AMD’nin yeni işlemcilerle fiyat rekabetini daha da artırmayı amaçladığını görebiliyoruz.

Bu incelemede yer vermediğimiz Ryzen 3 2200G de AMD’nin bir diğer ikinci nesil Ryzen APU’su. 589 TL’ye satılan bu APU, Ryzen 3 1200’ün yerine geliyor. 496 TL’ye satılan Ryzen 3 1200 bu durumda çok da mantıklı bir tercih olmaktan çıkıyor diyebiliriz.

Ryzen 2 ne sunuyor?

AMD, Ryzen 2 ile birlikte Globalfoundries’in 14nm+ teknolojisine geçiş yapıyor. Bu iyileştirilmiş üretim ile birlikte silikonun çalışma frekansları daha da yukarı çekilebilmiş. Artan frekanslar işlemcinin hem genel performansını hem de tek çekirdek performansını artırıyor. Buna ek olarak overclock ile çıkabileceği hızları da yükseliyor. Örneğin 2400G ile bir önceki nesil 1400’ün karşılaştırması şu şekilde:

Özellikle de Boost frekansının 3.9 GHz’e kadar çıktığını görmek hoş. Eğer şanslıysanız elinizdeki işlemciyi ufak bir overclock ile sürekli 4 GHz’te çalışacak şekilde ayarlayabilirsiniz. Burada işlemcilerin 65W TDP’ye sahip olması büyük bir avantaj. Zira AM4 anakartlar 95W TDP’li işlemcileri besleyecek şekilde tasarlandılar. Bu bağlamda Ryzen 2 işlemciler ile OC yaparken elinizi çok da korkak alıştırmanıza gerek yok. Tabi bu demek değil ki voltajı kökleyip işlemciyi yakın. Yapmanız gereken adım adım ilerleyip silikon piyangonuzu tespit etmek olmalı.

14+ nm üretim teknolojisi ile işlemcilerin boyutu da küçülmüş. AMD bu sayede dizüstü bilgisayarlarda boyut avantajı da elde etmeyi amaçlıyor. Yine çekirdeğin voltaj gereksinimi de azalmış. Bu da hem ısınmayı hem de güç tüketimini azalıyor ki taşınabilir cihazlarda en çok aranan geliştirmeler bunlar.

Eklenenler ve Eksilenler

Yeni veya geliştirilmiş bir mimari geldiğinde genellikle eklenen yeni özellikleri görürüz. Öte yandan bazı özelliklerin kırpıldığını görmek de mümkün. Öncelikle Ryzen 2 ile birlikte AMD çekirdek yapısında değişikliğe gitmiş. CPU Core Complex (CCX) Ryzen’daki gibi 2+2 değil, 4+0. Peki bu sizin için ne anlam ifade ediyor? Bu değişikliğin iki sonucu var. Birincisi, artık tek bir paket içinde bütün çekirdekler yer aldığından dolayı işlemci içinde yer alan gecikme azaltılmış. Bu da bazı oyunlarda performans artışı anlamına geliyor. İkincisi ise bir götürü: eskiden 8 MB olan L3 önbellek miktarı bu yeni yapı dolayısı ile 4 MB’a düşüyor. Öte yandan önbellekten kaybedilen performans temel, boost ve ortalama frekansların artırılması ile telafi ediliyor. Bir de tabi bu gelişmenin de işlemci zarının boyutunu küçülttüğünü belirtelim.

PCI Express Hattında Azalma

PCI Express hat sayısının yarı yarıya azalması da Ryzen 2 ile birlikte gelen en büyük değişikliklerden biri. Summit Ridge işlemciler x16 PCIe hattı sunarken Raven Ridge APU’lar x8 hat sunuyor. Bu gelişme orta sınıf GPU’lar için bu bir değişiklik arz etmiyor. Çok üst sınıf bir ekran kartı kullanacak olan kullanıcılar ise zaten daha üst model işlemcileri tercih edecektir. Bu bağlamda PCIe hat sayısının azalmasını olumsuz olarak değerlendirmek pek doğru olmaz. AMD tarafında ise bu işlem maliyetleri azaltıyor. Tabi bu düşüş ürünün fiyatına da yansıyor.

