Optik diskin ne olduğunu, tarihçesini, gelişim aşamalarını ve nasıl üretildiğini bu yazımızda bulabilirsiniz.
Optik disk, düşük güçlü lazer ışınları kullanılarak okunabilen ya da yazılabilen elektronik veri depolama aracıdır. İlk olarak 1960’lı yılların sonunda James T. Russell tarafından geliştirildi. Russell, mikron genişliğinde aydınlık ve karanlık noktaları kullanarak veri depolamayı başardı. Russell’in optik depolama sistemi, noktaların kodlandığı transparan materyalin üzerinden güçlü ışık geçirerek okuma imkanı sunuyordu.
Daha sonraki optik disk sistemleri, noktaları okumak için lazer kullanmaya başladı. Veriler de bu yolla elektrik sinyaline ardından da ses ya da görsel çıktıya dönüştürüldü. Ancak bu teknoloji 1982 yılında Philips ve Sony harekete geçene kadar ticari kullanımda yerini almadı. Ardından da optik disk formatlarında başarılı bir gelişme kaydedildi. İlk olarak CD formatı ardından da DVD formatı ortaya çıktı.
İlk zamanlarında bir optik disk, manyetik depolama ürünlerinde depolanabilen veriden çok daha fazlasını depolayabiliyordu. Ancak sabit disk teknolojisinin gelişmesiyle, ardından da SSD teknolojilerinin ortaya çıkışıyla, manyetik disklerin kapasitesi optik diskleri katladı. Ancak optik diskler zaman içinde daha az bozulmaya uğradığı için arşiv ya da soğuk depolama amacıyla kullanılıyor.
Her yeni nesil optik disk ile depolama kapasitesi de arttı. Blu-ray gibi yeni standartlarda, 12 santimlik diskin tek bir yüzünde 27 gigabayt’a kadar depolama yapılabiliyor. Optik disklerin üretilmesi oldukça ucuz ve diskler üzerinde depolanan veriler elektrik kesintileri, manyetik alan etkisi gibi çevre tehditlerinden daha az etkileniyor. Bu sebeplerden dolayı arşiv amacıyla depolama yapmak için optik diskler oldukça uygun. 2016 yılında Sony, 3.3 terabayt veri depolayabilen ve Blu-ray teknolojisini kullanan bir diski tanıttı.
Optik Disklerin Gelişimi ve Tarihçesi
Russell, optik bir ortam üzerinde dijital veri depolamaya yarayan ilk yöntemi geliştirse de, kullanılan araç CD ve DVD’lerden oldukça farklıydı. Russell, transparan folyoyu depolama ortamı olarak kullanmıştı. Depolanan veri de lazer yerine ışık yansıtarak okunuyordu. Ayrıca Russell’ın sistemi veri okunurken dönmüyordu. Bu yüzden herhangi bir şekilde olabilirdi, ille de bir disk olması gerekmiyordu.
Modern CD ve DVD teknolojileri ise 1969 yılında Philips Research’de çalışan Hollandalı fizikçi Peter Kramer tarafından geliştirildi. Kramer, küçük ve düşük enerjili lazer kullanılarak okunabilen, yansıtıcı metalik folyo üzerine veri kodlama yöntemi geliştirdi. Kramer’in çalışması dijital optik depolama ortamlarının temelini oluşturdu. Ancak başlangıçta ilk lazer disk, üzerinde analog video depolamak için kullanıldı.
Philips, Sony ile 1979 yılında bir araya gelerek bir konsorsiyum oluşturdu. Arından da ilk ses CD’si geliştirildi. Optik disklerin ilk ticari kullanımı da bu şekilde ortaya çıktı. 5 yıl sonra da Sony, Denon ile birlikte çalışarak sadece ses değil herhangi bir dijital verinin depolanması için CD-ROM’u geliştirdi. CD-ROM yaklaşık 680 MB veri depolayabiliyordu. Bundan 10 yıl sonra Sony; Philips, Toshiba ve Panasonic ile bir araya gelerek DVD’yi ortaya çıkardı. DVD sayesinde veri depolama kapasitesi 4.7 GB’a çıkarıldı.
Yeni nesil optik depolama birimi Blu-ray disklerin ortaya çıkması da bir 10 yıl aldı. Sony’nin liderlik ettiği başka bir konsorsiyum tarafından geliştirilen Blu-ray disklerle 27 GB depolama alanına çıkıldı. Toshiba bu sefer konsorsiyumda yer almadı ve HD-DVD ismindeki kendi formatını geliştirdi. Kısa süren bir format savaşı sonrasında Sony ve Blu-ray diskler endüstri standartı halini aldı.
Optik Diskler Nasıl Üretiliyor?
Tüm modern optik disk formatları, çeşitli materyallerin sandviç yöntemi ile birlikte bir araya getirilmesiyle üretiliyor. Sert plastik madde tavanı oluşturuyor. Ardından yansıtıcı özellikte metalik folyo ekleniyor. Dijital verinin yazılacağı bu katmanda genellikle alüminyum kullanılıyor. Daha sonra folyoyu koruyan ve lazer ışığın geçmesine izin veren bir polikarbonat katman ekleniyor.
Özellikle ticari dağıtımda kullanılan CD’lerdeki dijital noktalar, nikelden üretilmiş bir negatif disk imajı üzerine fiziksel olarak damgalanıyor. Böylelikle lazer ve CD-ROM kullanılarak yazılan ya da yakılan disklerden çok daha fazla sayıda ve hızlı şekilde üretim yapılabiliyor.
Kullanıcıların depolama amacıyla yazmasına olanak sağlayan optik diskler ise farklı materyaller kullanılarak üretiliyor. Tek yazmaya izin veren diskler, polikarbonat ve yansıtıcı folyo arasında bir organik boya katmanına sahiptir. Yeniden yazılabilir disklerde ise alüminyum yerine silmeye ve çok sayıda yazmaya izin veren ve faz değiştirebilen bir materyal bulunuyor.
