NASA, Mars’ta yaşam ihtimaline dair en önemli bulgulardan birini açıkladı. Perseverance keşif aracı Kızıl Gezegen’deki eski bir nehir yatağında mikroskobik yaşamın izlerini barındırabilecek kayalar buldu. Ancak bilim insanları bu keşfin kesin sonuçlara ulaşabilmesi için örneklerin Dünya’daki laboratuvarlarda incelenmesi gerektiğini vurguluyor.
Mars’ta yaşam izi bulundu! İnceleme için Dünya’ya gelmesi gerekiyor
2021 yılında Jezero Krateri’ne inen Perseverance, matkap ve özel örnek tüpleriyle Mars kayalarından ve topraklarından çekirdek örnekler topluyor. Araç doğrudan canlı organizmaları tespit edemese de yaşam izlerini saklayabilecek bölgelerden topladığı materyaller gelecekte Dünya’ya getirilecek. NASA’nın örnek dönüş misyonu ise maliyetlerin yükselmesi nedeniyle yeniden planlama sürecinde.
Araştırmayı yürüten Stony Brook Üniversitesi’nden Joel Hurowitz, elde edilen verilerin bugüne kadar elde edilen en güçlü kanıt niteliğinde olduğunu belirtti. Neretva Vallis adı verilen eski nehir kanalında kil açısından zengin tortul kayalarda alınan örneklerde haşhaş tohumları ve leopar benekleri adı verilen küçük yapılar keşfedildi. Bu bölgelerde demir fosfat ve demir sülfür gibi mineraller bulundu. Dünya’da benzer oluşumlar genellikle mikroorganizmaların organik materyali tüketmesiyle meydana geliyor. Ayrıca organik karbonun tespit edilmesi yaşamın temel yapı taşlarından birinin varlığına işaret ediyor.
Bulgular Nature dergisinde yayımlandı. Ancak bilim insanları bu izlerin biyolojik kökenli olmayabileceğini de hatırlatıyor. Jeolojik ya da kimyasal süreçlerin de aynı yapıları oluşturabileceği ihtimali üzerinde duruluyor. SETI Enstitüsü’nden Janice Bishop ve Massachusetts Amherst Üniversitesi’nden Mario Parente, bulguların heyecan verici olduğunu ancak tek başına yaşam kanıtı sayılamayacağını belirtti.
Perseverance bugüne kadar 30 örnek topladı ve 6 örnek daha alması planlanıyor. Bu örneklerin Dünya’ya getirilmesi için öngörülen tarih 2030’ların başı olarak açıklanmıştı. Ancak yeni planlamalar bu sürecin 2040’lara sarkabileceğini gösteriyor. Maliyetlerin 11 milyar dolara ulaşması da bu süreci zorlaştırıyor. NASA, güvenlik amacıyla 10 örneği Mars yüzeyine yedek olarak bıraktı.
Şu anda bilim insanları Dünya’daki Antarktika göllerinde sülfat mineralleriyle etkileşime giren mikroorganizmalar gibi analog ortamları incelemeye devam ediyor. Bu çalışmalar Mars’tan getirilecek örneklerin anlamlandırılmasında yol gösterici olacak. NASA’nın son açıklaması, Kızıl Gezegen’de yaşam ihtimalini yeniden gündeme taşırken, kesin yanıtların yalnızca Dünya’ya getirilecek örneklerle elde edilebileceğini ortaya koyuyor.