Termal Materyal Değişikliği

AMD, Ryzen işlemcilerin serin çalışmasından aldığı güven, 14nm+ üretim teknolojisine geçiş ve maliyetleri de düşürme çabaları bir araya gelince işlemci zarı ile dahili ısı dağıtıcı (IHS) arasındaki macunu da değiştirmiş. Yeni 2400G ve 2200G işlemcilerde artık metal alaşımsız bir termal çözüm kullanılıyor. Bunun sıcaklığa olan etkisine oyunlarda bakamadık zira MSI AfterBurner henüz bu işlemciler için güncellenmemişti.

2933 MHz Desteği

Yeni işlemciler resmi olarak JEDEC DDR4-2933 standardını da destekliyor. Bu da şimdiye dek tüketicilere sunulan bir işlemcideki en yüksek bellek frekans desteği anlamına geliyor. Yüksek frekans APU’larda büyük önem taşıyor zira GPU’nun kendine ait bir belleği yok. Harici belleğe ihtiyaç duyulan senaryolarda da bellek frekansı arttıkça dahili GPU ile aldığınız FPS de çoğu oyunda artıyor. Bu bağlamda örneğin 3200 MHz frekansında çalışan bir DDR4 bellek alıp bunu XMP ile 3200 MHz’de çalıştırırsanız Ryzen 2’nizin Vega GPU’sundan daha yüksek performans elde edebiliyorsunuz.

Tam da burada bir sorun ortaya çıkıyor: bellek fiyatları! RAM fiyatları bugün rekor seviyelere ulaşmış durumda. Üstüne bir de yüksek frekanslı RAM almak istediğinizde rakamlar daha da yukarı çıkıyor. İşin bir başka düşündürücü tarafı da APU sistemde ekran kartına 2 GB ayırdıktan sonra eğer 8 GB RAM’iniz varsa geriye 6 GB kaldığı gerçeği ki bu da bazı oyunlarda yetersiz kalabilir. Bu durumda 2 x 8 GB bir modül almanız lazım. Şu an piyasada en uygun fiyatlı 16 GB çift kanal bellek kiti 1000 TL. Aynı fiyata GTX 1050 Ti alabiliyorsunuz. Bu bağlamda APU sistem toplarken ihtiyaçlarınıza göre tercihlerinizi iyi belirlemenizde fayda var. Zira yüksek bellek fiyatları sistemin fiyat/performans cazibesine gölge düşürmüyor değil.

Nihayet Mini-ITX

AMD’nin Ryzen çıkarken bahsettiği Mini-ITX anakartlar nihayet Ryzen 2 ile birlikte hayatımıza girdi. Firmanın test için gönderdiği anakart da bunlardan biri: MSI B350I PRO AC. Mini-ITX anakartlar özellikle de HTPC sistem toplamak isteyenler için biçilmiş kaftan. Burada maliyeti önemsemeyen, olabildiğince küçük ama güçlü GPU’lu sistem toplamak isteyenler için Ryzen 2 güzel bir imkân sunmaya başlıyor. Bu anakartlarda yer alan AC kablosuz ağ da güzel bir detay. Her ne kadar henüz  satışta olmasa da hatırlatmakta fayda var: Intel’in de Vega GPU’lu çözümü yolda.

AM4 Uyumu

Ryzen 2 işlemciler için en büyük avantajlardan biri de halihazırda piyasada olan 120’den fazla anakart ile fiziksel olarak uyumlu olmaları. Öte yandan yazılımsal olarak uyumluluk için BIOS güncellemesi şart. Yine de şunu belirtelim: işler kağıt üstünde göründüğü kadar kolay değil. İlk çıkan BIOS’lar ile sistemler kararlı çalışmayabiliyor. Mavi ekran hataları (Windows’un kurduğu WiFi sürücüsü güncel olmadığından), durduk yere yeniden başlatmalar ve oyun içinde FPS düşüşleri ilk başlarda karşılaşabileceğiniz sorunlar. Neyse ki bellek desteği konusunda Ryzen’ın çıkışından bu yana AMD epey yol kat etti. Ama Ryzen 2 sistemlerin tam kararlı çalışması için iki BIOS sürümü daha gerekebilir.

