NASA, Ay yörüngesinde olası bir çarpışmayı engellemek için nükleer bomba kullanma ihtimalini ciddi şekilde değerlendiriyor. Aralık 2024’te keşfedilen 2024 YR4 adlı asteroid, giderek artan şekilde bilim dünyasının dikkatini çekiyor. ABD Uzay Ajansı NASA ve uluslararası astronomi toplulukları, gök cisminin olası risklerini ortadan kaldırmak için çeşitli senaryolar üzerinde çalışıyor. Bu senaryolar arasında asteroidin tamamen yok edilmesini hedefleyen nükleer bir görev de bulunuyor.
NASA, Ay yörüngesinde bomba senaryosunu inceliyor
2024 YR4, keşfedildiğinde 22 Aralık 2032 tarihinde Dünya’ya çarpma ihtimali yüzde 1’in üzerindeydi. Çapı 53 ila 67 metre arasında tahmin edilen bu gök cismi, 1908’de Sibirya’daki Tunguska olayına benzer yıkıcı sonuçlara yol açabilecek büyüklükte. Yapılan sonraki gözlemler asteroidin Dünya’ya çarpma ihtimalini ortadan kaldırdı ve Torino ölçeğinde 0 seviyesine düşürdü.
Ancak hesaplamalar 2032 yılında Ay yüzeyine çarpma olasılığının yüzde 4 civarında olduğunu gösteriyor. Bu oran düşük olsa da Ay’a çarpma durumunda oluşabilecek enkaz bulutlarının alçak Dünya yörüngesindeki uydulara zarar verme riski bulunuyor.
Bilim insanları bu riski sıfıra indirmek için üç yöntem üzerinde duruyor. Bunlar sırasıyla asteroidin daha ayrıntılı şekilde incelenmesi, yörüngesinin saptırılması veya neredeyse tamamen imha edilmesi. Hakem onay sürecinde olan yeni bir araştırma bu amaçla önümüzdeki yıllarda teorik görevlerin farklı zaman aralıklarında başlatılabileceğini ortaya koyuyor.
2024 YR4 için yürütülecek olası operasyonların, NASA’nın DART görevinin çok ötesinde kaynak ve planlama gerektireceği belirtiliyor. DART, tarihte ilk kez bir asteroidin yörüngesini başarıyla değiştiren görev olmuştu.
Bilim insanları, DART benzeri bir yörünge saptırma operasyonunu 2024 YR4 için de değerlendirdi ancak bunun yeterli olmayacağı sonucuna vardı. Asteroidin kütlesi ve boyutları hakkındaki belirsizlikler, yalnızca yörüngeyi değiştirme yönteminin etkili olmasını zorlaştırıyor. Bu nedenle, nükleer patlayıcıların kullanıldığı bir görev planı ciddi şekilde gündeme taşındı. Bu plana göre, her biri 100 kiloton gücünde iki nükleer bomba uzaya gönderilecek.
Bu bombaların her biri, II. Dünya Savaşı’nda Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan bombalardan 5 ila 8 kat daha güçlü olacak. İkinci bomba, ilk cihazın arızalanması ya da hedefi tutturamaması ihtimaline karşı yedek olarak kullanılacak.
NASA ve bilim insanları, bu konseptlerin hâlâ çalışma aşamasında olduğunu ve çarpma olasılığının yüzde 4 seviyesinde kaldığını vurguluyor. Nükleer seçenek için öngörülen en uygun fırlatma aralığı 2029 ile 2031 yılları arasında. Ancak asteroidin yörüngesine ilişkin yeni veriler elde edildikçe bu planların değişme olasılığı da yüksek. Bu süreç hem teknolojik hem de uluslararası uzay hukuku açısından modern uzay tarihinin en karmaşık görevlerinden biri olma potansiyeli taşıyor.
