NVIDIA GeForce RTX 3090 İncelemesi

NVIDIA’nın RTX 3000 ailesinde şu anda en üst model olan GeForce RTX 3090 modelini inceliyoruz.

RTX 3090 ekran kartı oyundan daha fazlası için tasarlandı. Yeni Ampere mimarisi ile birlikte gelen yenilikler, yazılım güncellemeleri ve NVIDIA’nın uzun süredir üzerinde çalıştığı sektör işbirlikleri çok büyük bir üretkenlik artışı vaadiyle karşımızda. Çok daha fazla çekirdek, devasa bellek miktarı ile RTX 3090 aslında yeni Titan diyebiliriz. Üstelik bu defa ülkemizde de satılan bir kart olacak.

NVIDIA’nın Titan modellerini Türkiye’de satmaması belirli bir kesim kullanıcıyı üzmüştü. Ancak şimdi partner sürümleriyle 3090’ı alma şansımız var. Stoklar az ancak kitlesi de dar bir üründen bahsediyoruz. Öte yandan sadece en iyisini almak için 3090 seçenler değil, oyun yapanlar da kartın potansiyel kitlesi.

Bu karta iki türlü bakmak mümkün, en pahalı ve en üst düzey oyuncu ekran kartı ya da en hesaplı ve esnek iş grafik yongası. Peki değer mi? 3080 ile arasında dev gibi bir fiyat farkı olunca pek çoğumuzun merak ettiği konu bu oluyor.

RTX 3090 Nerede Kullanılabilir?

Fiyatına değip değmediği tamamen kullanım alanına göre değişiyor. Burada düz bir soru ile yanıta ulaşamazsınız, farklı sorular sormanız gerekiyor.

Özellikle GTX ve RTX kartların bu 2. nesil RTX kartlarla birlikte arasındaki fark ciddi ölçüde açılmış durumda. Tensor ve RT Core birimlerinin sayısı katlandı, eskiden sadece CUDA çekirdekleri varken dahi NVIDIA kartlar iş için kullanılıyordu. Ancak ışın izleme ve yapay zeka hesapları yapabilme yeteneklerinin donanımsal olarak eklenmesi işleri kökten değiştirdi.

Süper gerçekçi 3D modelleme çalışmalarında ışın izleme, çok yüksek çözünürlüklü sahnelerin ve modellerin hızlı bir şekilde ekrana gelmesinde de yapay zeka daha doğrusu makine öğreniminden faydalanan DLSS algoritmalarının işin içine girmesi işleri farklı bir hale soktu. Bir uygulamayı CUDA destekli hale getirmek, işlemci yerine GPU mimarisinde hızlı çalışabilmesini, hatta sadece çalışabilmesini ve yararlanmasını sağlamak ufak bir iş değil.

Ancak NVIDIA Adobe, AutoDesk, Dassault Systems gibi endüstri devleri, Unreal ve Unitiy Engine gibi oyun endüstrisi merkezleri ile yıllardır sağlam bir işbirliği oturttu. Önce bir Titan farklarına bakalım sonra da bu işbirliği konusuna biraz daha değinelim.

GeForce RTX 3090 vs Titan RTX

GDDR6X Farkı

Yukarıdaki tablo doğrudan NVIDIA’nın paylaştığı bilgiler. Peki bellek bit değeri ikisinde de 384 ise nasıl bant genişliği daha fazla? GDDR6 iki seviyeli sinyalleme yapıyor, NRZ’de 0 ve 1’ler iletiliyor. GDDR6X ise PAM4 yani Pulse Amplitude Modulation kullanıyor. 4 Seviyeli voltaj, 250 mV adımlarla her saat döngüsünde 4 farklı muhtemel değeri iletebiliyor. Teoride GDDR6X, GDDR6’nın iki katı veri transferi yapabiliyor. Bellek bant genişliği pratikte 672 GB/s değerinden 936 GB/s değerine çıkmış. Bu da bellek tüketimi ve akışı yüksek uygulamalarda çok önemli.

İşte bu hız, çekirdekteki ve ikinci nesil RT çekirdeklerindeki geliştirmeler ile birleştiğinde RTX 3090 hem doku işlerinde, hem de ışın izleme ya da GPU odaklı CUDA Compute işlemlerinde dehşet bir potansiyele sahip oluyor. 4608 yerine 10496 CUDA çekirdeğinden bahsediyoruz. Üstelik yeni Samsung 8 nm üretim süreci sayesinde kartta bu ciddi geliştirmeler, katlanan değerler güç tüketimini ve ısınmayı aynı oranda artırmıyor. Titan RTX 280 Watt TGP, 3090 ise 350 Watt TGP değerinde.

Oyun Mu, İş Mi?

GDDR6X çok pahalı ve yeni bir bellek türü, bundan 24 GB alıp bir karta yerleştirmek aşırı derecede maliyetli. Yani tutup da oyunların çoğu bu miktarı kullanmazken, günümüzde bunu ekran kartlarında standart miktar haline getirmek çok saçma. 3080’in mevcut çekirdeklerinin ve belleklerinin yetersiz olduğu bir oyun 2020 yılında ortada yok.