*İki USB 3.1 Gen2 portları, anakart üreticisi tarafından kullanılacak bir USB Güç Teslim Yongası ile USB Type-C üzerinden DisplayPort Alternate Mode’da ekran bağlantısı için kullanılabilir.

** NVMe, görüntü yakalama kartları, WLAN, SATA Express, yonga seti ve diğer PCIe ile bağlanan cihazlar için uygun. 4x hat AMD X470, X370, B350 ve A320 yonga setleri ile iletişim için rezerve edilmiştir.

Overclock

AMD, AM4 platformuna çıkacak bütün işlemcilerin çarpan kilidinin açık olacağını belirtmişti. Ryzen 2 APU’lar da bir istisna değil. B350 ve X370 yonga seti kullanılan anakartlarla CPU frekansı, CPU voltajı, GPU voltajı, DRAM ve GPU saat frekansını değiştirmek mümkün. Bu işlemleri ister BIOS üzerinden isterseniz de güncellenen AMD Ryzen Master içerisinden gerçekleştirebilirsiniz. Burada özellikle GPU frekansını artırmak isteyen kullanıcıların SOC voltajını (“VDDCR_SOC”) artırması gerektiğini belirtelim. CPU çekirdeği dışındaki bileşenleri (uncore) besleyen bu tek kanal GPU’ya sağlanan güçten de sorumlu. Bu bağlamda hem voltaj hem de frekansları ile oynayarak işlemcinizin sınırlarını zorlayabilirsiniz.

Güç Tüketimi

Ryzen 2 APU’lar 65 Watt ile güç tüketimi konusunda çok başarılı bir tablo çizmekte. Özellikle sistemin boşta güç tüketimi o kadar düşük ki, bu beraberinde bazı sorunları getiriyor: PSU uyumsuzluğu. Bazı eski PSU’lar boşta çok düşük güç tüketimi olan sistemlerde kararsızlığa neden olabiliyor. Eğer böyle bir sorun yaşıyorsanız BIOS’ta değiştirmeniz gereken bir ayar mevcut. MSI anakartlarda OC / CPU Features menüsünden “Power Supply Idle Control” değerini “Typical Current” olarak değiştirin. Gigabyte BIOS’larda ise bu ayar MIT / Advanced Frequency Settings / Advanced CPU Core Settings altında yer alıyor. “Power Supply Idle Control” ayarını buradan “Typical Current” olarak değiştirip ayarları F10 ile kaydettiğinizde sorun çözülecektir.

Grafik İşlemci Performansı

Ryzen 5 2400G, 11 adet Vega çekirdeği barındırıyor ve bu çekirdekler 1250 MHz frekansında çalışıyor. Çarpan kilidi açık olan APU’yu overclock edebiliyorsunuz ama bu haliyle bile piyasadaki en güçlü dahili GPU olma özelliğine sahip. 2400G, piyasada 75 dolara satılan GPU’lar ile yarışabiliyor ve 1080p çözünürlükte piyasadaki çoğu oyunu oynatabiliyor. Yine de belirtelim: bu APU’dan AAA oyunlarda mükemmellik yaratmasını beklemeyin. MOBA tarzı ve DirectX 9 ile kodlanmış hafif oyunları akıcı oynatsa da iş Warhammer II gibi devlere geldiğinde en düşük ayarda ancak 30 FPS alabiliyorsunuz. Merak edenler için Intel’in UHD 630 çözümünden de iki kat daha hızlı olduğunu belirtmekte fayda var.

