Yapay zekanın her şeyi dönüştürme gibi bir huyu var. Teknolojinin olduğu her ortamda artık “AI” terimini duyar olduk. Tarayıcılar da bundan etkilenmese olmazdı elbette. “Yapay zeka destekli tarayıcıların” sayısı günden güne artıyor. Yani diyebiliriz ki çoktan “AI tarayıcı dönemine” girdik.
OpenAI tarafından tanıtılan ChatGPT Atlas ile farklı bir noktaya geldik, yapay zekanın internette gezinme ve arama şeklini değiştireceğini artık rahatlıkla söyleyebiliyoruz. Zira tarayıcılara dahil edilen modeller sadece öyle basit işler yapmıyor. Not alma gibi temel özellikler bekliyorsanız daha fazlasını bulacaksınız.
Birazdan sıralayacağımız web uygulamalarının her biri kendine göre avantajlara ve dezavantajlara sahip. “AI tarayıcıların” amacı web deneyiminizi daha akıllı, daha hızlı ve daha üretken hale getirmek. Haydi seçeneklere geçelim. Bakalım pazarın uzun süredir lideri olan Google Chrome’u bırakmanızı düşündürecek, sizi ikna edebilecek yeni şeyler var mı.
“Yapay zeka tarayıcı” nedir?
AI tarayıcıları yapay zeka modellerini kullanarak kullanıcı davranışını analiz eden, kullanıcının ihtiyaçlarını gerçek zamanlı olarak karşılayan eylemleri otomatik olarak gerçekleştirebilen web yazılımları olarak tanımlayabiliriz. Önceki araçlar, kullanıcıların sorgularına yanıt olarak yalnızca tek tek web sayfalarına yönlendiren statik mavi bağlantı listeleri görüntülüyordu. AI tarayıcılar ise birçok bakımdan ileri giderek web sayfalarını özetleyebiliyor, farklı ilgili makaleler önerebiliyor, önceki sorgulardan elde edilen bağlamı kullanarak gelecekteki soruları yanıtlayabiliyor, siz hiç dokunmadan birçok işi kendisi (ajanlar aracılığıyla) yapabiliyor, not almanıza yardımcı oluyor, çeviri yapıyor, ürünleri karşılaştırmanıza veya herhangi bir siteden veri analiz etmenize olanak tanıyor.
Tüm bunların yanı sıra gezinme alışkanlıklarınıza göre akıllı öneriler alabilirsiniz. Normal tarayıcılar genellikle büyük miktarda gereksiz veya alakasız içerik döndürürken, yapay zeka destekli tarayıcılar netlik ve alaka düzeyini ön planda tutarak size zaman ve emek tasarrufu sağlayabilir. Örnek olarak, uzun gizlilik politikalarını baştan sona okumak yerine, bir yapay zeka destekli tarayıcı iki şirketin gizlilik sayfalarını otomatik olarak karşılaştırabilir ve temel farklılıkları birkaç cümleyle özetleyebilir.
AI olanları geleneksel tarayıcılardan ayıran en önemli özellik ise ajanların kullanılması desek yerinde olur. AI ajanları, kurallara veya sürekli insan denetimine bağlı olmadan kullanıcı adına karmaşık, çok adımlı görevleri yerine getirebilen özel sistemler. Ajan AI teknolojisi geliştikçe, AI tarayıcıları e-postalara otomatik olarak yanıt veren, çevrimiçi alışveriş sepetine belirli ürünleri ekleyen, restoran rezervasyonları yapan ve daha pek çok işlevi yerine getiren akıllı asistanlar olarak görev yapabilir.
Son olarak, bir yazılımı “yapay zeka destekli” yapan kabul görmüş bir tanımlama, bir standart yok. Bildiğiniz üzere şirketler birçok ürünün başına “AI” etiketi yapıştırabiliyor. Tarayıcılar da kendine göre çeşitli ekstra özellikler sunabilir, hepsi aynı değil.
AI tarayıcı seçimi yaparken nelere bakılmalı?
