Kafa Ayarı #64 – Kafaya Takmıyoruz! Başarısız AR/VR Gözlükleri

Bundan tam 7 yıl önce ilk VR gözlüğü Technopat ofisine konuk olmuştu. HTC’nin Vive modeli büyük bir sesle piyasaya çıkmıştı lakin kaderi aşağıdaki diğer gözlüklerden farklı olmadı. Standartları pek belli olmayan bu piyasada mutlak olan bir şey vardı ki o da başarısızlık. İşte bütün başarısız VR gözlükleri.

Sponsorumuzdan mesaj: Metaverse deneyimi için yüksek hızlı bir internet gerekebiliyor. Altyapınızı sorgulayıp TurkNet GigaFiber varsa geçiş yapabilirsiniz.

Google Glass

Piyasaya sürüldüğünde Hollywood bilimkurgu filmlerinden fırlamış, dünyayı heyecanlandırmaya yetecek bir bir gözlük olarak görülüyordu. Hatta Time dergisi Google Glass’ı Yılın En İyi Buluşu olarak adlandırmıştı.

Ancak Glass, Google’ın en büyük başarısızlığı olmaya devam etti. Glass ilk kez 2012’de duyuruldu ve 2013’te erken benimseyenlerin kullanımına sunuldu (1.500 ABD Doları karşılığında).

Şubat 2015’te The New York Times, Google Glass’ın eski Apple yöneticisi Tony Fadell tarafından yeniden tasarlandığını ve o “mükemmel” olduğuna karar verene kadar piyasaya sürülmeyeceğini bildirdi. Anlaşılan mükemmel gözlük diye bir şey yokmuş.

Google Daydream VR

Akıllı telefon tabanlı bir VR kulaklığı fikri ilk başta kulağa heyecan verici gelmişti ancak deneyim vasat ve zayıftı. İlk kez kullananları sanal gerçeklik dünyasına getirmeyi amaçlayan bir mobil VR platformu olan Google’ın Daydream VR’ın durum tam olarak buydu. Google, Daydream VR hakkında ne derse desin bu “ara” çözüm, Google Cardboard’dan yalnızca biraz daha iyiydi ancak zamanının üst düzey VR başlıklarına kıyasla sönük kaldı.

Sanal gerçekliği deneyimlemek için akıllı telefonunu bir kulaklığa takma konsepti çoğu kişi için baştan beri kusurlu bir kavramdı. Kurulumdan, VR deneyimi için telefonunuzu kullanmaya kadar kötüydü. Google, Daydream VR platformu için büyük umutlar besledi, ancak hiçbir zaman başarılı olamadı. Şirket, Daydream platformunu göstermek için bir Daydream kulaklığı bile yaptı. Ancak Daydream View, uygun fiyat etiketiyle bile Oculus gibileriyle rekabet edemedi. Google Daydream VR öldürüldü ve kulaklık 2019’da durduruldu.

Microsoft HoloLens

Teknoloji devi bir karma gerçeklik cihazı olan HoloLens’i piyasaya sürdüğünde sektörün Microsoft’a olan inancı artmıştı. O zamanlar HoloLens’in mucidi ve lider geliştiricisi Alex Kipman, onu karma gerçeklik (MR) adı verilen yeni bir teknolojiye dayalı, tamamen bağlı olmayan ilk holografik bilgisayar olarak tanımlamıştı.

Google Glass’ın başarısız olduğu yerde, Microsoft’un Hololens’i vizyon sahibi bir cihaz gibi görünüyordu. Yüzen görüntüler olarak görünen 3B nesneler kullanılarak dijital dünyanızın gerçek dünyanızla harmanlanması sonucu karma gerçekliğe dayanıyordu. İlk sürüm, 2016 yılında deneysel bir konsept cihaz olarak geliştiricilere 3.000 ABD Doları’na ve işletmelere 5.000 ABD Doları’na satıldı.

2019’da HoloLens 2, birinci nesil üründeki birçok sorunu düzeltti. Ancak cihaz Microsoft’un sahnede sergilediği deneyimi sunmaktan çok uzaktı. Üstelik HoloLens 2’nin 3.500 $’lık fiyatı, onu bir tüketici ürünü olarak hazır olmaktan uzak kıldı.

Microsoft, MR bölümüne milyarlarca dolar harcadıktan sonra teknolojinin sınırları şirketin bundan sonra nereye gideceği konusunda fikir sahibi olmasını sağladı. 2021’de, Microsoft’un HoloLens 3 için Mart 2024 çıkış tarihini iptal ettiğine dair söylentiler dolaşmaya başladı. Bir yıl sonra HoloLens karma gerçeklik grubuna liderlik eden Kipman’ın ayrılmasıyla Microsoft, bir zamanlar fütüristik gözlükleriyle sahip olduğu vizyonu kaybetti.

Yönetimdeki dahili değişiklikler ve Microsoft içinde HoloLens için bir geleceğin olmaması, ABD Ordusu tarafından Mart 2021’de imzalanan 22 milyar dolarlık yüksek profilli bir HoloLens sözleşmesi üzerinde soru işareti bıraktı. HoloLens ile ilgili temel sorunlardan biri, kullanışlılığının asla zamanla artmaması ve cihazın arızalanmasına katkıda bulunmasıydı.

Snap Spectacles

Popüler sosyal kamera uygulaması Snapchat ile tanınan Snap, yıllar önce Spectacles’ı ilk kez duyurduğunda birçok kişi bunun akıllı giyim pazarında devrim yaratacağını düşünmüştü. Ancak Snap’in akıllı gözlüklerle ilgili tüm deneyimleri kafa karıştırıcı oldu. Yeni modellerle, özellikle de Spectacles 3 ile Snap, artırılmış gerçekliğin tadına varmayı başardı ancak genel olarak, Snapchat gönderilerine özel efektler ekleme fikri, bir çift gözlüğe 380 dolar ödemek için yeterince ikna edici değildi.

Snap’in artırılmış gerçeklik vizyonunun nihayetinde başarısız olmasının en büyük nedenlerinden biri, teknolojiden yararlanmanın daha “ciddi” bir yolu yerine “eğlenceli” bir yaklaşıma odaklanması. Snap’in artırılmış gerçeklik için tasarladığı ilk ekranlı gözlük olan Spectacles’ın yeni neslinin çıkış tarihi ya da fiyatının belli olmaması, şirketin bu gözlükleri henüz bir tüketici ürünü olarak hazır görmediğinin kanıtı.

Metaverse

AR ve VR teknolojileri bireysel bir kullanıcının deneyimine odaklanırken, bu teknolojilerin mantıksal son noktası hepimizin çalışabileceği ve oynayabileceği, paylaşılan bir dijital dünyadır. 2021 yılında Meta (eski adıyla Facebook), sürükleyici ve işbirliğine dayalı bir sanal dünya olan Metaverse’i duyurdu. Meta’ya inanacak olursak Metaverse bir gün insanlığın zamanının çoğunu geçirdiği yer olacaktı. Sanal ofislerimize gidecek, sanal mağazalardan alışveriş yapacak ve sanal barlarda sanal arkadaşlarımızla takılacaktık. Öte yandan bugün gelinen noktada Metaverse’ün esamesi okunmuyor.

Second Life

Meta’nınki bir yana, belki de en iyi bilinen metaverse Second Life’tır ancak o bile hayatta kalma mücadesi veriyor. 2003 yılında başlayan oyuna yaklaşık 60 milyon kişi kaydolmuştu. Ancak 2018 itibariyle aylık aktif kullanıcı sayısı beş yıl önceki bir milyondan yarım milyona düşmüş durumda.