YouTube’da Cheapfake videoları ortaya çıktığında, dikkat çeken şey kurgu kalitesi değil; neredeyse sıfır emekle izleyicide öfke uyandırma gücü oluyor. Yapılan bir araştırma, 120’den fazla YouTube kanalının düşük emekli, hayran kurgu tarzı videolar ürettiğini ortaya koydu. Bu videolar; ünlülerin sabit fotoğrafları, yapay zekâ ile oluşturulmuş sesler ve abartılı senaryolardan oluşuyor. Mark Wahlberg’in The View programında “azarlanması” gibi uydurma sahneler, izleyicilerde gerçekmiş gibi bir tepki yaratıyor. Sonuçta yorumlar alevleniyor, etkileşim artıyor ve videolar daha fazla kişiye ulaşıyor.
Cheapfake içerik üreticileri psikolojiyi ve YouTube algoritmasını kullanıyor
Uzmanlara göre bu yapımlar, duygusal manipülasyon üzerine kurulu. Öfke, mantıklı düşünmeyi devre dışı bırakıyor ve izleyicileri doğrulamadan tepki vermeye yönlendiriyor. İzleyici bir kere tıkladığında, YouTube’un öneri sistemi bu içerikleri daha da öne çıkarıyor ve içerik üreticiler reklam geliriyle ödüllendiriliyor. Bu kanalların çoğu yeni değil; fitness veya tarım gibi alakasız alanlarda içerik üreten eski hesaplar, tamamen öfke uyandırmaya odaklı formata çevrilmiş durumda.
Cheapfake uyarıları var ama gürültü arasında kayboluyor
YouTube, Temmuz ortasında politikasını yeniledi ve yapay ya da manipüle edilmiş medyanın açıkça belirtilmesini zorunlu kıldı. Ancak uygulamada tutarsızlık var. Bazı içerik üreticileri uyarıları profillerinin derinlerine gizliyor, bazıları ise hiç eklemiyor. Platform, bariz ihlaller nedeniyle onlarca kanalı kaldırsa da, pek çoğu hâlâ aktif ve her gün yeni içerikler yüklüyor.
Cheapfake ekonomisi ideolojiden değil ilgiden besleniyor
Araştırmacılara göre bu kanalların tek amacı para kazanmak. İçerikler hızlı, ucuz ve kolay üretiliyor; izlenme ve reklam geliri sağlıyor. Provokatif içerik, bir politik duruştan çok, izleyiciyi çekmek için kullanılan bir araç. İş modeli, izleyicinin hangi görüşte olduğundan bağımsız olarak çalışıyor.
Ucuz, sansasyonel ve etkileşim için tasarlanmış Cheapfake videolar, dikkat ekonomisinde düşük çabanın da yüksek getiri sağlayabileceğinin kanıtı.