Ancak iş büyük miktar doku ile çalışan ya da sıkıştırılmamış verileri GPU’dan çalıştıran bir programa gelince işler değişiyor. Bu 24 GB ile çok büyük miktar veriyi doğrudan GPU içerisinde tutup, en hızlı şekilde işleyebiliyorsunuz. Doğal olarak 3090 da Titan RTX gibi özel amaçlı bir kart oluyor.

NVLink Destekli Tek Model

Ayrıca bu model, 3000 serisinde yeni 3. nesil NVLink destekleyen tek kart. Özel köprü ile iki kart arasında 112.5 GB/s veri aktarılabiliyor. Burada PCIe 4.0 kullanılmıyor, NVIDIA tarafında bu teorik olarak önemli bir ayırt edici özellik. Ancak NVIDIA özellikle oyun geliştirici tarafından oyunun SLI destekli olması durumunda bu özelliğin çalışacağını belirtiyor. GTA 5 gibi oyunlar desteklese de genellikle 3090’da NVLink olmasının sebebi iki adet 24 GB kartı dev bellek gereksinimli uygulamalarda kullanmak.

NVIDIA 3090’da Quadro GPU’lardaki özelliklerin bir kısmını sunduklarını söylüyor. Elbette kullanıcı açısından GTX, RTX, Titan ve Quadro ayrımını, doğrudan profesyonel uygulamada farkı görmeden anlamak oldukça zor bir konu. Kaldı ki ülkemizde de, yurtdışında da Quadro kartların farkları yeterince işlenemiyor. İnceleme örneği bir yana, piyasada KOBİ olarak Quadro edinmek bile ayrı bir mesele. Technopat olarak daha önce Quadro incelemesi yaptığımız için bu alanda tecrübemiz var. Temelde olay kurumsal güvenilirlik, sürücüde açılan özelliklerde yatıyor. Ancak yine de bu incelemeye sığmayacak kadar detaylı iş diyebiliriz.

Şimdilik çoğu oyun stüdyosu ve mimarlık, grafik tasarım ofisi ve profesyoneli için RTX 3090’ın Quadro’lara göre daha ucuz, standart GTX ve RTX modellere göre daha pahalı ama daha kolay erişilebilir bir çözüm olduğunu söyleyebiliriz. NVIDIA sürücülerde pek çok Quadro özelliğini RTX’lere Studio Driver’lar ile açmış durumda. Burada rakip AMD’nin hem oyuncular, hem profesyoneller için grafik çözümlerinde aşırı derecede geri kaldığını gözlemliyoruz.

NVIDIA artık kendisine profesyonel anlamda AMD’yi değil, Apple ekosistemini hedef almış durumda ve rekabet yok diye gevşemeden hızlı adımlarla pro çözümlerini güçlendiriyor. Burada donanımla birlikte yazılım işinin tam merkezinde yer alıyor ve hemen hemen bütün kurumsal yazılım geliştiricilere erişiyor. Tıp, mühendislik, tasarım, makine öğrenimi gibi her alanda ortak proje ve alana özgü ürün, çözüm geliştiriyor ya da iş ortağını bu yönde teşvik ediyor.

Sonuç Değerlendirmesi

Biz yaptığımız testlerde özellikle bu kartın yüksek bellek miktarının ve bu belleklerin yüksek performanslı olmasının etkilerini gördük. Bazı uygulamaları salt GPU belleğinden bile çalıştırma denemeleri oldu ve biz de denedik. Ancak her uygulamada, örneğin Crysis’i buradan çalıştırırken oyuncu olarak devasa bir görülür fark ile karşılaşmadık. Burada yine esas iş CUDA çekirdek sayısının artması ve RTX özelliklerinin ikinci nesil olarak güncellenmesi diyebiliriz. Zira kartın ışın izleme için RT Core ve makine öğrenimi destekli uygulamalar için Tensor Core birimleri de çok daha güçlüler.

Özellikle yüksek kalitede doku kaplamaları ile uğraşanların, 3D CAD/CAM işlerinde, video kurgu sistemlerinde ya da benzeri üretkenlik odaklı bilgisayarlarda inceleme tarihinde kullanabilecekleri en güçlü ve en hesaplı GPU olarak 3090 ortaya çıkıyor. Quadro’ların yerini almıyor ancak Ampere mimarili Quadro’lara erişene kadar alabileceğiniz en üretken ekran kartı oluyor.

Öte yandan oyun oynamak için 8K dokulara niyetlenmeyen oyuncuların 3080’in ötesinde bu karta bütçe ayırması, harcadıkları paraya göre doğrusal bir FPS artışı sağlamıyor. Piyasadaki en abartı karta sahip olmak isteyenleri ise bu detay durdurmuyor.

Uyarılar: GPU destek çıtası olmadan kullanmayın, kasanıza alacağınız modelin sığacağından emin oluın. Güç kaynağınız mutlaka yüksek verimlilik ve kalite sunan bir model olmalı, ucuz bir PSU ile 3080 ya da 3090 kullanmayın. NVLink yapmak istiyorsanız ve iki tane alacaksanız uygun EATX anakartlar, yeni nesil köprü ve daha da güçlü bir PSU ihtiyacınız var demektir.