Porsche imzasını taşıyan ilk otomobilin özellikleri sizi hayli şaşırtacak.
Otomobil tutkunlarına soracak olursanız, üretilen ilk Porsche otomobilin 1948 yılında piyasaya çıkan 356 modeli olduğunu cevabını alabilirsiniz. İkinci Dünya Savaşı’ndan çıkan Almanya’da, savaş sonrası şartlarda ayağa kalkmaya çalışan otomotiv endüstrisinin ilk efsane tasarımlarından biriydi 956 modeli. Ünlü Amerikalı aktör James Dean tarafından hayli üne kavuşturulan bu yeni otomobil, modern Porsche tasarımlarının da atası olarak kabul edilir. Arkadan çekişli, hafif bir gövdeye sahip olan 956, pek fazla hata kaldıran bir araç değildi. Nitekim James Dean daha genç yaştayken çok sevdiği 956’sının direksiyonunda can vermişti.
Ancak otomobil tutkunları aslında bir konuda yanılıyorlar, çünkü Ferdinand Porsche tarafından, “Porsche” adıyla üretilen ilk otomobil 956 değildi. Porsche’un tasarladığı ve ürettiği ilk aracı bulmak için 1898 yılına kadar gitmemiz gerekiyor! Egger-Lohner C.2 Phaeton (ya da kısa adıyla P1) olarak tanımlanan bu araç ilk kez 26 Haziran 1898 tarihinde Viyana sokaklarına çıkmıştı. O dönemde tasarlanan çoğu otomobil gibi P1’in de modern araçlarla tek benzerliği dört tekerleğinin, bir direksiyonunun ve bir de motorunun olmasıydı. Şasi yapısı ve diğer genel özellikleri dönemin tipik atlı arabalarıyla aynıydı. Zaten “phaeton” adı da lisanımıza dışarıdan girmiş olan “fayton” kelimesinin karşılığıdır.
P1 modelinden toplamda dört tane üretilmiştir. Bu aracın en önemli özelliği ise benzinli değil, elektrikli bir motora sahip olmasıydı! O dönemde benzinli motorlar çok ilkeldi ve otomobil tasarımcıları buhar, gaz türbini ve elektrik motoru gibi seçenekler üzerinde çalışıyorlardı. Nitekim elektrik motorları seçenekler arasında en rafine olanıydı ve gerçekte yirminci yüzyılın başlarında elektrikli otomobiller piyasa payının yarısından fazlasını ellerinde tutuyorlardı. Bu durum ancak 1908 yılında Henry Ford’un ilk seri üretim aracı olan Ford T-Model’i piyasaya sürmesiyle benzinli motorların lehine değişecekti.
Tabii elektrik bataryaları bugün kullandığımız lityum-iyon hücrelerden çok daha verimsiz ve ağırdı. Elektrikli motorlar ise diğer seçeneklere göre çok daha derli toplu ve rafine olmalarına karşın, yine de hantal ve güçsüz kalıyorlardı. Ferdinand Porsche tarafından P1 modelinde kullanılan elektrik motoru sadece 3 beygir güç üretiyordu, buna karşın 130 kilo ağırlığındaydı. Aracın toplam ağırlığı ise 1350 kilogram civarındaydı ve 3 beygirlik motoruyla pek hızlı değildi. Ne var ki o zaman henüz 23 yaşında olan Porsche, dehasını burada da konuşturmayı başarmıştı. Aracın motoruna fazladan 2 beygir güç ürettiren bir “yükleme modu” geliştiren Porsche, bu sayede gerektiğinde motor gücünü 5 beygire kadar yükseltebiliyor ve daha fazla elektrik yakmak pahasına da olsa aracı saatte 35 kilometre gibi o zaman için hayli iyi sayılan bir hıza çıkarabiliyordu. Gaz koluna biraz iyi hakim olan bir sürücü, bu araçta tek şarjla 80 kilometre menzile ulaşabiliyordu.
Bu araçtan sadece dört tane üretildiğini söylemiştik, burada resmini gördüğünüz model kısa bir süre önce Avusturya’daki bir depoda yatarken keşfedildi. 1902 yılından beri park edildiği depoda yatan bu P1 neredeyse hiç bozulmamıştı ve tüm parçaları da orijinaldi! Tabii böyle bir keşif boşa gitmedi, tarihi eser sayılabilecek olan bu araç Porsche tarafından alındı ve elden geçirildikten sonra Almanya’nın Stuttgart kentindeki Porsche Müzesi’nde sergilenecek. Eğer yolunuz oralara düşerse, P1’i müzede Porsche mühendislerinin son harikası olan yeni nesil benzin-elektrik motorlu 918 Spyder ile yan yana sergilenirken ziyaret edebilirsiniz.
