>Beta'dan Finale: Windows 10<
>Yeni bir efsane mi yoksa kestane mi doğuyor?<
Evet, uzun bir sürenin ardından Beta'dan Finale kaldığı yerden devam ediyor. Bu sefer ise günümüzün en çok kullanılan işletim sistemi Windows 10'u konuk edeceğiz. 2 bölüm boyunca konuk edeceğiz kendisini. İlk bölüme hoş geldiniz diyerek başlayalım.
>Yıl 2012-2013: Windows 8 başarısızlığı, Windows 7'nin yeni bir XP olması<
Öncelikle Windows 10 öncesi zamanlara gidelim bir. Windows 8, 2012 yılında tamamlanıp piyasaya sürülüyor. Birçok yenilik ve Windows 7'ye nazaran yeni sistemlerde daha performanslı olmasına rağmen büyük bir eksiklik vardı bu sürümde. Tahmin edebileceğiniz üzere başlat menüsü yoktu. Ek programlar ile eklense de bu programları çok kimse bilmiyordu. Başlat menüsü olmadığı için tercih edilmedi. İnsanlar Windows 8 ile gelen cihazlarını Windows 7'ye düşürüyorlardı hatta.
İşte bu yüzden önce Microsoft bir umut diyerek Windows 8.1'i geliştiriyor. Windows 8.1 ise 2013 yılında çıkıyor. Windows 8 kullanıcılarına bedava olarak sunuluyor. Başlat düğmesi geri dönüyor bu sürümle. Uyumluluk sorunları da gideriliyor. Lakin başlat düğmesi olsa da başlat menüsü yok. Hala başlangıç ekranı var. Bu yüzden Windows 8.1'de çok tutmadı. 8'e nazaran daha başarılı olsa da süper bir başarısı yoktu. Bu sırada ise Windows 7 kullanım oranını dehşet biçimde artırıyordu. Yeni bir XP olacaktı yani. XP zor yok edildi 7 hele hele zor yok edilirdi. Windows 8.1 ile de olmayınca düğmeye basıyor Microsoft.
>Yıl 2014: Windows 8.2 ve 9 söylentileri<
O yıllar bekleneceği üzere Windows 10 diye bir ad beklenmiyordu. Ya 8.2 ya da 9 olarak çıkacağı söyleniyordu yeni sürümün. Başlat menüsünün geri geleceği konuşuluyordu. İşte bu söylentiler devam ederken Microsoft sessiz sedasız geliştiriyordu Windows 10'u. Öncelikle bir Technical Preview öncesi yapılara göz atalım.
-Technical Preview Öncesi Yapılar-
-Yapı 9697: En eski Windows 10 yapısı-
Bu yapı en eski Windows 10 yapısıdır. 27 Şubat 2014 tarihinde derlendiği düşünülüyor. Yani her Windows sürümü gibi Windows 10'da başlarda 8.1'den çok farksız duruyor. Bu yapı ile ilgili bilinen tek şey DirectX 12'nin erken bir sürümünü içermesi.
D3D12 ile ilgili bir Demo görüntüsü mevcut elimizde. Başka bir görüntü yok.
-Yapı 9780: Başlat menüsü geri döndü-
Microsoft bu yapı ile hatasını anlamış gibi duruyor. Windows 8 ile kalkan başlat menüsü bu yapı ile geri dönüyor. Şimdi daha önce hiç görmeyenler çok şaşırabilirler. Windows 10'un geliştirilme süreci de gerçekten çok farklı görsel değişiklikler içeriyor çünkü. Yani bunun günümüzle çok farkı var.
Sağ alt köşede Windows 8.1 yazıyor. Normal çünkü her Windows sürümü ilk geliştirilme süreçlerinde önceki sürümün adını kullanır ve daha sonra kendi adına geçiş yapar.
Bu yapı daha çok başlat menüsü eklenmiş bir Windows 8.1 gibi. Çok farklı bir şeyi yok çünkü 8.1'e göre. 22 Haziran 2014 tarihinde derlenmiş bir yapı. Geçelim diğer yapımıza.