Herkesin ihtiyaçları farklı lakin genel olarak yapay zeka web uygulamalarına bakarken göz önünde bulundurabileceğiniz faktörler var:
- Gizlilik: Gizlilik konusuna önem veriyorsanız, özellikle anonim gezinme, reklam engelleme ve gezinme oturumlarınızı izlememe özellikleri sunan tarayıcılara yönelebilirsiniz. Brave buna iyi bir örnek. Diğer konu ise yerel AI desteği. Yerel işleme sunan tarayıcılarda verileriniz dışarı çıkmaz, yani farklı sunuculara gönderilmez. Ancak gizlilik politikaları seçeneğe göre farklılık gösterebilir. Hangi seçeneği seçerseniz seçin, AI tarayıcıların geleneksel tarayıcılardan çok daha fazla veri topladığını ve hassas bilgilerin bazen saklanabileceğini unutmayın.
- Verimlilik ve uyumluluk: Örneğin verimlilik açısından Edge, Microsoft ekosistemine entegre olması nedeniyle iyi bir seçenek. Özelleştirmesi kolay olan Arc, birden fazla tarama oturumu ve hesabı yönetmeyi kolaylaştıran bir tarayıcı arıyorsanız başarılı bir alternatif.
- Cihazlar arası senkronizasyon: Cihaz senkronizasyonu açısından Opera, Brave ve Edge hem mobil hem de masaüstü cihazlarda kullanılabilir durumda. Bu da cihazlar arası geçişte kullanımı ve senkronizasyonu kolaylaştırıyor.
- Performans: Fazla kaynak tüketmeyen bir tarayıcı istiyorsanız Arc ön plana çıkıyor. İkinci seçenek olarak Edge de bu konuda fena değildir.
- Ajan tarama: Görevleri otomatikleştirecek bir tarayıcı istiyorsanız Sigma AI ve Fellou, size bilgi sağlamak için web’i tarayabilecek ve raporlar oluşturabilecek güçlü ajan tarayıcıları.
ChatGPT Atlas (OpenAI)
Önce en çok ses getirenden Atlas’tan başlayalım. ChatGPT Atlas, yakından tanıdığınız ChatGPT’yi entegre eden ve bunun yanı sıra ekstra özellikler suna bir akıllı web tarayıcısı. Herhangi bir tarayıcıda olduğu gibi internette arama yapmaya devam edebilirsiniz. Ancak bunun yanında birçok ekstraya da sahip.
Atlas konuşma tabanlı. Başka bir deyişle, “Dün bulduğum tarifleri tekrar açabilir misi?” gibi istekleri anlayıp görevini yerine getirebiliyor. Dahası satır içi yazma yardımına sahip. Web alanlarında doğrudan metin yazabilir, yeniden metin oluşturabilir veya düzenleyebilirsiniz.
Kullanıcıların herhangi bir pencerede ChatGPT kenar çubuğu açarak içerikleri özetlemesine, ürünleri karşılaştırmasına veya herhangi bir siteden veri analiz etmesine olanak tanıyor. Yapay zeka şirketi, ChatGPT’nin araçlarını, mantığını ve arayüzünü alıp bunların etrafında bir platform oluşturmaya karar verdi. Sadece bir web sitesini ziyaret edip soru sormak için ChatGPT’yi açmak yerine farklı eylemler gerçekleştirebilirsiniz. Örneğin hızlıca özetler oluşturabilirsiniz. Diğer yandan, bir otel rezervasyonu yaparken “benzer ama daha uygun bir seçenek” istediğinizde Atlas yalnızca yanıt değil de aksiyon istediğinizi anlayabiliyor.
Ayrıca ChatGPT özellikleri doğrudan Atlas’a dahil oluyor. Böylece sohbet robotuyla konuşmak için sekmeler arasında geçiş yapmak yerine her şey tarama deneyimine dahil ediliyor. OpenAI, Atlas’ı geliştirirken web’in sadece göz atmak için kullanılan bir araç değil de aynı zamanda her türlü görevi tamamlamak için kullanılabilecek bir merkez oluşturma fikrini benimsedi.
