Çok ucuz ve küçük bir bilgisayar olan Raspberry Pi hakkında bilmeniz gereken her şeyi bu yazıda bulabilirsiniz.
Raspberry Pi’nin başarısı beklenenlerin çok üstünde oldu. Çocukların kod yazmayı öğrenmesi için uygun fiyatlı bir bilgisayar olarak geliştirilen cihazın ilk başta 1.000 adet satılması hedeflense de, geçen zaman içinde 18 milyondan fazla satıldı. Bunun sebeplerini ve bu bilgisayar hakkında bilmeniz gereken her şeyi yazımızda bulabilirsiniz.
Raspberry Pi Nedir?
Kredi kartı boyutunda bir bilgisayar olan Raspberry Pi, tüm zamanların en çok satan İngiltere menşeli bilgisayarı oldu. Pi’nin başarısının en büyük kaynağı fiyatı. Dünyadaki en güçlü bilgisayar olmasa da, 40 dolardan daha az bir fiyata el yapımı elektronik ürünleri oluşturma ve program yazma imkanı sağlaması ürünü öne çıkardı.
Pi’nin ardındaki kâr amacı gütmeyen vakıf, ürün çıktığından beri ünlendi ve Pi’nin özelliklerini üç kere güncellendi. Ancak ürünün fiyatı 35 dolar civarında tutuldu. Pi’nin işlem kapasitesi 10 kattan fazla arttı ve Pi günlük kullanıma uygun bilgisayarlar sınıfına girdi.
En iyi modeli olan Raspberry Pi 3 Model B+, 1.4 Ghz dört çekirdekli 64-Bit ARM Cortex A53 işlemcisi, 1 GB RAM, HD video oynatma yetenekli 400 Mhz grafik bağdaştırıcısı, 802.11ac Wi-Fi ve ethernet desteğiyle, 4 adet USB 2.0 portuna sahip.
Raspberry Pi Ne İşe Yarar?
Pi, çocukların bilgisayarların çalışma mantığını anlaması ve basit kodlama yeteneği kazanması için geliştirildi. Pi internet tarayıcısı konusunda kısıtlı olsa da, masaüstü bilgisayar yerine kullanmak da mümkün hale geldi. Ancak Pi’nin daha binlerce kullanım senaryosu var.
Hava durumu istasyonu, sanal yardımcı, medya merkezi, akıllı ev gereci, robot beyin, eski oyun konsolu, drone yardımcısı ve daha birçok farklı cihaz üretmek amacıyla Pi kullanıldı ve yeni alanlarda kullanılmaya devam ediyor.
Bu alanlarda ihtiyacınız olmasa bile, Pi’yi her zaman programlama ve donanım hackleme konusunda bilgi sahibi olmak için kullanabilirsiniz. Pi’nin resmi Raspbian OS işletim sistemi, programlama odaklı yazılımlarıyla bu amaçlar için gerekeni sunuyor. Pi eşsiz ürünlerin yaratılmasına kullanıldı ve hatta Uluslararası Uzay İstasyonu’na bile çıktı.
Pi’nin kurulumu normal bilgisayarınızın kurulumundan biraz daha karışık, ancak büyük bir zorluk içermiyor. İnternet üzerinde kolay kurulum rehberleri mevcut ve NOOBS (New Out-Of-Box Software) yükleyicisi bilgisayarı hazırlayıp kullanmanızı kolay hale getiriyor.
Yapmak istediklerinize göre NOOBS yükleyicisi farklı işletim sistemlerini yükleyebilir. Örneğin masaüstü kullanım için Raspbian işletim sistemini ya da medya merkezi olarak kullanım için OSMC yazılımını yükleyebilir. Pi’nin resmi Raspbian OS işletim sisteminin içinde masaüstü bilgisayardan bekleyeceğiniz her temel görevi yerine getirecek yazılım mevcut.
Örneğin bir ofis programı, internet tarayıcısı, e-posta istemcisi mevcut ve tavsiye edilen yazılımlar menüsünden çok daha fazla uygulamayı seçmek mümkün. Bilgisayar ilk başlatıldığında Raspbian size Wi-Fi bağlantısını sağlayacak ve diğer görevleri yerine getirecek bir yükleyici sunuyor.
