Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği’nin (TELKODER), Elektronik Haberleşme Sektörü’nün son durumu ve önemli gelişmeleri hakkında hazırladığı Kasım 2024 raporunu kamuoyuna duyurdu. BTK, TÜİK ve BIST gibi güvenilir kaynaklardan elde edilen verilerle hazırlanan bu rapor, sektörün son üç aylık performansına dair kapsamlı bir analiz sunuyor. TELKODER’in sektöre dair düzenli olarak hazırladığı bu raporlar, kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi ve sektörde şeffaflığın sağlanması açısından kritik bir rol oynuyor.
Sektör Büyüklüğü ve Stabil Performans
Elektronik haberleşme sektöründe, 2005 yılı sonunda 17,06 Milyar TL olan gelirler, 2023 yılı sonunda 224,54 Milyar TL’lik bir büyüklüğe ulaşırken, 2005 yılında 13,91 Milyar TL olan enflasyondan arındırılmış gelirler 2023 sonunda 14,79 Milyar TL olarak belirlendi.
2023 ikinci çeyrek enflasyondan arındırılmış gelir 3,71 Milyar TL büyüklüğe sahipken, 2024 ikinci çeyrek itibarıyla 3,9 Milyar TL olarak kaydedildi. Son üç aylık dönemde, sektörün gelirlerinde belirgin bir değişiklik gözlemlenmediği gibi, 2005 yılından bu yana bakıldığında da gelirlerde ciddi bir büyüme kaydedilmediği görülüyor.
Rekabetin Artırılması Gerekiyor
Alternatif işletmecilerin sektördeki pazar payı, 2024 yılının ilk çeyreğinde %9,31’den ikinci çeyrekte %8,02’ye düşmüştür. Bu oran AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında hala bir hayli düşük kalıyor. Bu durum, sektördeki rekabetin arttırılması adına yeni stratejiler geliştirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.
Piyasa Değerindeki Düşüş Süregeldi
Elektronik haberleşme sektöründeki en büyük iki oyuncunun piyasa değeri, uzun süredir devam eden bir düşüş trendinde seyrediyor. 2008 yılında toplamda 22,90 Milyar Dolar olan piyasa değeri, 2024 Kasım itibarıyla 10,03 Milyar Dolar’a geriledi. Bu düşüş, hem ülkemizdeki hem de sektördeki genel ekonomik koşulları ve şirket performanslarındaki değişimleri yansıtıyor.
Genişbant Abone Sayısında Düşüş ve Fiber Yatırımları
2024 ikinci çeyrek itibarıyla genişbant abone sayısında kayda değer bir azalma görülürken, fiber abone oranı %7,41’den %7,92’ye yükseldi. Ancak, genel abone sayısındaki düşüş, sektördeki büyüme potansiyelinin sınırlı kaldığını gösteriyor bu nedenle fiber altyapı yatırımlarının hızlandırılması ve önündeki engellerin kaldırılması sektörün geleceği için kritik öneme sahip oluyor.
Fiber Altyapısındaki Yavaş Büyüme
2024 ikinci çeyrek itibarıyla toplam fiber altyapısı uzunluğu 576.569 km’ye ulaşmış olsa da, sektördeki büyüme beklentilerine paralel olarak fiber altyapısındaki artış hızı yavaş kalıyor. Fiber altyapısının hızla genişletilmesi, daha hızlı internet erişimi ve dijitalleşme için büyük önem taşıyor. Gerek ülkemiz gerekse de telekomünikasyon sektörü açısından son derece büyük bir öneme sahip olan fiber altyapı konusuna yönelik stratejik politika ve hedeflerin tüm sektör paydaşlarının da görüşleri alınarak ivedilikle oluşturulması gerekiyor.
Uydu İnternet Hizmetlerinde Sabit Durum
Uydu internet hizmetlerine yönelik abone sayısında önemli bir değişiklik yaşanmamış olup, 2011 yılından bu yana sektörde kayda değer bir gelişme gözlemleniyor. Bu durum, alternatif genişbant hizmetlerinin sektörde daha fazla gelişime ihtiyaç duyduğunu işaret ediyor.
Sabit Ses Trafiğindeki Hızlı Düşüş
Sabit ses trafiği, toplam ses trafiği içindeki payını hızla kaybetmeye devam ediyor. 2009 yılında %17,4 olan sabit ses trafiği oranı, 2024 yılı ikinci çeyreği itibarıyla %1,47’ye düşüştü. Bu düşüş, sabit ses altyapısının giderek daha az tercih edildiğini ve mobil ses trafiğinin artan payını gösteriyor.
Veri Merkezi İşletmeciliği ve Yatırım Beklentileri
Veri merkezi işletmeciliği ve internet değişim noktalarına yönelik düzenlemeler ve yatırımlar, önümüzdeki yıllarda sektörün büyümesine yön verebilir. 2025 yılı için belirlenen hedefler doğrultusunda, veri merkezi güvenlik standartları ve internet değişim noktalarına yönelik çalışmaların hızlandırılması önem taşıyor.
TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Halil Nadir Teberci, yaptığı açıklamada “Elektronik haberleşme sektörü, ülkemizin dijital dönüşüm sürecinde kritik bir rol oynuyor. TELKODER olarak düzenli yayımladığımız raporlar, sektörün mevcut durumunu, gelişim alanlarını ve ihtiyaç duyulan stratejik adımları ortaya koyarak kamuoyunu bilgilendirmeyi amaçlıyor. Kasım 2024 raporumuzda da dikkat çektiğimiz gibi, rekabet oranlarının düşük kalması ve fiber altyapının tüm ülke çapında hızla yaygınlaştırılması konusunda yaşanan sorunlar, sektörün daha güçlü bir büyüme potansiyeline ulaşması için çözülmesi gereken temel konular arasında yer alıyor. Bu raporlar, sektör paydaşlarına rehberlik ederek, sürdürülebilir ve rekabetçi bir ekosistem oluşmasına katkı sağlamayı hedefliyor” diyor.
Elektronik haberleşme sektörü, hızlı teknolojik değişimlerin ve dijitalleşmenin temel taşlarından biri olarak toplumun her kesimini doğrudan etkiliyor. Bu nedenle, sektör dinamiklerinin ve performansının yakından takip edilmesi; işletmeler, yatırımcılar ve karar vericiler için stratejik bir önem taşıyor. TELKODER, bu raporlarla yalnızca mevcut durumu analiz etmekle kalmıyor, aynı zamanda sektörün geleceğine dair önemli ipuçları sunarak kamuoyunu bilinçlendirmeyi hedefliyor. Raporda, sektör gelirlerinden rekabet ortamına, altyapı yatırımlarından piyasa dinamiklerine kadar birçok önemli göstergeye yer veriliyor ve sektörün mevcut durumu ile geleceğe yönelik ihtiyaçları detaylı bir şekilde ele alınıyor.
