Bir zamanların popüler mesajlaşma programı ICQ, eskisi kadar yaygın kullanılmasa da varlığını sürdürüyor.
ICQ, 1996 yılında internet dünyasıyla buluşan anlık mesajlaşma yazılımıdır ve ismi “I Seek You” ifadesinin kısaltmasından gelmektedir. İsrailli bir şirket olan Mirabilis tarafından iki aydan kısa sürede geliştirilen program, AOL Instant Messenger, Yahoo! Messenger ve MSN Messenger gibi birçok mesajlaşma yazılımına öncülük etti.
Programın ilk sürümü dört lise öğrencisi tarafından oluşturuldu. Kullanıcılar mesajlaşmak için ICQ sunucusuna UDP 4000 portunu kullanarak bağlanmak zorundaydı. Bir yıl sonra programın toplam kullanıcı sayısı 5 milyonu geçti ve aynı anda 300.000 kullanıcı online olmaya başladı. Günümüz için bu rakamlar oldukça düşük gözükse de, sadece çevirmeli ağ bağlantısının olduğu yıllar için oldukça önemliydi.
1998 yılında ICQ kullanıcı sayısı her üç haftada, bir milyon artmaya başladı. Geliştiriciler de ICQ istemcisini ve protokolünü bu hızlı büyümeye ayak uyduracak şekilde güncellemek için uğraştılar. Daha sonra da AOL (America Online) şirketi Mirabilis’i 407 milyon dolar karşılığında satın aldı.
Program ortaya çıktıktan iki buçuk sene sonra konuşma geçmişi depolama, kullanıcı arama, e-mail gönderme, kişi listesi gruplama gibi alışkın olduğumuz özelliklere kavuştu.
Programın daha sonraki sürümleriyle birlikte p2p ve istemci-sunucu mimarilerinin özellikleri ICQ protokolüne eklendi. Başlangıçta şifreleme kullanılmıyordu ve veri akışı açıktı. Bir sunucuya bağlanırken istemci IP adresini, TCP portunu, kullanıcı şifresini ve kişi listesini iletiyordu. Daha sonra istemcinin online durumu onaylanıyor ve kişi listesindeki tüm kullanıcılar için de aynı bilgi talep ediliyordu. Sunucu ile tüm veri alışverişi UDP aracılığıyla gerçekleşiyordu.
ICQ 2000b ile programın altıncı protokolü ortaya çıktı ve şifreleme oldukça geliştirildi. Yeni protokolle birlikte ICQ telefonları arama, SMS gönderme ve çağrı cihazı ile iletişim kurma özelliğine kavuştu.
2002 yılında AOL, OSCAR protokolünün patentini aldı ve uzun yıllar bu protokolü kullandı. Symbian S60 için ICQ’nun ilk mobil versiyonunun geliştirilmesiyle, program için önemli gelişmelerden biri yaşandı.
Programın beşinci sürümü bir yıl sonra ortaya çıktı ve ses iletişimi oldukça geliştirildi.
2007 ve 2010 yılları arasında ICQ, AOL tarafından terk edilmeye başlandı ve 2010 yılında da Mail.Ru grubu tarafından 187.5 milyon dolara satın alındı. Bir yıl sonra da programın yedinci sürümüyle birlikte Facebook, Twitter, Gmail, YouTube, Flickr ve Mail.Ru hizmetleriyle entegrasyonu sağlandı. Program bir dizi güncelleme aldı ve telefon numarası kullanarak giriş yapma imkanı sağlandı.
2012 yılında ICQ’nun tüm platformlardaki resmi reklamları durduruldu. 2014 yılında ICQ önemli bir değişim geçirdi ve yeni bir protokole, arayüze kavuştu. 2016 yılındaysa ses ve görüntülü arama için uçtan uca şifreleme özelliğine kavuştu.
Mail.Ru’nun paylaştığı verilere göre, ICQ her ay 11 milyon kullanıcı tarafından kullanılıyor. Program geçmişte olduğu kadar popüler olmasa da varlığını sürdürüyor. Programın o zamanki rakipleri AOL Instant Messenger, Yahoo! Messenger ve MSN Messenger artık kullanılmıyor. ICQ ise halen varlığını sürdürüyor ve bu bağlantıdan indirilebiliyor.