Pi’nin kendi fiyatı 35 dolar civarında olsa da, Pi’yi çalışır hale getirmek için bir klavye, ekran, güç kaynağı, SD kart ve tercihen fare gerekiyor. Bu ekipmanların fiyatı Pi’nin kendi fiyatından daha fazla tutuyor. Ancak Pi’nin geliştiricilerin belirttiği gibi, her evde hepsi olmasa bu donanımların çoğu mevcut. Pi’nin çok çeşitli ekran portu sayesinde eski ve yeni televizyon ya da monitörleri ekran olarak kullanabilirsiniz.
Pi’nin özellikleri geliştirildikçe, bu ürünü kullanan geliştiriciler donanımdan daha fazla şey elde etmenin yollarını buldular. Pi şu anda çok sayıda Linux tabanlı işletim sisteminin kurulmasına olanak sağlıyor. Ancak kullanılabilecek diğer işletim sistemleri de zamanla artıyor. Android’in çeşitli sürümleri ve Chromium OS temelli FlintOS de Pi üzerinde çalıştırılmak üzere geliştiriliyor.
Windows işletim sistemini de bu bilgisayarda çalıştırmak mümkün. Windows 10 IoT Core adındaki Windows 10’nın kırpılmış sürümünü Pi çalıştırılabiliyor. Ancak masaüstü kullanım için pek uygun değil ve daha ziyade donanım hackerlarına IoT ürünleri üzerinde testler yapma imkanı sunuyor.
Sadece üç farklı nesil olarak gözükse de, Pi aslında çok daha fazla alt modeli içeriyor. Örneğin Raspberry Pi 3, Model B ve Model B+ şeklindeki iki alt modele sahip. Model B+, diğerine göre daha hızlı işlemci ve bağlantı hızı sunuyor. Raspberry Pi 2 ise sadece Model B olarak mevcut. Raspberry Pi 1, Model B ve daha az özelliklere sahip Model A olarak mevcut. Model A’nın Ethernet özelliği yok, daha az hafızaya sahip ve sadece bir tane USB portu var. Ancak 25 dolara satılıyor ve daha az enerji harcıyor.
Genel olarak Pi 3 B+, Pi 2’den daha iyi bir seçenek. Yaklaşık olarak aynı fiyata sahip olsa da daha güçlü. Ancak Pi 1, çok daha az güce sahip olsa da Pi 3’den daha ucuz ve daha az güç tüketen Model A’ya sahip.
Pi Zero ise fiyatı ile çığır açıyor. Sadece 5 dolar fiyata sahip olan Pi Zero ile 2012’de çıkan Raspberry Pi Model B’den biraz daha iyi olan ve işinize yarayan bir bilgisayara sahip olabilirsiniz.
Pi Zero’nun fiyatı, ufak boyutu ve düşük enerji tüketimi doğal olarak kısıtlılıkları da beraberinde getiriyor. Sadece bir USB On The Go portuna sahip olan Pi Zero’da internet bağlantısı mevcut değil. Ancak yakın zamanda piyasaya sürülen 10 dolarlık Pi Zero W, 802.11b/g/n Wi-Fi ve Bluetooth 4.0 destekliyor. Pi Zero, bilgisayar olarak kullanılmak için daha az uygun olsa da, IoT cihazı olarak ya da diğer akıllı eşyaların üretiminde kullanılmaya daha uygun. Ev yapımı devre kartlarının ve diğer donanımların yapılmasında da Zero’yu kullanabilirsiniz.
Raspberry Pi Neden Önemli?
Pi, bilgisayarların çalışma mantığını öğretmek açısından ideal ve fiyatıyla da herkes tarafından ulaşılabilecek bir konumda olması nedeniyle oldukça önemli. Raspbian OS işletim sistemi, programlama bilgisi öğrenebileceğiniz birçok araçla geliyor. Sürükle bırak kodlama, kod yazma konusundaki birçok yardımcı, Python ve Java debugging özellikleriyle de size yardımcı oluyor.
İşletim sisteminin görünümü ve işlevleri konusunda yapılan çalışmalar devam ediyor. Yeni masaüstü görünümü, başlangıç sihirbazı ve Pi üzerinde çalıştığı onaylanan çok sayıda yazılımla birlikte işlevselliği arttı. Pi ile güçlendirilmiş elektronik ekipmanların yaygınlığını da düşününce, bu bilgisayar size yazılımdan çok daha fazlasını sunuyor.
