GIGABYTE AORUS Gen5 10000 SSD İncelemesi

PCI-Express 4.0 SSD’ler 2019’da tanıtılmış, 2020’de satışa çıkmaya başlamıştı. PCI-Express 4.0 standardı bile şu an için çok yeni olsa da geliştiriciler SSD’leri hala optimize etmeye devam ediyor ve inanılmaz hızlara sahip SSD’ler görüyoruz. 2021’de incelediğimiz 980 Pro bizim için o günün şartlarında bir devrim niteliğindeydi, aynı şeyi GIGABYTE AORUS Gen5 10000 için de söyleyebilecek miyiz, gelin hep beraber görelim.

GIGABYTE ne zamandan beri SSD yapıyor?

GIGABYTE, Türkiye’deki SSD piyasasında ismini çok duyduğumuz isimlerden biri değil. Geçmişte yaptıkları SSD’ler çoğunlukla üst segment SSD’ler oldu, bunların da çok azını Türkiye’de satışa çıkarabildiler. Bunun en büyük sebebi de müşteri kitlesi aslında. Bugün Türkiye’de bütçe dostu bir sistem toplamak istendiğinde anakartta B450, H610 gibi yonga setlerinin tercih edilmesi gibi; SSD tarafında da DRAM’i bulunmayan, PCI-E 3.0 ya da SATA, giriş seviyesi olarak hitap edebileceğimiz epey ucuz modeller seçiliyor. Doğal olarak firmalar da satılmayacak ürünü piyasaya sürmek istemiyorlar.

Soğutma

SSD’ler normalde çok ısınan bileşenler değiller, ancak gitgide kapasitesi artan ve buna karşın boyutları küçülüp bileşenleri birbirine yaklaşan NVMe SSD’lerin ısınma ihtimali de artıyor. Buna ek olarak Gen 5 SSD’lerin yüksek okuma yazma oranları bu SSD’lerde güçlü kontrolcüler kullanılmasını “ektiriyor ki bu kontrolcüler de serin çalışmıyor.

GIGABYTE burada bir önlem almış ve AORUS Gen5 10000 kutu içeriğine çift borulu bir pasif soğutma sistemi eklemiş. Bu iki boru SSD’nin üstünde bulunan 25 mm kalınlığındaki pasif soğutma bloğuna bağlı. M.2 Thermal Guard XTREME adı verilen bu soğutma bloğu nanokarbon kaplama kullanarak ısı dağıtımını üst raddeye çıkarıyor. Bu soğutmanın yegâne amacı olası bir termal darboğazın önüne geçmek, ki bunu ne kadar başardığını termal testimizde daha iyi anlayacağız.

Termal Test

Blackmagic Disk Speed test ile SSD’yi yük altına sokarken Gigabyte’ın Control Center yazılımıyla SSD sıcaklığını izledik. 15 dakikalık testin sonunda GIGABYTE AORUS Gen5 10000’in son sıcaklığının 61.9°C olduğunu gördük. Test esnasında anlık olarak 63°C gibi sıcaklıkları da gördüğümüzü belirtelim.

Bir hararet gözlemlemedik; zira testin ilk 30 saniyesinde okumada 9400 MB/s, yazmada 6800MB/s olarak seyreden hızlar, testin 15’inci dakikasında da benzer seviyelerdeydi. Bu denli kalın bir soğutucuya rağmen 60°C gibi sıcaklıkları görmek bizi şaşırttı açıkçası. Tıpkı Zen4 mimarili Ryzen işlemcilerde olduğu gibi bu sıcaklıklar da PCI-e Gen5 SSD’lerde bir normal haline gelebilir gelecekte.

Gigabyte Control Center

SSD’lerin kendine ait bir yazılımı olması Technopat için önemli bir kıstas zira CrystalDiskInfo gibi yazılımlardan aldığımız S.M.A.R.T bilgilerine kıyasla daha doğru bilgiler verebiliyor bu yazılımlar. Gigabyte da tıpkı diğer ana akım markalar gibi ürünlerinin tek bir yazılım üzerinden yönetilmesi amacıyla Control Center aracını geliştirmiş. Yazılım sayesinde GIGABYTE ve AORUS serisi birtakım ürünlerin RGB kontrolünü sağlayabiliyor ve çeşitli istatistikleri görebiliyoruz. Bu inceleme için can alıcı olan noktaya, yani SSD kısmına gelince yine birçok bilgi görmek mümkün:

• Sıcaklık
• Model numarası
• Firmware sürümü
• Seri numarası
• S.M.A.R.T üzerinde SSD’nin toplamda kaç saat çalıştığı, kritik uyarı sayısı, elektrik kesintisi gibi beklenmedik kapanmaların sayısı, ana makinenin ne kadar okuma ve yazma komutu verdiği, kontrolcünün meşgul olma süresi gibi özellikleri görmek mümkün. Dilerseniz tüm bu bilgileri bir .csv uzantılı dosya olarak kaydedebilirsiniz.
• SSD sağlığı çok gerçekçi bir ölçüt olmasa da yine de yer verilmiş.
• Secure Erase özelliği ile SSD içerisindeki tüm verileri GIGABYTE güvencesi ile temizleyebilirsiniz.

GIGABYTE Control Center’ı indirmek için buraya tıklayın.

