Özellikle Amerikan kaynaklı birçok teknoloji devi, üretimini Çin’den farklı ülkelere kaydırmak için çeşitli yollar deniyor. Ancak pandemi, tedarik zincirleri ve bölgedeki mühendislik yetenekleri bu süreci zorlaştırıyor.
Bazı teknoloji şirketleri, son birkaç yıldır Çin’e olan bağımlılıklarını azaltma arayışı içinde ve ürünlerini üretmek için farklı noktalara yönelmeyi düşünüyor. Apple, Google, Amazon, Dell ve Microsoft tedarikçileri, komşu Asya ülkelerine genişleme konusunda bazı ilerlemeler kaydetmiş durumda. COVID-19 salgını ve eksik yerel mühendislik yetenekleri ise bu geçişi yavaşlatıyor.
Çin ile ABD arasında 2019 yılında başlayan ticaret savaşından birçok teknoloji şirketi etkilendi. Doğal olarak bu şirketler, finansal çıkarlarını en iyi şekilde korumak için birçok farklı seçenek arıyor. Ana hedefleri ise üretimi mümkün olduğunca Hindistan, Vietnam ve Meksika gibi işçiliğin nispeten ucuz olduğu ülkelere yönelmek.
Bu düşünce, Çin’in artık “dünyanın fabrikası” olamayacağına inanan Foxconn gibi üreticiler tarafından da destekleniyor. Ancak Amazon ve Apple gibi devler, bazı siyasi engellere takılıyor ve tedarik zincirindeki birçok sorunla karşı karşıya kalıyor. Bununla birlikte pandeminin etkileri, teknoloji endüstrisinin Çin’e olan aşırı bağımlılığını güçlendirmekte.
Nikkei’ye göre Apple artık AirPod’ları Vietnam yerine Çin’de üretmeye başlayacak. Aynı zamanda Google ve Amazon, Çinli işgücünün yüksek maliyetine rağmen Pixel 6 akıllı telefonun ve çeşitli akıllı ev cihazlarının seri üretimini Çin’de sürdürecek. Bu noktada farklı şirketler de üretim için benzer adımları takip edebilir.
Apple, bazı MacBook ve iPad üretimini Vietnam’a taşıma planlarını ertelemek zorunda kaldı. Bu durum, tablet ve dizüstü bilgisayar üretmeyi planlayan diğer şirketler için de muhtemelen aynı şekilde.
IDC analistleri, yetkililerin zaman geçtikçe kısıtlamaları eninde sonunda hafifleteceğine ve 2018’de başlayan sürecin devam edeceğine inanıyor. Bu arada Çin, salgının da etkisiyle “dünyanın fabrikası” unvanını bir süre daha koruyabilecek gibi görünüyor.
Kölelik demeyelim de, ücretli çalışan fabrika mahkumları diyelim.