ABD’nin Chicago kenti yakınlarındaki Fermilab (Fermi National Accelerator Laboratory) bünyesinde çalışan biliminsanları, haberleşemede çığır açabilecek bir deneye imza attılar. Nötrino adı verilen atom-altı parçacıkları kullanarak iki nokta arasında haberleşme girişiminde bulunan uzmanlar, “neutrino” kelimesini başarıyla aktararak, tarihte ilke nötrino tabanlı haberleşme sistemini çalıştırmış oldular.
Nötrinolar gerçekten de ilginç parçacıklardır, neredeyse ışık hızında hareket ederler ancak kütleleri sıfıra yakındır ve elektrik yükleri de nötrdür. Bu yüzden de bir nötrinolar sadece kütleçekimi ve zayıf nükleer güçten etkilenirler, elektromanyetizmadan etkilenmezler ve katı cisimlerin içinden de sanki yollarında hiçbir şey yokmuş gibi geçip giderler. Mesela güneşten her saniye yola çıkan nötrinolar dünyanın ve üzerindeki herşeyin içinden herhangi bir etkileşimde bulunmadan geçip giderler. Hem de saniyede santimetrekareye 65 milyar gibi korkunç bir sayıda, ancak yine de onlarla etkileşimimiz sıfırdır.
İşte bu özellikleri nötrinoları tespit edilmesi de, durdurulması da çok zor parçacıklar haline getirir. Zaten Fermilab bünyesinde gerçekleştirilen deneyin ana özelliği de, iletilen verinin 260 metre kalınlığında yekpare kaya bloğundan zahmetsizce geçivermesi oldu! Uzmanlar kayanın bir tarafına nötrino kaynağını, diğer tarafa da Minerva sensör cihazını koydular ve nötrino akımını ikilik sistemde (1 ve 0’lardan oluşan) veri aktaracak şekilde çalıştırdılar.
Peki bu deneyin pratikteki etkisi nedir, insanlar ne zaman nötrino tabanlı cep telefonlarına sahip olacaklar? Büyük ihtimalle bu yüzyıl içinde değil, eğer merak ettiğiniz tek şey buysa! Ancak bu teknolojinin geliştirilmesi, gelecekte haberleşmeyi kökünden değiştirebilir ve sınırlarımızı da genişletebilir. Nötrino tabanlı bir haberleşme sistemi, uydulara ve baz istasyonlarına ihtiyaç duymadan dünyanın herhangi iki noktası arasında iletişim kurabilecektir, çünkü sinyal doğrudan dünyanın içinden geçerek karşı tarafa ulaşabilecektir! Aynı şekilde bir nötrino haberleşme cihazıyla güneş sistemi içinde ve hatta başka yıldız sistemlerinde kurulacak kolonilerle de haberleşmek mümkün olacaktır, çünkü bir nötrino teorik olarak uzayda herhangi bir nesne tarafından engellenmeden milyonlarca ışık yılı gidebilir.