-Yapı 9821: Yeni düğmeler-
Bu yapı 20 Ağustos 2014 tarihinde derlenmiştir. Bu yapı ile görev çubuğu göreceğiniz üzere bir farklı duruyor önceki yapımıza göre. Çünkü bu yapı ile birlikte arama ve çoklu masaüstü düğmesi ekleniyor. Çoklu masaüstü özelliği ile ilgili şunu söylemek isterim. Windows Longhorn'un ilk yapılarında bulunan bir özellikti 2002 gibi. Sonra kaldırılmıştı. Bu yapı ile geri dönüyor kendisi.
Ayrıca bu yapıda Metro arayüzü hala duruyor.
Windows 8.1 üzerine yazıldığı için olması pek anormal bir durum değil. Lakin uzun bir süre kalıyor bu arayüz sistemde.
-Technical Preview Yapıları-
30 Eylül 2014 tarihinde Microsoft kapalı bir basın toplantısı gerçekleştiriyor. Ve hemen ertesi gün 9841 numaralı bir yapı yayınlanıyor. Beraberinde Insider programı başlıyor ve bu programa katılan herkese dağıtılıyor bu yapı. Ve yeni işletim sisteminin adı Windows 10 olarak açıklanıyor. Görsel koymayacağım önceki yapı ile aynı çünkü. Sadece önceki yapı halka açılmadı o kadar. Yani o dönemler o yapılar internete sızdırılıyordu sadece. Ve Windows 9 olarak lanse ediliyordu hep. 9841 ile adı Windows 10 olarak açıklandı işte resmen.
Lakin büyük tartışmalar döndü. Neden 9 yerine 10 gibi. Bazıları 8.1'in aslında 9 olduğunu söyledi, bazıları ise macOS X ile aynı sürüm numarası olsun diye koyulduğunu söyledi. Ama en doğrusu neydi biliyor musunuz? Anlatayım hemen; Windows 9 olarak koyulsaydı adı büyük bir program krizi çıkacaktı. Bunun sebebi program üreticilerinin programlarına yerleştirdiği bir koddu. Bu kod Windows 9X ailesinde programların çalıştırılmasını engelliyordu. Yani Windows 95/98'de hata veriyordu bu program uyumsuz diye. İşte Windows 9 olsaydı eğer bu hatayı verecekti programlar. Yani Windows 9'u 95 veya 98 sanacaktı. O yüzden Windows 10 adı verildi.
-Yapı 9879: Bildirim merkezi-
Bu yapı 3 Kasım 2014 tarihinde derlenmiştir. Bildirim merkezi eklenmiştir ayrıca bu yapı ile. Çok ilkel duruyor tabii ki. Ayrıca son 6.4 sürüm numarasını içeren yapıdır. İşletim sistemi adı ile karışmasın diye NT 6.4'ü 10.0 yapıyorlar. Ama isterse 10.0 yapsın yine de NT 6.4 olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
(NT 6.4 sürüm numarası)
-Yapı 9888: NT 10.0?-
Bu yapı ile NT 6.4 yerine NT 10.0 adı kullanılmaya başlanıyor. Ama yine söylüyorum NT 10.0 aslında 6.4'dür. Karışıklık olmasın diye 10.0 konulmuştur.
-Yapı 9900: Windows 10 günümüze benzemeye başlıyor-
Bu yapı ile Windows 10 biraz daha arayüz olarak oturuyor gibi. 1 Aralık 2014 tarihinde derlenmiştir. Arama düğmesi yerine arama kutusu ekleniyor görev çubuğuna. Ayrıca görev çubuğu Aero özelliğini kaybediyor. Mat bir hale bürünüyor. Eklemeden geçmeyelim yapı Cortana asistanını içeren ilk yapı.
Tabii çok karman çorman duruyor. Çok kullanışsız gerçekten bakınca.
-Yapı 9909: Başlat menüsü için ilk değişiklik-
Bu yapı ile başlat menüsü değişikliklere uğruyor ilk kez proje başlangıcından bu yana. Açıkçası güzel olmamış. Önceki çok daha iyi duruyordu. Hem Windows 7 hem Windows 8.1 öğelerini buluşturduğu için önceki çok daha iyiydi. Bu biraz karman çorman olmuş. Ve çok geniş. Ekranı kaplayacak neredeyse. Rengi de felaket ayrıca. Windows 7 için çıkan sözde Windows 10'a benzeyen ama aslında hiç alakası olmayan Windows 10 temalarına benziyor arayüz.