Donanım hackleme özellikleri için Pi, 40 adet genel kullanım amaçlı giriş ve çıkış pinlerine, diğer bilgisayar ve elektronik ekipmanla iletişimi sağlayacak elektrik kanallarına sahip. Robot ve drone projelerinde Pi bu yüzden ön plana çıkıyor.
Pi ile birlikte kullanılabilecek ürünlerin sayısı da arttı. Örneğin kart üzerine eklenebilecek kameralar ve Arduino prototipleme platformu Pi ile birlikte kullanılabiliyor.
Pi’nin asıl amacı olan yeni nesillere programlama öğretmek için ise Kano adı verilen, çocukların kolay kullanabileceği bilgisayar kiti ve Pi ile güçlendirilmiş ufak bir bilgisayar olan Pi-Top piyasaya sürüldü.
İş dünyasının da dikkatini çeken Pi’nin hafıza modülü olarak kullanılabilen sürümü de piyasaya sürüldü. Böylelikle Pi’yi çok daha fazla üründe görebileceğiz.
Raspberry Pi’nin Rakibi Kim?
Pi’nin başarısından sonra birçok girişimci de Pi’ye benzer ürünleri piyasaya sürdü. Rakipler genel olarak Pi’nin kart tasarımını taklit etseler de, Asus Tinkerboard, Odroid-C2 örneğinde olduğu gibi daha yüksek özellikler içeren ya da Orange Pi örneğinde gördüğümüz gibi daha ucuz ürünler piyasaya sürüldü.
Pi’nin rakiplerinin en büyük dezavantajı ise kaliteli yazılımlara ve güçlü topluluk desteğine sahip olmayışları. 6 yıl önce piyasaya çıkan Pi, şimdi çok sayıda kullanıcı tarafından kullanılıyor ve güçlü bir desteğe sahip. Ayrıca rakipler kağıt üstünde daha iyi özelliklere sahip olsa da, elde edilen performans kötü bileşen seçimi yüzünden daha az olabiliyor.
Arduino, Pi’nin rakibi olarak görülse de aslında Pi’yi tamamlayan bir ekipman. Arduino elektronik projeler üretmek için kullanılan açık kaynaklı bir geliştirme platformudur. Uygulama alanına göre pek çok modeli bulunan Arduino’yu USB üzerinden bilgisayarınıza bağlayıp kendi yazılımı ile programlayabiliyor ve istediğiniz işleri yaptırabiliyorsunuz.
Raspberry Pi Nerede Kullanılıyor?
Tüm dünyada kullanılan Pi, büyük bir başarı elde etti ve güçlü bir topluluğa sahip. Raspberry Pi forumları 235.000’den fazla üyeye sahip ve üyeler bilgi paylaşımı yapıyor, birlikte projeler yürütüyor ve sorun çözümlerine yardımcı oluyor. Bu yönüyle Pi rakiplerinden çok daha güçlü bir konumda.
Raspberry Pi’yi Kim Oluşturdu?
Bahsettiğimiz gibi İngiltere merkezli ve kâr amacı gütmeyen Raspberry Pi vakfı tarafından ürün ortaya çıkarıldı. Pi okullarda kullanılmakla sınırlı kalmadı. Cambridge’de bilgisayar bilimi okumak için başvuruda bulunan insanların sayısının üç katına çıkmasında, Pi’nin büyük katkısının olduğu düşünülüyor.
Vakfın kurucusu olan Eben Upton, ürünün tasarlanması fikrinde Cambridge’de bilgisayar bilimleri okumak için başvuranların sayısının azalmasının etkili olduğunu belirtti. Dünyanın en iyi bilgisayar bilimi fakültesine sahip olan Cambridge’e neredeyse başvuru olmayınca, vakıf da yeni nesli bilgisayarlarla çalışmaya yönlendirmek için ürünü tasarladı.
Pi’nin başarısıyla birlikte vakıf, eğitim dokümanları oluşturan, okullarla birlikte projeler yürüten yaklaşık 60 kadar çalışan işe aldı.
Raspberry Pi ürünlerini, resmi Türkiye Distribütörü SAMM’ın internet adresinden ya da diğer güvendiğiniz sitelerden satın alabilirsiniz.
