
Geçtiğimiz günlerde basına sızan fotolar, Çinli havacılık firmalarının pek boş durmadıklarını gösteriyor.
Yaklaşık iki yıl önce Çin’in Chengdu havacılık firması tarafından geliştirilen yeni nesil avcı jeti J-20’nin fotoları basına sızmıştı. Ardından bu yeni jetle ilgili olarak pek çok resmi ve gayrı-resmi açıklama geldi. Çin devleti, Chengdu firmasının yeni nesil radara görünmeyen bir av-bombardıman jeti üzerinde çalıştığını inkar etmedi. Zaten resimlerin büyük kısmının da bizzat devlet kaynaklarınca sızdırıldığı tahmin ediliyor. Çin devleti özellikle propaganda konusunda bu tür çalışmalar yapıyor.
Tabii Chengdu firması ve J-20 prototipi basında geniş yankı buldu. Çinli mühendislerin jet motoru tasarımındaki tecrübesizlikleri ve buna bağlı olarak yaşadıkları sıkıntılar bilinirken, Chengdu’nun kısa sürede bu prototipi geliştirebilmesi ilginçti. Uzmanlar J-20’nin safkan Çin tasarımı olmadığını, üretilmemiş bir Rus prototipi olan T-50’den türetildiğini düşünüyorlar. Haklı olmaları muhtemel, çünkü J-20 prototipinde Rus malı motorların kullanıldığı bir süre önce ortaya çıktı.
J-20 etrafında tüm bu tartışmalar süredursun, geçtiğimiz günlerde çok daha farklı bir başka avcı jeti prototipinin resimleri daha basına sızdı. Bu yeni model ile ilgili olarak henüz çok fazla bilgi yok. Ancak bu prototipin J-21 adını taşıdığı ve Chengdu firmasının rakiplerinden olan Shenyang havacılık firmasının bir ürünü olduğu biliniyor.Shenyang’ın J-21 modeli rakibiyle benzer özellikler gösteriyor; çift motorlu ve radar saptıran keskin hatlı tasarım hemen göze batıyor. Ne var ki J-20 modelinde delta kanat tasarımına yer verilirken, J-21 daha ziyade Amerikan Lockheed üretimi F-22 Raptor’a benzeyen, daha klasik bir kanat tasarımına sahip. Bu da akla Shenyang’ın doğrudan Lockheed-Martin tasarımlarından esinlenmiş olma ihtimalini getiriyor. Bildiğiniz gibi Çinliler bu “esinlenme” işini gayet iyi yapıyorlar. Ancak her halükarda ortada Çin devletinin ilgisini çeken birden fazla jet prototipi olduğu gerçeği değişmiyor. Tabii bunların ne zaman üretime gireceği de farklı bir konu. Bu tür projelerin olgunlaşması çoğunlukla on yıldan fazla zaman ve yüzmilyarlarca dolarlık bütçeler gerektiriyor.