Rakibinin çözümlerine sürekli olarak alternatifler sunmak üzere çabalayan AMD, şirketin tüketici odaklı RDNA ve veri merkezi odaklı CDNA mimarilerini tek bir mikro mimaride birleştirmek üzere yeni bir proje üzerinde çalıştığını duyurdu: UDNA. Peki nedir bu UDNA? Donanımıyla, yazılımıyla komple bir mimari.
Yakın gelecekte bu kısaltmayı daha fazla duyacaksınız. Grafik işlemciler, çekirdek teknolojileri ve yazılım geliştirmeleriyle birlikte grafik tarafında sürekli yeşil takımın çözümlerini konuşuyoruz. Özellikle de “CUDA” platformu sektör üzerinde çok etkili. CUDA ekosistemiyle etkin bir şekilde mücadele etmek isteyen kırmızılılar, yeni UDNA ekosistemiyle birlikte yeni bir alternatif geliştirmeye karar verdi.
UDNA Nedir?
AMD 2019’da GCN mikro mimarisinden vazgeçtiğinde, yeni grafik mikro mimarisini iki farklı tasarıma bölmeye karar vermişti. Sürekli olarak yeni sürümlerini konuştuğumuz RDNA, tüketici pazarına yönelik oyun grafik ürünlerinde kullanılmak üzere geliştirildi. CDNA mimarisi ise özellikle veri merkezindeki bilgi işlem merkezli yapay zeka ve HPC iş yüklerini karşılamak için tasarlandı.
Görünen o ki bu yol haritası AMD’ye yaramadı. Şimdi ise “UDNA” adında yeni bir platform şekilleniyor. İlk duyuru IFA 2024 etkinliğinde yapıldı. AMD’nin kıdemli başkan yardımcısı ve Bilgi İşlem ve Grafik İş Grubu Genel Müdürü Jack Huynh, basınla yaptığı bir soru-cevap oturumunda bölünmenin arkasındaki gerekçeyi ve yeni bir birleşik tasarımla ilerlemenin mantığını açıkladı.
Yeni UDNA mimarisinin amacı, geliştiriciler için tek bir odak noktası sağlamak. Böylelikle optimize edilmiş her uygulama, Radeon RX 7900 XTX gibi tüketici sınıfı ekran kartlarının yanı sıra Instinct MI300 gibi üst düzey veri merkezi GPU’larında verimli bir şekilde çalışacak.
NVIDIA’nın CUDA platformu, genel amaçlı GPU hesaplamalarında GPU çekirdeklerinin kullanılmasını sağlıyor. C programlama dilinde eklenti olarak sunulan CUDA yazılımlarıyla birlikte destekli uygulamalarda NVIDIA GPU’ları daha verimli şekilde kullanabiliyoruz.
AMD’nin amaçladığı şey de bu. Masaüstü ve dizüstü bilgisayarlardan veri merkezlerine kadar kırmızı ekibin grafik yongalarından daha iyi şekilde yararlanmak mümkün olacak. En azından hedef bu şekilde. Yazılım geliştiricileri, gelecekte daha kolay şekilde özel optimizasyonlar sunabilecek.
Kırmızı ekibin yol haritasını tüm detaylarıyla bilmiyoruz. Ancak anlaşılan şu ki, CDNA ve RDNA mimarilerinin yerini tek bir UDNA mimarisi alacak. Tüm çipler belki de “UDNA Çekirdeği” adı verilen bir çekirdek üzerine inşa edilecek. Yani sürekli dilimizde dolaşan “RDNA x” mimarisi gibi söylemleri artık kullanmayacağız. Hem kurumsal alan hem de son tüketiciler için birleşik bir mimari ortaya çıkacak.
AMD başlangıçta CDNA’yı RDNA’dan ayırdığında, şirket iki ayrı alan oluşturmak istemiş ve bunun yönetiminin daha kolay olacağını düşünmüştü. Ancak görünüşe göre şirketin planları tam olarak tutmadı. Optimizasyonlar için iki ayrı ekibe sahip olmak hem lojistik hem de mühendislik açısından kargaşa yaratıyor olmalı.
Bu nedenle, GPU mimarilerinin birleşik bir yapıya geçmesi uzun vadede AMD için büyük fayda sağlayabilir. Hem oyun hem de hesaplama odaklı olarak görev yapanlar tek bir çatı altında toplanarak güçlerini birleştirebilir, yeni ürünler geliştirebilirler. AMD, yeni stratejisiyle birlikte yapay zeka ve ışın izleme dahil olmak üzere farklı alanlara hizmet eden tek bir mimariye odaklanabilir. Mimari çizgi tek bir noktada giderken NVIDIA CUDA benzeri bir yol izlenecek gibi duruyor.
