Windows 11 ReFS Kurulum Rehberi

Microsoft, Windows 11 23H2 sürümüyle birlikte ReFS dosya sistemine geçebilir. Peki NTFS yerine ReFS dosya sistemine nasıl kurulum yapılabilir?

NTFS’nin Kısa Tarihi

New Technology File System yani Yeni Teknoloji Dosya Sistemi olarak geçen NTFS aslında Temmuz 1993’te hayatımıza girdi. Windows NT 3.1 ile bu dosya sistemi Temmuz 2023’te 30 yaşına basacak.

Tabii ki NTFS’i ilk çıktığı sürümüyle kullanmıyoruz. Şu anda Ekim 2001’de çıkan 3.1 sürümünü kullanıyor olsak da sürüm numarası değişmemesine rağmen Windows 8’de de NTFS’e bazı yeni özellikler kazandırıldı.

Örneğin NTFS bölüm boyutlarını değiştirme özelliği bile Windows’a Vista sürümü ile eklendi.

Resilient File System (ReFS) ise Türkçe’ye dayanıklı veya esnek dosya sistemi olarak tercüme edilebilir. Microsoft, ReFS’i ilk olarak 1 August 2012’de Windows Server 2012 ile tanıttı.

ReFS Ne Avantaj Sağlıyor?

ReFS özetle disk bozulmalarına karşı daha dayanıklı. Örneğin Windows açılırken bazen karşınıza çıkan chkdsk işlevini gerektirmiyor. Buna ek olarak çok daha büyük boyutta depolama alanlarını destekliyor fakat bunun son kullanıcıyı pek ilgilendirdiğini söylemek mümkün olmaz. Son olarak ReFS’in depolama alanında verileri saklama türü daha gelişmiş olduğu için diskte yapılması gereken girdi/çıktı işlemini azalttığını da belirtelim.

ReFS, NTFS’nin tasarlanmasından bu yana veri depolama gereksinimlerinin nasıl değiştiğiyle ilgili sorunların üstesinden gelmek için tasarlandı. Bu gereksinimler, depolama sistemleri ve kullanımındaki iki büyük değişiklikten kaynaklanmıştır – kullanımdaki depolamanın boyutu (şu anda çok terabaytlık sürücülerden oluşan büyük veya devasa diziler oldukça yaygındır) ve sürekli güvenilirlik ihtiyacı. Sonuç olarak, dosya sisteminin fiziksel diskler ve mantıksal birimler arasında soyutlama veya sanallaştırma ile birlikte kendi kendini onarması (disk denetiminin uygulanamayacak kadar yavaş veya kesintiye neden olmasını önlemek için) gerekir.

ReFS’nin temel tasarım avantajları arasında otomatik bütünlük kontrolü ve veri temizleme, chkdsk çalıştırma ihtiyacının ortadan kaldırılması, veri bozulmasına karşı koruma, yerleşik sabit disk sürücüsü arızası ve yedekliliği yönetimi, RAID işlevselliğinin entegrasyonu, çok uzun yolların yönetimi ve dosya adları ve depolama sanallaştırma ve havuzlama, neredeyse rastgele boyutlandırılmış mantıksal birimler (kullanılan sürücülerin fiziksel boyutlarıyla ilgisi olmayan) dahil.

Windows 11 ReFS Gereksinimleri

• Kuruluma başlamadan önce Windows 11 Build 25281.ISO dosyasını indiriyoruz.
• İndirdiğimiz ISO dosyasını USB belleğe yazmak için Rufus kullanacağız
• Rufus programını açıyoruz. En üstteki Aygıt yazan kısımdan USB belleğimizi seçiyoruz.
• Daha sonra bir alttaki Önyükleme seçimi yazan kısımda sağ tarfta bulunan SEÇ menüsünden indirdiğimiz ISO dosyasını seçiyoruz.
• Kalan ayarlara dokunmuyoruz zira UEFI GPT kurulum yapacağız.
• En altta başlat butonuna tıklıyoruz. Karşımıza bir menü açılacak buradaki menüden ekstra ayarlar yapabilirsiniz.
• Yazma tamamlandıktan sonra USB belleğimizi çıkartıyoruz.

Windows 11 ReFS Nasıl Kurulur?

• Bilgisayarımızı yeniden başlatıyoruz ve sistem açılırken F8 tuşu ile Boot Menu’ye giriyoruz.
• Burada takmış olduğumuz USB belleği görüyoruz ancak iki adet bölümden oluşuyor.
  • Buradan birinci bölümü seçiyoruz. Karşımıza Windows yükleme ekranı geliyor.
• Bu ekranda Shift ve F10 tuşuna basıyoruz.
  • Burada kablosuz bir klavye fare seti kullanıyorsanız Shift + F10 tuş kombinasyonu çalışmayabilir. Kablolu bir klavye kullanmanızı öneririz.
• Karşımıza CMD ekranı geliyor. Bu ekrana “diskpart” yazıyoruz. Böylece disk yönetimine girmiş oluyoruz.
• Ardından “list disk” yazıyoruz ve karşımıza bilgisayarda takılı olan diskler geliyor.
• Burada Windows kuracağımız diski boyutuna bakarak anlıyoruz ve diski seçmek için “sel disk 0” komutunu yazıyoruz.
• Şimdi “cre par pri size=100” komutunu yazıyoruz.
  • Peki nedir bu komut? “create partition primary” yani: birincil bölüm oluştur. Sonuna yazdığımız “100” ise bölümün boyutunu megabayt (MB) cinsinden belirtir. Boyut belirtilmezse, geçerli bölgede ayrılmamış alan kalmayıncaya kadar bölümleme devam eder. Yani biz diskimizde 100 MB bir bölüm ayırmış oluyoruz.
• Bölümümüzü ayırdık ve şimdi ayırdığımız bölümü biçimlendirelim. “for fs=fat32 quick” komutunu yazarak ayırdığımız 100 MB’lık bölümü FAT32 dosya sistemi ile formatlıyoruz.
• DiskPart succesfully formatted the volume yazısını gördüğümüze göre işlem başarılı.
• Şimdi “cre par pri” komutunu giriyoruz. Az önce girdiğimizde sonuna “size=100” yazmıştık bu sefer bunu yazmıyoruz ve böylece diskteki kalan bölümün tamamını seçmiş oluyoruz.
• Şimdi kalan bölümü ReFs formatına dönüştürmek için “for fs=refs quick” komutunu giriyoruz (bu işlemin süresi disk boyutunuzun büyüklüğüne göre değişebilir).
• Son olarak “list part” diyoruz ve diskimizdeki bölümleri görüyoruz.
• İşlemimiz tamamlandı artık CMD’den çıkabiliriz. “exi” yazıyoruz DISKPART aracından çıkıyoruz.
• Son olarak “exit” yazarak CMD’yi kapatıyoruz. Bundan sonrası normal Windows kurulumu yaparmış gibi devam ediyoruz.

Artık Windows’unuz ReFs formatında kurulmuş oldu.