2022’den itibaren gündelik yaşamın merkezine oturan yapay zeka uygulamaları yalnızca teknoloji meraklılarının değil, ruhsal sıkıntılar yaşayan bireylerin de ilgisini çekiyor. Son dönemde birçok kişi yaşadığı sorunları paylaşmak ve çözüm bulmak amacıyla yapay zekaya başvuruyor. Ancak uzmanlara göre bu durum ciddi riskler içeriyor ve profesyonel terapi sürecinin yerini alması imkansız.
Zira yapay zeka bile kullanıcılara şunu net şekilde söylüyor:
“Sana tam anlamıyla bir terapist olamam. Çünkü terapi, uzun süreli ve profesyonel bir süreçtir; yüz yüze ya da kontrollü bir şekilde ilerlemesi gerekir.”
Psikologlar da terapinin yalnızca soru-cevap formatında ilerlemediğini vurguluyor. Terapistlerin danışanın geçmiş yaşantılarını, kişisel öykülerini, ihtiyaçlarını ve hatta mimik, ses tonu ve beden dili gibi sözel olmayan ipuçlarını, dikkate aldığını belirtiyor. Bu çok yönlü yaklaşımın yapay zeka tarafından taklit edilemeyeceğini, ayrıca empati kurma becerisinin de yapay zekâ araçlarında bulunmadığını söylüyor.
Uzmanlara göre yapay zekaya yönelimin önemli bir nedeni damgalanma korkusu. İnsanlar ruhsal sorunlarını paylaşırken yargılanmaktan çekinebiliyor ve bu nedenle anonim bir alan sunduğu düşünülen yapay zekaya yöneliyor. Ancak bu eğilim, yanlış yönlendirme riskini beraberinde getiriyor. Yapay zeka uygulamaları belirtilere göre yüzeysel tanılar önerebiliyor. Oysa ki psikiyatrik tanılama çok daha derin bir analiz gerektiriyor ve eş tanı gibi karmaşık durumlarda bu yazılımlar yetersiz kalıyor.
Psikologlar da yapay zekanın sunduğu tavsiyelerin kısa süreli bir rahatlama yaratabileceğini, ancak uzman kontrolü olmadan uygulandığında ciddi olumsuz sonuçlara yol açabileceğini belirtiyor. Sonuç olarak, ruhsal sorunlarla baş eden bireylerin mutlaka profesyonel destek almaları gerektiğinin altını çiziyor.