Burada değinmemiz gereken bir başka önemli nokta da dahili GPU’ya ayrılabilen bellek miktarı. Mevcut BIOS sürümlerinde GPU’ya en fazla 2 GB ayırabiliyorsunuz. Bu değer varsayılan olarak 1 GB’a ayarlı. AMD, ilerleyen BIOS’larla birlikte 4 GB ve hatta 8 GB desteğin geleceğini belirtmekte. Eğer MSI bir anakart kullanıyorsanız Settings / Advanced / Integrated Graphics Config altından “Integrated Graphics” ayarını “Force” yaptıktan sonra “UMA Frame Buffer Size” seçeneğini 2GB yaparak GPU’ya ayrılan belleği artırabilirsiniz. Gigabyte BIOS’larda ise Chipset altından “Integrated Graphics” ayarını “Force” yapıp UMA Mode seçeneğini de UMA Specified yapın. Son olarak UMA Frame Buffer boyutunu da 2GB olarak değiştirin. Bu işlemler sonrasında ayarları F10 ile kaydetmeyi unutmayın.

Görüntü Çıkışı Desteği

Ryzen 2 APU’lar ile birlikte anakartınızın üzerinde yer alan görüntü çıkışını da kullanabilir hale geliyorsunuz. Aşağıdaki tabloda da APU’nun dahili ve harici görüntü desteğini görebilirsiniz. HDCP 1.4/2.2 içerik koruma desteği AMD’nin açıklamasına göre 4K+HDR içeriğin aktarılması amacıyla ekleniyor. Firma ayrıca 2018’in ikinci çeyreğinde PlayReady 3.0 uyumlu bir sürücü çıkaracağını da belirtti.

Video İşleme ve Çözümleme

Ryzen 2 donanımsal video işleme ve çözümleme desteği de sunuyor. Bu bağlamda içerikler Video Core Next (VCN) motoru tarafından donanımsal olarak oluşturuluyor. Bu da bütün Vega silikonlarda mevcut. Buna ek olarak Miracast üzerinden kablosuz görüntü desteği de sağlanıyor.

Test Sistemi

• AMD Ryzen 5 2400G
• MSI B350 PRO AC
• G.SKILL Flare X 16GB (2 x 8GB) DDR4 3200 (PC4-25600) F4-3200C14D-16GFX
• Samsung 960 PRO M.2 SSD
• AMD Wraith
• Corsair TX750M
• ASUS VP247QG

Oyun Testleri

İşlemci Testleri

*Haswell’e eşdeğer tek çekirdek performansı. 4770K ile eşit çok çekirdek performansı. Cinebench artık güncelliğini yitirmeye başladı.

*Skylake/Kaby Lake seviyesinde tek çekirdek performansı. Core i5-7500 seviyesinde çok çekirdek performansı.

AIDA64 Bellek ve İşlemci Testleri

 

1 11

- +

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

Sonuç

2006 yılında ATI’yi satın alan AMD, bu ortaklıktan mantıklı bir ürün çıkarmayı 12 yıl sonra başarırken bu defa da bellek fiyatlarının azizliğine uğruyor. Ryzen 2 takdire şayan bir grafik performansı sunuyor fakat bunun için hızlı bir bellek, güncel bir BIOS ve kararlı çalışan yazılımlar gerekiyor. Bütün bunları sağladıktan sonra hem işlemcinizden hem de GPU’nuzdan daha yüksek performans almak için geniş overclock imkanlarınız da var.

Bir başka nokta da HTPC. Ev sinema sistemine PC toplamak isteyenler için Ryzen 2 şu anda en iyi seçeneklerden biri. Daha sonra harici ekran kartı takmak isteyenler için de tatmin edici bir işlemci performansı söz konusu. Ama GPU kısmını kullanmayacaksanız elde ettiğiniz işlemci performansı harcadığınız paranın karşılığını tam olarak veremiyor. Burada AMD’nin GPU’suz modellerine yönelebilirsiniz.

Sonuç olarak uygun fiyatlı ve yüksek performansı bellekler ile birleştiğinde Ryzen 2 gayet iyi bir grafik performansı sunuyor. İşlemci performansında da iyileştirmeler söz konusu ve AMD çekirdek sayısı konusunda cömert davranıyor. Platformun tamamen kararlı hale gelmesi için ise Mart sonuna kadar beklemek gerekebilir. Platform demişken yeni işlemciler için sözünü tutup soket değişikliğine gitmeyen AMD’yi takdir ediyoruz. Rakiplerin örnek alması gereken bir davranış.

Video: AMD Ryzen 7 2700X İncelemesi…