Hepimiz internete girip web sayfalarını görüntüleyebilmek için internet tarayıcılarını kullanıyoruz. Çoğu kimse değişkenlik gösteren kullanım alışkanlıklarına göre tek bir tarayıcıyı devamlı olarak kullansa da, hız deneyimi etkileyen önemli bir kriter. Sayfaları geç ve problemli yükleyen, günümüz şartlarına uyum sağlamayan yazılımlar oldukça sinir bozucu olabiliyor.
Neowin, her ay tarayıcılara dair pazar payları gibi önemli istatistikleri kaydedip raporlayan bir teknoloji platformu. Yayınlamış oldukları verilere göre Google Chrome en büyük kullanıcı tabanına sahip programken, hemen ardından ikinci ve üçüncü sırada Edge ile Firefox geliyor. Pazarda yer edinmek isteyen Vivaldi gibi bazı uygulamaların da olduğu fakat pek popüler olmadıkları biliniyor.
Peki bu saymış olduğumuz tarayıcılardan hangisi en iyi performansı sunuyor ve sayfaları düzgün bir şekilde yükleyebiliyor? Bu soruyu cevaplamak kullanıcının bilgisayar bileşenlerine, kullanım şekline ve ihtiyaçlarına göre biraz zor olsa da ilgili kaynaktan derlediğimiz yazımızda 4 popüler tarayıcıyı performansları bakımından inceleyip karşılaştıracağız.
Chrome, Edge, Firefox ve Vivaldi hem AMD hem de Intel olmak üzere iki farklı işlemci kullanan donanımlar üzerinde test edildi. Siz de aynı testleri gerçekleştirebilirsiniz fakat bilgisayar bileşenlerinize göre hızın değişkenlik gösterebileceğini aklınızdan çıkarmamalısınız.
Saf Hız Karşılaştırması
Normal bir kimse -ki buna yazar olarak ben de dahil- kullandığı tarayıcının Jetstream gibi testlerde ne kadar puan alabildiğini pek önemsemiyor. Yine de dört popüler tarayıcı arasında bir karşılaştırma yapacaksak sayısal verilere ihtiyacımız var ve Jetstream bunu yapabileceğimiz en iyi platformlardan biri. Testler, tarayıcıların nispeten zorlu sayılabilecek iş yükleriyle nasıl başa çıkabileceklerini gayet iyi bir şekilde ölçüyor. Web siteleri geliştikçe ve web üzerinden çalışan uygulamalar arttıkça tarayıcıların JavaScript performansları oldukça önemli hale geliyor.
JetStream 2, tarayıcımızın web uygulamalarındaki performansını ölçmemizde yardımcı olan karmaşık bir kıyaslama aracı. Çalıştırıldığı anda hızlı başlayan ve kodu en kısa sürede yürüten program daha fazla puan alıyor.
JetStream 2 testine bakıldığında Chromium baz alınarak geliştirilen Chrome, Edge ve Vivaldi’nin benzer hızlarda web uygulamalarını yükleyebildiği görülürken; FireFox biraz daha kötü sayılabilecek performans sergiliyor. Bu durum günlük kullanımlarda çok az da olsa fark edilebilir.
MotionMark testi ise Chrome’un temel almış olduğu Blink motorunun rakiplerine kıyasla sunduğu olumlu hız farkının daha anlaşılabilir hale gelmesini sağlıyor diyebiliriz. Bu test, tarayıcıların karmaşık efekt ve grafikler karşısında vereceği tepkiyi ölçerek puanlama yapıyor. En iyi ve hızlı grafik işleme yeteneğine sahip olan tarayıcı daha yüksek puan alıyor.
Chrome tahmin edebileceğiniz gibi en iyi puanı alırken, Microsoft’un gözbebeği Edge ikinci ve Chromium tabanlı bir diğer tarayıcı olan Vivaldi ise üçüncü sırada bulunuyor. Firefox ise yine dördüncü sırada. MotionMark özelinde AMD ve Intel işlemciler arasında göze çarpan bir performans farkı ise görülmüyor. Anlaşılan o ki yazılımlar grafik işleme bakımından her iki donanım için de yeterince optimize edilmiş.