AORUS Gen5 10000 Testleri

Test sistemi

• AMD Ryzen 9 7950X3D İşlemci
• ASUS ROG CROSSHAIR X670E HERO Anakart
• G.Skill Trident Z5 Neo 2x16GB DDR5 6000MHz CL38 Bellekler (Testler esnasında 4800MHz’de çalıştı)
• ASUS ROG THOR 1200W Platinum II Güç Kaynağı

CrystalDiskMark

• 9977 MB/s sıralı okuma
• 10115MB/s sıralı yazma

AS SSD saniye başına girdi çıktı işlemleri (IOPS) testi

• 802.048 IOPS okuma
• 1.428.939 IOPS yazma (4K-64Thrd için)
• Sıralı okumada 7889 MB/s
• Sıralı yazmada 9169 MB/s

ATTO Disk Benchmark

• Dosya boyutu 256MB, kuyruk derinliği 4 olarak seçili
• 64 MB’ta 9.51 GB/s okuma, 9.37 GB/s yazma hızı

Gerçek Dünya Dosya Kopyalama Testi

Elimizde bir başka Gen5 SSD bulunmadığından dolayı bu işlem esnasında CrystalDiskMark’ta 6000MB/s hızlarını gören bir Gen4 SSD kullanmak zorunda kaldık. Gen4 SSD, Gen5 SSD’ye bir miktar darboğaz yapabilir. Ancak yine de kafanızda bir fikir oluşacaktır zira bu SSD ile önceden yaptığımız dosya kopyalama testine kıyasla daha yüksek hızlara çıktık.

• 29GB boyutundaki Valorant’ı önce Gen4’ten Gen5 diske kopyaladık. Bu işlem 2.25 GB/s kopyalama hızı ile 13 saniye sürdü.
• Sonra Gen5 diskin kendi içerisinde bir kopyalama yaptık ki bu da 2.5 GB/s ortalama ile 11 saniye sürdü.
• Son olarak dosyayı Gen5 diskten Gen4 diske geri kopyaladık. Bu da 2.65 GB/s ile toplamda 11 sn sürdü.

AIDA64 Disk Testi:

Lineer Okuma

• Minimum 6129 MB/s
• Ortalama 7026 MB/s
• Maksimum 8269 MB/s

Rastgele Okuma

• Minimum 1786 MB/s
• Ortalama 2629 MB/s
• Maksimum 2771 MB/s

Ortalama Okuma Erişimi Süresi

• Minimum 0.01 ms
• Ortalama 0.01 ms
• Maksimum 0.02 ms

GIGABYTE AORUS Gen5 10000 Teknik Özellikleri

• M.2 2280 form faktörü
• PCI-E Gen5 x4, NVMe 2.0 arayüzü
• Phison E26 kontrolcü
• 12nm üretim süreci
• Azami olarak 8 adet 32CE’li NAND flash kanalını destekliyor.
• Dinamik SLC önbellekleme teknolojisi
• 4 GB LPDDR4 DRAM
• 232 katmanlı 3D TLC NAND flash yonga
• Eski nesil Aorus SSD’lerde 176 katmanlı NAND yongaları vardı. 980 Pro’da bile 128 katman var, düşününce 232 devasa bir sayı.
• 5 yıl garanti
• 1400 TBW ile sınırlı
• Ortalamada okuma için <10.5W, yazma için <11W güç tüketimi
• Boşta güç tüketimi 85mW’ın altında.

2TB ve 1TB seçenekleri

• Gigabyte’a göre 1TB olan modelde birkaç farklılık var:
• TBW değeri 700’e düşüyor
• DRAM 2GB’a indirgeniyor
• Hızlar da doğal olarak biraz düşüyor, 2 TB’lık model için 10000 MB/s olarak vaadedilen hızlar, 1TB modelinde takriben 9500 MB/s sıralı okuma, 8500 MB/s sıralı yazma değerlerine ulaşabiliyor.

Zoned Namespaces (ZNS) özelliği

Türkçeye imarlı ad uzayı olarak çevrilebilecek bu teknoloji, geleneksel SSD’lere göre farklı bir çalışma mekanizmasına sahip. ZNS özelliğine sahip SSD’ler toplam kapasitesini daha küçük bölgelere ayırarak bölgelerdeki verilerin herhangi bir sırayla okunabilmesini sağlıyor. Geleneksel SSD’lerde bu daha farklı işliyordu, bölgelere ayrılmayan SSD’de veriler sıralı olarak yazılmak ve yeniden yazılmadan önce silinmek zorundaydı.

Sonuç

GIGABYTE AORUS Gen5 10000, incelediğimiz ilk PCI-E Gen5 SSD olmakla birlikte sunduğu hızlarla en iyinin de en iyisini isteyen kullanıcılar için tasarlanmış gibi görünüyor. Bu hızlar şu an için çoğu kullanıcının gerek duyduğu ortalama hızın epey yukarısında. Her gün devasa verilerle uğraşan biri değilseniz şimdilik gündelik kullanım için gerekli olduğunu söyleyemeyiz.

Artılar

• 10 GB/s’ye varan akıl almaz okuma/yazma hızları
• 4GB dahili önbellek
• GIGABYTE Control Center yazılımı
• ZNS gibi gelenekselin dışına çıkan veri teknolojisi

Eksiler

• Yüksek çalışma sıcaklıkları
  • 25mm’lik soğutma bloğuna rağmen 63 dereceleri gören SSD, Gen4 SSD’lere kıyasla bariz bir şekilde daha sıcak çalışıyor. Bu durum, ileride SSD için de aktif bir soğutma ihtiyacı oluşmasına sebebiyet verebilir.