ChatGPT’nin bellek sistemi doğrudan Atlas’a entegre edildi. ChatGPT’nin konuşmalarınızdaki ayrıntıları hatırladığı gibi, bellek özelliği tarama geçmişinizdeki ayrıntıları hatırlamasını sağlıyor. Böylelikle kullanıcılar daha önce aradıkları veya üzerinde çalıştıkları konular hakkında soru sorabilir.
OpenAI’ın şu anda sunduğu Operator aracını anımsatan ajan modu en çok öne çıkan özelliklerden biri. Ajanın bir akşam yemeği planlamasını ve bunun için tarifler oluşturmasını isteyebilir, hatta birden fazla web sitesini karşılaştırıp bir slayt gösterisinde aralarındaki farkları analiz edebilirsiniz. ChatGPT kendisi sekmeleri açabiliyor, içerikleri okuyor, bilgileri çekiyor ve sonuçları biçimlendirmeye başlıyor.
ChatGPT Atlas ilk adımda sadece macOS platformu için çıktı lakin zamanla tüm işletim sistemlerine yayılacak. Bu bir dezavantaj sayılmaz. Olumsuz bir konuya değinecek olursak, ajan modu premium aboneliklerde kullanılabiliyor.
Opera One (Opera)
Opera One, yapay zeka özelliklerine sahip Opera tarayıcısının güncellenmiş bir sürümü. Aria adlı yerleşik yapay zeka asistanıyla öne çıkıyor. Görüntüler oluşturabilir, Aria’nın komutlarını kullanarak hızlı yanıtlar alabilir ve birden fazla sayfayı tarayabilirsiniz. Aria’nın zekası, sayfa bağlamı modunu kullanarak bir web sayfası hakkında sorular sormanıza da olanak tanıyor.
Opera One Workspaces, farklı oturum açma bilgileri ve sekmelerle birden fazla tarama oturumu oluşturma imkanı veriyor. Örneğin oyun, iş veya sosyal medya için ayrı çalışma alanları oluşturabilirsiniz. One’ın bölünmüş ekranı sayesinde birden fazla sekmeyi yan yana açıp kullanabiliyoruz. Böylece pencereler arasında geçiş yapmadan çoklu görevleri daha kolay gerçekleştirebilir veya içerikleri karşılaştırabilirsiniz.
“Tab Islands (Sekme Adaları)” isimli özellik, ilgili sekmeleri otomatik olarak görsel kümeler halinde gruplandırarak sekme çubuğunuzu karmaşık hale getirmeden düzenli kalmanıza ve araştırma, mesajlaşma veya alışveriş gibi farklı görevler arasında geçiş yapmanıza yardımcı oluyor.
Öte yandan yerel olarak çalışan LMM, AI asistanının bilgileri yerel olarak işlemesi için önemli bir artı. Opera One, gizlilik konusunda önem kazanan bilgileri yerel olarak işleme seçeneği sunuyor. Yani gizlilik konusundaki endişeler bu şekilde giderilmiş. Verilerinizin sunucularda depolanması konusunda endişelenmenize gerek yok.
Son olarak, kullanıcılar sekmeleri gruplara ayırabilir, kenar çubuğundan mesajlaşma uygulamalarına erişebilir ve Opera’nın ücretsiz sanal özel ağı (VPN) ile özel tarama özelliğinden yararlanabilir.
Opera’nın AI uygulaması Mac, iOS, Android, Chromebook ve Linux dahil olmak üzere farklı platformlarla uyumlu. Eksi olarak, Opera One diğer bazı tarayıcı seçeneklerine göre daha az uzantı sunuyor. Bir başka detay, gelişmiş AI özellikleri ve görsel araçları nedeniyle yüksek kaynak tüketebilir, eski cihazlarda yavaş çalışabilir.