Üçüncü Speedometer 2.0 testi ise web uygulamalarının çalışması esnasında tarayıcıların yanıt verme süresini ölçüyor. Eğer tarayıcınızın puanı ne kadar yüksek olursa web siteleri ve uygulamaları o kadar sağlıklı kullanabilirsiniz. Sonuçlar bu testte ise kısmen garipleşiyor. AMD platformunda Firefox rakibi Edge ve Vivaldi’yi yenerken, Intel tabanlı işlemcilerde neredeyse eşit performans gösteriyor. Chrome ise her iki sistemde de diğer tarayıcılardan oldukça üstün bir hıza sahip.
Son yapılan testler ise çok daha az bilimselliğe sahip. Çoğu bilgisayar kullanıcısı kullandığı tarayıcının performansını kullandığı RAM miktarına göre kıyasladığı için bunu da es geçmedik. Normal şartlarda bir programın kullanmış olduğu bellek miktarı onun yavaşlığını veya hızlı olduğunu göstermezken, aksi bir durum (örneğin memory leak) söz konusu değilse genel kanının aksine performansı arttıran bir şeydir. Mesela Windows 10/11 gibi yeni nesil işletim sistemleri bu nedenle öncüllerine göre daha hızlı çalışırlar.
Her bir tarayıcının ne kadar RAM tükettiğini görmek için bir YouTube videosu, alışveriş sitesi, büyük dökümanlar ve karmaşık düzeyde animasyonlar bulunan web siteleri çalıştırılıp kaynak kullanımı takip edildi. Sonuçlar biraz şaşırtıcıydı denilebilir.
Oldukça popüler olan bir inanışın aksine Chrome en fazla RAM tüketen tarayıcı değildi. Microsoft Edge’den yaklaşık 350 MB (ki bu hiç azınsanamayacak bir rakam), Firefox’tan ise 10 MB daha az bellek tüketimine sahip olduğu görüldü. Vivaldi ise 10 adet sekme için sadece 960 MB RAM kullandı.
Microsoft Edge’in bu tarz durumlarda belleğinizde oldukça büyük alanlar işgal etmesini engellemek istiyorsanız, aktif olarak çalışmayan sekmeleri dondurma özelliğini kullanabilirsiniz. Uyuyan Sekmeler’i etkinleştirdikten sonra sekme başına yaklaşık 30-40 MB kadar RAM tasarrufu sağlamanız mümkün fakat testteki on sekmeden dokuzu uykuya alındığında pek bir fark görülmediğini söylememizde yarar var. Çok miktarda bellek tüketimi olan sekmelerle aktif olarak iş görürken daha iyi değerler alınabilir.
Tarayıcılar Arasında En İyisi Chrome mu?
Pek böyle olduğu söylenemez. Chrome evet, ham performans ve web sayfaları ile oldukça iyi uyumluluğa sahip olma bakımından oldukça iyi sonuçlar sunsa da farklı açılardan bakıldığında rakiplerinin gerisinde olduğu görülen bir tarayıcı.
Eğer performanstan biraz daha feragat edip gizliliği önemseyen bir yazılım kullanmak istiyorsanız Firefox sizin için iyi bir seçim olabilir. Çok nadir bir şekilde Firefox ile düzgün çalışmayan bazı web sayfaları var olsa ve rakiplerine kıyasla bir miktar yavaş sayılsa da çoğu sorunsuz bir şekilde açılıyor diyebiliriz. Piyasaya hakim olan Chromium’dan kurtulmak ve rekabetin artmasını istiyorsanız da Firefox en iyi alternatif ve dostunuz haline geliyor.
Ek olarak şunu da belirtmemiz gerekiyor ki, birçok web programcısı siteleri Chromium tabanlı olan Edge, Chrome, Vivaldi gibi tarayıcılara özel optimize bir şekilde geliştirdiğinden Firefox ve Apple Safari daha düşük performans gösterebilmekte. Çoğu geliştirici alternatif tarayıcıları pek önemsemediğinden, Firefox ve Safari de Chrome’a kıyasla çok daha az kullanıcıya sahip olduğundan işler kısır döngü halinde çıkmaza giriyor. Kullanıcı az olunca geliştirici zahmete girmiyor, optimize olmayan sayfalar yüzünden de kullanıcılar bu tarayıcıları tercih etmekten uzak duruyor.
