Türkiye, 5G teknolojisine geçişte tarihî bir eşiği geçti. 5G mobil elektronik haberleşme altyapılarının kurulması, işletilmesi ve hizmetlerin sunulmasına ilişkin yetkilendirme ihalesi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından gerçekleştirildi. İhalede 2 frekans bandında 11 paket için verilen en yüksek tekliflerin toplamı, KDV dahil 3 milyar 534 milyon dolar oldu.
İhale öncesinde Ömer Fatih Sayan ve Ömer Abdullah Karagözoğlu, hazırlıklar hakkında komisyon üyelerinden bilgi aldı. Turkcell, Vodafone ve Türk Telekom temsilcileri teklif dosyalarını İhale Komisyonuna teslim etti. İhale süreci kapalı zarf usulüyle başladı ve ardından açık artırma şeklinde sözlü teklifler alındı.
Yetkilendirme süresi 31 Aralık 2042’ye kadar uzanacak. Tahsis edilen frekanslardan hizmet sunumu ise 1 Nisan 2026 itibarıyla başlayacak. İhale bedelleri kazanan operatörler tarafından üç eşit taksitte ödenecek. Ödemelerde gecikme yaşanması halinde yıllık yüzde 7,93’ün iki katı oranında gecikme faizi uygulanacak. Ödeme yapılmazsa BTK, yetkilendirmeyi feshetme sürecini başlatacak. Ayrıca mevcut yetkilendirmelerin 5G kapsamına dahil edilebilmesi için işletmeciler her yıl brüt satışlarının yüzde 5’i oranında ek ödeme yapacak.
İhalenin açılışında konuşan BTK Başkanı Karagözoğlu, Türkiye’nin 5G çağına resmen geçtiğini belirtti. 5G’nin yalnızca bir iletişim teknolojisi değil, stratejik bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Karagözoğlu, makineler arası iletişim (M2M), nesnelerin interneti (IoT), yapay zekâ, artırılmış gerçeklik, otonom sistemler ve robotik teknolojilerin temel altyapısının 5G ile güçleneceğini vurguladı.
Karagözoğlu, yerli ve milli üretimin ihalenin en önemli kıstaslarından biri olduğunu ifade etti. 2008’deki 3G ihalelerinde başlayan yerli üretim şartı, 2015’teki 4,5G ihalelerinde yüzde 45 seviyesine çıkarılmıştı. Yeni 5G döneminde ise bu oran yüzde 60’a yükseltilecek. Ayrıca donanımın yüzde 30’unun tamamen milli ürünlerden oluşması şart koşulacak. Bu kapsamda Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi (HTK) üyesi 14 firma ve 3 mobil operatörle “Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Haberleşme Şebekesi Projesi” yürütülüyor. Proje kapsamında çekirdek şebeke, baz istasyonları ve yönetim yazılımları yerli imkanlarla geliştirildi.
700 MHz bandındaki teklifler
İhalede ilk olarak 700 MHz frekansındaki A1, A2 ve A3 paketleri için teklifler değerlendirildi.
- A1 paketi için Turkcell 429 milyon dolar,
- A2 paketi için Vodafone Türkiye 426 milyon dolar,
- A3 paketi için Türk Telekom 425 milyon dolar teklif verdi.
Sözlü teklif aşamasında şirketler kapalı zarftaki tekliflerini yükseltmedi. Turkcell, A1 paketini kazanarak 723-733 MHz ve 778-788 MHz aralığını seçti. Vodafone A2 paketinde 713-723 MHz ve 768-778 MHz aralığını aldı. Türk Telekom ise A3 paketi kapsamında 703-713 MHz ve 758-768 MHz aralığını aldı. A1, A2 ve A3 paketleri için toplam teklif 1 milyar 280 milyon dolara ulaştı.
3,5 GHz bandındaki teklifler
B1, B2 ve B3 paketleri için verilen kapalı tekliflerde Türk Telekom 209 milyon dolar, Vodafone 201 milyon dolar, Turkcell 200 milyon dolar teklif verdi. Açık artırmada Turkcell teklifi 214 milyon dolara yükseltti. Sonuçta B1 paketi Turkcell’e, B2 paketi Türk Telekom’a, B3 paketi ise Vodafone’a tahsis edildi. Bu paketlerin toplam değeri 624 milyon dolar oldu.
B4, B5 ve B6 paketlerine en yüksek teklifleri Turkcell sırasıyla 187, 186 ve 208 milyon dolarla verdi. B7 ve B8 paketlerine ise Türk Telekom sırasıyla 212 ve 248 milyon dolarlık en yüksek teklifleri sundu.
Böylece 2 frekans bandında 11 paket için verilen en yüksek tekliflerin toplam tutarı KDV dahil 3 milyar 534 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu frekans tahsisiyle operatörlerin toplam spektrum kapasitesi 400 MHz daha artacak ve ülkedeki mobil iletişim altyapısında yüzde 72,8 oranında kapasite artışı sağlanacak.