Perplexity Comet (Perplexity)
2025 yılının Temmuz ayında piyasaya sürülen Comet, bir tarif için gerekli malzemeleri satın almak, harita uygulamasında farklı destinasyonlara giden rotaları hesaplamak ve videoların özetlerini oluşturmak gibi karmaşık görevleri yerine getirebilen bir yapay zeka web tarayıcısı. Kullanıcılar, hızlı cevaplar ve çeviriler almak için “Assistant (Asistan)” özelliğini kullanarak Perplexity’nin arama motoruna da erişim sağlayabiliyor. Kullanıcıların seslerini tanıyan Comet sesli asistanı ise tarama sırasında web sayfalarıyla sesli konuşmalar yapmaya olanak tanıyor.
Planlama ihtiyaçlarına yardımcı olmak için Google Takvim ve Gmail gibi popüler platformlara bağlanabiliyor. Comet’i kullanarak e-posta gönderebilir, açılış sayfaları oluşturabilir ve çevrimiçi alışveriş yapabilirsiniz. Comet’in AI ajanı ve bağlam farkında asistanı ile sohbetlerden kişiselleştirilmiş yanıtlar alabiliyoruz. Ayrıca yerel AI işleme desteği mevcut. Biraz önce de bahsettiğimiz gibi bu maksimum gizlilik sağlamakta.
Ücretsiz sürümün kullanım sınırı mevcut. Gelişmiş AI modellerine ve sınırsız aramaya erişmek için maalesef Perplexity Max aboneliğine ihtiyacınız var. Abonelik ücreti kişisel kullanıcılar ve küçük işletmeler için oldukça masraflı, 200 dolar gibi bir ücretle sunuluyor.
Microsoft Edge (Microsoft)
Edge bildiğiniz gibi Chromium tabanlı standart bir tarayıcı idi. Microsoft’un aracı uzun süredir yapay zeka ve makine öğrenimini kullanarak yazılım saldırılarını tespit edip engelliyordu. Son sürümlerde yapılan yenilikler Edge’i daha da ileri taşıdı. Tabiri caizse, kolayca açıp kapatabileceğimiz Copilot asistan modu sayesinde AI destekli bir tarayıcıya dönüştü.
Microsoft Edge artık kenar çubuğuna entegre Copilot ile birlikte gelirken gerçek zamanlı sayfa özetleme ve yazma desteği sunuyor. Öte taraftan Edge, Microsoft-OpenAI ortaklığı nedeniyle OpenAI’ın en son modellerine erişebiliyor. Bu da platformu daha akıllı ve güçlü hale getiriyor.
Copilot, istenmeyen e-postaların aboneliğini iptal etmek veya kullanıcıların önceki aramalarında kaldıkları yerden devam etmek gibi pratik görevleri yerine getirebiliyor. Edge ayrıca haber ve hava durumu özetleri sunabilen, görüntüler oluşturabilen ve 40’tan fazla dilde sesli komutlara yanıt verebilen entegre bir sohbet robotuna sahip.
Ajan tarama özelliği de dahil edilmiş. Böylece rezervasyonlar, form doldurma vb. gibi tarama görevlerini otomatik hale getirebiliyoruz. Copilot Vision özelliği ile gerçek zamanlı, kişiselleştirilmiş yanıtlar alabiliyoruz. Microsoft 365 ile sağlanan entegrasyon, uygulamalar arasında bilgi aktarımını kolaylaştırıyor. Örneğin Edge’den Word’e notlar aktarabilirsiniz.
Ücretsiz olmasına rağmen, daha gelişmiş yapay zeka özelliklerine erişim için bazı bireyler veya küçük işletmeler için pahalı diyebileceğimiz abonelik planı gerekli.
Arc (The Browser Company)
The Browser Company’nin geliştirdiği Arc Max, kullanıcıların internette daha hızlı gezinmelerine yardımcı olmayı amaçlıyor. Kullanıcılar, “Command + F” tuşlarına basılı tutarak her web sayfasında Max’e soru sorabilir, bağlantıların üzerine gelerek her sayfanın özetini önizleyebilir ve kolaylık sağlamak için sekmelerini yeniden adlandırıp düzenleyebilir. Ayrıca ChatGPT hesabı olanlar, komut çubuğuna “ChatGPT” yazarak chatbot’a sorgu gönderebiliyor.