Bu garipliğin önüne geçmek için Google, Microsoft, Mozilla ve Apple “birlikte uyumlu bir şekilde çalışabilirliği” arttırmaya yönelik çalışmalar başlattılar. Umuyoruz ki Firefox bu girişimle beraber oldukça olumlu bir yükseliş yakalayabilecek. En azından böyle bir potansiyeli var diyebiliriz.
Bir diğer Chrome alternatifi ise Microsoft Edge. “Startup Boost” özelliği sayesinde tarayıcı tıklar tıklamaz anında başlatılırken, en iyi parola yöneticilerinden birine sahip olduğu söylenebilir. Ben şahsen yazar olarak güvenlik bakımından tarayıcıların dahili parola yöneticilerinin kullanılmasını tavsiye etmesem de azınsanamayacak bir kesim bu özelliklerden aktif olarak faydalanmakta. Kendisiyle beraber gelen optimizasyon özellikleri, uyuyan sekmeler ve dahası nedeniyle Edge tercih edilebilecek rakiplerden.
Ayrıca Windows’ta en iyi görselliğe sahip tarayıcı olduğunu da söyleyebiliriz. Elbette ki sadece görünüşüne bakarak tarayıcı seçmiyorsunuz fakat Chrome ile kıyaslayınca bariz fark olduğunu anlıyorsunuz. Edge’in olumsuzluklarına gelecek olursak da en büyük problem çok fazla veri toplaması. Hedefli reklamcılık ve öneri mekanizması aşırı yoğun bir şekilde kullanılıyor. Microsoft’un bu davranışları kullanıcıları da oldukça bezdirmiş durumda.
Vivaldi ise eski Opera geliştiricilerinin başlatmış olduğu bir proje. Her şeyin en iyisini birleştirme gibi bir hedefleri var. Chromium üzerinde kurulu bu yazılım hem gizliliğe odaklanıyor, hem de yeterli performans ve kişiselleştirmeyi sunuyor. Ne Chrome kadar veri topluyor, ne de o kadar kötü bir görünüme sahip. Tek problemi yeni kullanmaya başlayan kimseler için çok fazla ayar barındırması fakat biraz zaman ayırmanız durumunda performans ve sayfa uyumluluğundan ödün vermeyen çok güzel bir tarayıcı elde etmiş olacaksınız. Üzücü yanı şu ki, iOS sürümü yok ve çeviri gibi bazı temel özellikleri Chrome ile Edge’e kıyasla oldukça kötü sayılabilir.
Bu anlattıklarımızı hızlıca özet geçmek için bir karşılaştırma tablosu da hazırlandı. Tabloda göz attığımız her tarayıcı için artı ve eksileri rahatlıkla gözlemleyebileceksiniz.
| Tarayıcılar: | Artılar: | Eksiler: |
| Firefox |
|
|
| Edge |
|
|
| Chrome |
|
|
| Vivaldi |
|
|
Sonuç
En nihayetinde Windows sistemlerde en iyi tarayıcıyı seçmek için performans önemli bir kriter olsa da sadece buna bakmak oldukça yanlış diyebiliriz. Gizlilik, özellikler, kullanışlılık gibi şeylerle beraber bir denge yakalanması önemli hususlardan. Sıradan bir kullanıcı çoğunlukla Chrome kurup geçecektir zira işini yapan sade ve hızlı bir tarayıcı. Aynı zamanda bilgisayarla çok ilgilenmeyen biri için yüksek hız veri gizliliğinden çok daha mühim.
Eğer hem gizliliğimi koruyayım hem de hızdan ödün vermeyeyim diyorsanız Vivaldi kullanabileceğiniz en iyi yazılımlardan. Böylece Google tarafından verileriniz toplanmadan daha akıcı bir internet gezintisi yapabileceksiniz. Fakat işi daha da ilerletip hem gizlilik hem de kodlarında ne olduğunu bileyim derseniz Firefox sizin için en makul seçim olacaktır.
Eklemek istedikleriniz varsa yorumlarda belirtebilir, sorularınız içinse Technopat Sosyal üzerinde konu açabilirsiniz. Esen kalın.