Hedef Yapay Zeka mı?
Şirket bunu açıkça dile getirmedi lakin yapay zeka işine daha fazla öncelik verilecek. NVIDIA nasıl dünyanın en değerli şirketi haline geldi? Yapay zeka çözümleri sayesinde.
Haliyle AMD’nin kaynakları da kısıtlı. Çip üreticisi, üst düzey RDNA GPU’ların yerine AI çiplere öncelik verebilir. Aslında Jack Huynh lafı fazla dolandırmadan bazı şeyleri açıkça söylüyor. AMD oyun alanında ölçek küçültecek, alt-orta segmentlerden pazar payı almaya çalışacak.
Yıllardır ne yaparlarsa yapsınlar “üst sınıf” ekran kartları konusunda kullanıcıları ikna edemediler. Hal böyle olunca AMD yeni bir yol haritası belirlemiş olmalı. Yapay zeka sektöründeki büyük pastadan ne kadar büyük dilim alırlarsa o kadar iyi.
CUDA Örnek Teşkil Ediyor
Huynh, CUDA’nın yaklaşık dört milyon geliştiricisi olduğunu söylüyor. Yani gerçekten büyük bir kitle söz konusu. Bunun farkında olan Huynh gibi yöneticiler, AMD’nin de benzer bir başarı elde edebilmesi için kolları sıvadı.
Bildiğiniz gibi NVIDIA, 2018’den beri RTX ekran kartlarında “Tensor Çekirdeği” adı verilen özel yapay zeka birimlerini kullanıyor. RDNA tarafında ise özel yapay zeka hızlandırma yok. RDNA 3 yalnızca sınırlı yapay zeka hızlandırmasına sahip. Temel olarak FP16 birimlerine WMMA talimatları aracılığıyla daha optimize bir şekilde erişim sağlanmakta. RDNA 2’de ise bu tür işler için tamamen GPU gölgelendiricileri kullanılıyor.
Belki AMD de zaman içinde Tensor benzeri özel hızlandırıcılar sunabilir. Örneğin CDNA mimarisi 2020’den beri bu tür işlevsel birimler barındırıyor. CDNA 2 ve CDNA 3 ile daha yüksek verim ve sayı formatı desteği eklenmişti.
Kırmızı ekip, NVIDIA’ya karşı koymak için açık kaynaklı ROCm yazılım setine güvenmeye devam ediyor. Ancak bunun için hem kullanıcıların hem de seti optimize etme yükünün bir kısmını omuzlayacak açık kaynak topluluğunun katılımı gerekiyor. AMD’nin bu işi basitleştirmek için yapabileceği her şey, belirli uygulama/oyun türleri için bazı mikro optimizasyonlar pahasına olsa bile, bu ekosistemi hızlandırmaya yardımcı olacaktır.
AMD’nin Yol Haritası
Şimdi AMD yetkilisinin yanıtlarına detaylıca bakalım, AMD’nin izleyeceği yolu daha iyi anlayalım:
Jack Huynh: “AMD’deki büyük değişimin bir parçası da bugün Instinct veri merkezi GPU’larımız için bir CDNA mimarisine ve tüketici ürünleri için RDNA’ya sahip olmamız. Bir çatallanma (yani bölünme) oldu. İleride buna UDNA adını vereceğiz. Hem Instinct hem de istemci [tüketici] için tek bir birleşik mimari olacak. İkisini birleştireceğiz, böylece geliştiriciler için seçim yapmak zorunda kaldıkları ve değerin artmadığı bugüne kıyasla çok daha kolay olacak.
İki mimariyi böldük, çünkü o zaman alt optimizasyonlar ve mikro optimizasyonlar elde ediyorsunuz. Ancak bu geliştiriciler için çok zor, özellikle de veri merkezi işimizi büyütürken. Şimdi birleştirmemiz gerekiyor. Bu da işin bir parçası. Çünkü daha önce ne dediğimi hatırlıyor musunuz? Milyonlarca geliştiriciyi düşünüyorum; varmak istediğimiz nokta bu. Birinci adım yüzlere, binlere, on binlere, yüz binlere ve umarım bir gün milyonlara ulaşmak. Şu anda ekibime de bunu söylüyorum. Şimdi inşa etmemiz gereken ölçek bu.”