Arc, kullanıcıların sekmeleri düzenlemesine, görevleri otomatikleştirmesine ve web sayfalarından özetler oluşturmasına olanak tanıyan, yapay zeka ve üretkenlik odaklı bir seçenek. Diğer tarayıcılar gibi fazla kaynak gerektirmiyor. Hafif yapıda ve çoğu normal tarayıcının içerdiği karmaşıklık ve gereksiz yazılımlardan arındırılmış.
“Spaces” özelliği çeşitli görevlere özel tarama oturumlarını yönetebilmeniz için geliştirildi. “Profiles” özelliği ise çerezler, oturum açma bilgileri ve ayarlar gibi farklı dijital kimlikleri yönetmenize imkan tanıyor. Arc’ın yapay zeka asistanı “Max”, bir sayfada soru sormak, daha kolay gezinme için indirmeleri ve sekme başlıklarını düzenlemek veya bir web sayfası bağlantısının üzerine gelerek özet veya hızlı önizleme almak gibi çeşitli görevlerde fayda sağlıyor.
Son olarak, bu tarayıcı sıfır veri saklama özelliğini destekliyor, verileriniz hiçbir sunucuda depolanmamakta. Windows ve Mac işletim sistemlerinde kullanabilirsiniz. Arc’ı geliştiren şirket, “Dia” adlı yeni bir projeye geçti ve geliştirme süreci bir süreliğine durduruldu. Bu durum, Arc’ın yeni teknolojiler ve güncellemeler konusunda geride kalmasına neden olabilir.
Dia (Beta)
Kısaca henüz kullanıma sunulmamış olan Dia‘dan da söz edelim. Yine aynı şirketin geliştirdiği Dia, kullanıcıların yazılarını analiz ederek öneriler sunabilecek, videolardan özetler oluşturabilecek, görsel girdilere göre öğeleri karşılaştırabilecek ve farklı özelliklerle birlikte gelecek. Tarayıcı ayrıca veri gizliliğine de öncelik verirken, kullanıcı verileri yalnızca modellerini eğitmek için yasal olarak kullanmamakla yükümlü olan iş ortaklarıyla paylaşılacak. Dia şu anda beta aşamasında ve yalnızca M1 çipli veya yeni macOS 14’e sahip Apple sahipleri tarafından kullanılabiliyor.
Maxthon (Maxthon Team)
Maxthon, Web3’ü göz önünde bulundurarak geliştirilmiş bir AI tarayıcı. Listedeki diğer seçeneklerde de olduğu gibi, gezinme sırasında hızlı yardım için yapay zeka sohbet asistanı bulunuyor. Merkezi olmayan uygulamaları (dApp’) destekliyor ve güvenli oturum açma için yerleşik bir blok zinciri kimlik sistemi sunulmuş.
Maxnote adlı özellik, notları tek bir yerde alıp düzenlemenizi sağlayarak önemli bağlantıları saklamanıza, araştırmalarınızı bir araya toplamanıza veya daha sonra kullanmak üzere bilgileri not almanıza olanak tanıyor. Maxthon UUmail isimli araç, gerçek e-postanıza bağlayarak sanal e-posta adresleri oluşturuyor. Böylece gizliliğinizi korurken çevrimiçi kullanım için tek kullanımlık adresler oluşturabiliyoruz. Super Bookmarks ise Maxnote klasörlerinizi yer imleri çubuğuna entegre ederek istediğiniz zaman kolayca erişebileceğiniz kişiselleştirilmiş bir bilgi tabanı oluşturma şansı tanıyor.
Dahili bir şifre yöneticisi bulunduğunu da belirtmeden geçmeyelim. Maxthon, reklam engelleyiciler, VPN, sekmelerin ve şifrelerin bulut senkronizasyonu gibi özelliklerle zengin bir özellik yelpazesine sahip. Odak noktası ise tarama sırasında gizlilik ve güvenlik sağlamak.
Ücretsiz kullanılabilecek özellikler ne yazık ki sınırlı. PC (Windows), Mac ve mobil (iOS ve Android) platformlarda Maxthon’u deneyebilirsiniz.
Brave Leo AI (Brave Software)
Brave, kullanıcıların gizliliğine verdiği önem ve reklam engelleyicileriyle popüler olan bir alternatif. Tıpkı Copilot’ta olduğu gibi, burada da yapay zeka asistanı olarak Leo eşlik ediyor. Asistan ile web sayfalarını kolayca araştırabilir ve özetler alabilirsiniz. Leo, dil çevirisi ve kodlama yardımı konusunda da başarılı.
Brave’in arama motoruna entegre edilen Leo AI soruları gerçek zamanlı olarak yanıtlayabilen akıllı bir AI asistanı olarak işlev görmekte. Ayrıca Google Dokümanlar, Google E-Tablolar ve PDF’ler gibi belgeleri işleyerek özetler ve içgörüler sunabiliyor. Gizlilik konusunda öne çıktığını söylemiştik. Brave, dil modellerini eğitmek için hesap veya oturum açma bilgileri gerektirmiyor, sohbetleri kaydetmiyor ve paylaşmıyor, kullanıcı verilerini de saklamıyor. Yerel AI çıkarımı sayesinde kullanıcı bilgileri çevrimdışı olarak işlenmekte.
Özetle, Brave’in en önemli avantajı gizlilik ve güvenlik. Kullanıcılar izlenmeden web’de gezinebilir ve reklamlardan kaçınabilir. Bu kimine göre pozitif olsa da, üretkenliği artıran bazı özelliklerin eksikliğine neden olabiliyor.
Sigma AI Browser (Sigma AI)
Sigma AI Browser, tıpkı Atlas gibi ajan tabanlı bir yazılım. Bildiğiniz gibi bu ajanlar rutin web görevlerini otomatikleştirmenize yardımcı oluyor. Ayrıca tarayıcı, web’de akıllı şekilde gezinmenize yardımcı olmak için kendi AI asistanı SigmaGPT ile destekleniyor.
Sigma ile veri analizi, görüntü oluşturma ve Telegram’da arama yapma gibi çeşitli web görevlerini gerçekleştirebilirsiniz. Sekme yönetimi ve özelleştirme gibi üretkenlik araçları, tarama oturumlarını düzenlemenize yardımcı olacak. Uçtan uca şifreleme sayesinde üçüncü taraflar AI sohbetlerinize erişemiyor.
Özetle Sigma, kullanıcıların sadece web’de gezinmelerine değil, aynı zamanda rutin görevleri otomatikleştirmelerine ve üretkenliği artırmalarına olanak tanıyan hepsi bir arada şeklindeki çözümlerden. Çoğu özellik ücretsiz olsa da bazı gelişmiş ajan özellikleri ücretli. Ek olarka, tarayıcının gerçekleştirebileceği çeşitli eylemler nedeniyle alışmak zor olabilir.
Fellou
“Dünyanın ilk ajan tarayıcısı” olarak adlandırılan Fellou, LinkedIn, Facebook, Instagram ve GitHub dahil olmak üzere 50’den fazla platformda karmaşık iş akışlarını otomatikleştirebiliyor. Hatta sizin için oturum açıp recaptcha’ları çözebiliyor. Diğerlerine benzer şekilde ücretsiz bir model mevcut. Gelişmiş yapay zeka özelliklerine erişmek için ise aylık en az 19,9 dolar ödemeniz lazım.
Tarayıcı, kullanıcıların komutları iletmek için bilgileri sürükleyip bırakma, kopyalama ve yapıştırma olanağı sunuyor. Ayrıyeten dijital zaman çizelgesi üzerinde önceki anlara geri dönme seçeneği de dikkat çekici. Fellou platformlar ve belgeler genelinde kamuya açık ve özel verileri değerlendirerek raporlar ve içgörüler oluşturabiliyor. Ajan tabanlı tarama özelliği sayesinde, tekrarlayan ve sıkıcı araştırma görevlerini otomatikleştirerek kullanıcıların işlerini daha verimli bir şekilde tamamlamalarına ve zaman kazanmalarına da yardımcı oluyor.