Soru: Peki UDNA mimarileri tekrar bir araya getirirken, tüm bunlar RDNA ve CDNA ayrımı ile geriye dönük olarak uyumlu olacak mı?
Cevap: “Yapmak istediğimiz şeylerden biri… RDNA tarafında bazı hatalar yaptık; bellek hiyerarşisini, alt sistemi her değiştirdiğimizde, optimizasyonlardaki matrisi sıfırlamak zorunda kalıyoruz. Bunu yapmak istemiyoruz.
Nitekim ileriye dönük olarak sadece RDNA 5, RDNA 6, RDNA 7’yi değil, UDNA 6 ve UDNA 7’yi de düşünüyoruz. Önümüzdeki üç nesli planlıyoruz çünkü optimizasyonları elde ettiğimizde bellek hiyerarşisini değiştirmek zorunda kalmak istemiyoruz ve o zaman birçok optimizasyonu kaybediyoruz. Dolayısıyla, tam ileri ve geri uyumluluk konusu üzerinde çalışıyoruz. Bunu bugün Xbox’ta yapıyoruz; mümkün ancak ileri düzeyde planlama gerektiriyor. Yapılması gereken çok daha fazla iş var ama gittiğimiz yön bu.”
Soru: Birleşik mimariye geri döndüğünüzde, bu bir masaüstü GPU’nun gelecekte MI300X eşdeğeri ile aynı mimariye sahip olacağı anlamına mı geliyor?
Cevap: “Bahsettiğimiz buluttan istemciye (son tüketici) bir strateji. Ve bence her şey bizim çok verimli olmamızı da sağlayacak. Yani bunu iki ekip yerine tek bir ekip yapacak. O kadar da çılgınca bir şey değil, değil mi? Daha önce ikisini böldük, çatalladık çünkü yakın vadede mikro optimizasyon yapmak istedik. Ancak şimdi ölçeğimiz var, geri birleştirmeliyiz ve bunun doğru yaklaşım olduğuna inanıyorum. Bazı küçük pürüzler olabilir.”
Soru: Bu birleşme ne kadar sürecek? Bunu görmeden önce kaç ürün nesli daha göreceğiz?
Cevap: “Henüz açıklamadık. Bu bir strateji. Strateji benim için çok önemli. Doğru strateji olduğunu düşünüyorum. Doğru şeyi yaptığımızdan emin olmalıyız. Aslında geliştiricilerle konuştuğumuzda buna bayılıyorlar çünkü yine diğer departmanlar da onlara farklı şeyler yapmalarını söylüyor. Bu sebeple karmaşıklığı azaltmam gerekiyor.
Geliştiriciler benimsediğimiz stratejiyi beğeniyorlar. Aslında keşke daha önce yapsaydık diyorlar ama uçak havadayken motoru değiştiremem. Bir şeyleri bozmamak için bunu ayarlamanın doğru yolunu bulmalıyım.”
Diğer yorumlar:
“Üst düzey silikon pazar oluşturabilir, ancak nihayetinde yazılım desteği kazananları ve kaybedenleri belirleme eğilimindedir. NVIDIA, benzersiz tescilli CUDA ekosistemi ile görünüşte aşılmaz bir hendeğin nasıl inşa edileceğinin ustalık sınıfını öğretti.
NVIDIA, imparatorluğunun temellerini on sekiz yıl önce CUDA ile atmaya başladı ve belki de en temel avantajlarından biri CUDA’daki ‘U’ ile, yani Compute Unified Device Architecture ile ifade ediliyor. NVIDIA’nın tüm kullanımlar için tek bir CUDA platformu var ve yapay zeka, HPC ve oyun için aynı temel mikro mimarilerden yararlanıyor.”
Neler Olacak?
Uzun lafın kısası, AMD’nin yeni UDNA projesi uzun bir yolun başlangıcı ve şirketi çetrefilli bir süreç bekliyor. Tabiri caizse AMD’nin aşması gereken birçok dağ-tepe var.
Yeni stratejinin ne zaman somutlaşacağını henüz bilmiyoruz, bir tarih de verilmedi. Şirketin RDNA 4 mimarisiyle birlikte yeni bir ekran kartı serisi (RX 8000) hazırladığını biliyoruz. Yani çok kısa zamanda UDNA mimarili yeni kartlar beklememiz mantıklı olmaz.
Rakip NVIDIA, CUDA ekosistemi için yıllardır emek veriyor. Emeklerinin meyvesini de fazlasıyla yedi. Bakalım AMD neler yapacak? Zaman gösterecek.
amd’ye başarılar diliyoruz o halde 😊😊