-Yapı 9913: Simge değişiklikleri V1-
Yapı bazı simgeleri değiştiriyor. Mesela bildirim merkezi simgesi son halini alıyor. Windows gezgini simgesi yine değişiyor. Bilgisayar, belgelerim, fotoğraflar simgeleri de değişiyor. Ayrıca dosya gezgini simgeler çapında büyük bir değişiklik alıyor;
Gördüğünüz üzere Aero simgeleri yerini düz simgelere bırakıyor. Ayrıca kapatma, küçültme-büyültme, arkaya alma düğmeleri de değişiyor bu yapı ile.
>2015<
-Yapı 9926: Cortana-
Cortana asistanı bu yapı ile düzgün hale getirilmiştir. Ayrıca gizli bir oturum açma ekranı var bu yapıda. 19 Ocak 2015 tarihinde derlenmiştir. 2015'in ilk yapısı kendisi.
-Cortana-
-Gizli oturum açma ekranı-
-Yapı 10005: 10000'li yapılar-
Bu yapı ile birlikte 4 haneli yapılardan 5 haneli yapılara atlıyoruz. Windows 95'ten beridir süren 4 haneli yapılar bitiyor bu yapı ile. Ayrıca hala 10000'li yapılardan çıkabilmiş değiliz. 21H1 ile 20000 numarasına atlanacak ama daha var. 25 Ocak 2015 tarihinde derlenmiştir. Pek bir özelliği yok.
-Yapı 10022: Çöp kutusu simgesi değişiyor-
Yapı ile birlikte senelerin çöp kutusu simgesi değişiyor. 16 Şubat 2015 tarihinde derlenmiş bir yapı kendisi. Bu yapı ile çoğu Aero simgesi kaldırılıyor ve yerlerine yeni simgeler ekleniyor. Vista'dan sonra simgelerin değiştiği ilk sürüm oluyor Windows 10. Fena değilmiş bence simgeler.
>Kapanış<
Beta'dan Finale Windows 10'un 1. bölümünün sonuna geldik. Diğer bölümde Technical Preview sürecinden çıkıp Insider Preview sürecine gireceğiz ve biraz da o yapıları inceleyeceğiz. O zamana dek görüşmek üzere hoş çakalın
>Yeni bir efsane mi yoksa kestane mi doğuyor?<
Evet, uzun bir sürenin ardından Beta'dan Finale kaldığı yerden devam ediyor. Bu sefer ise günümüzün en çok kullanılan işletim sistemi Windows 10'u konuk edeceğiz. 2 bölüm boyunca konuk edeceğiz kendisini. İlk bölüme hoş geldiniz diyerek başlayalım.
>Yıl 2012-2013: Windows 8 başarısızlığı, Windows 7'nin yeni bir XP olması<
Öncelikle Windows 10 öncesi zamanlara gidelim bir. Windows 8, 2012 yılında tamamlanıp piyasaya sürülüyor. Birçok yenilik ve Windows 7'ye nazaran yeni sistemlerde daha performanslı olmasına rağmen büyük bir eksiklik vardı bu sürümde. Tahmin edebileceğiniz üzere başlat menüsü yoktu. Ek programlar ile eklense de bu programları çok kimse bilmiyordu. Başlat menüsü olmadığı için tercih edilmedi. İnsanlar Windows 8 ile gelen cihazlarını Windows 7'ye düşürüyorlardı hatta.
İşte bu yüzden önce Microsoft bir umut diyerek Windows 8.1'i geliştiriyor. Windows 8.1 ise 2013 yılında çıkıyor. Windows 8 kullanıcılarına bedava olarak sunuluyor. Başlat düğmesi geri dönüyor bu sürümle. Uyumluluk sorunları da gideriliyor. Lakin başlat düğmesi olsa da başlat menüsü yok. Hala başlangıç ekranı var. Bu yüzden Windows 8.1'de çok tutmadı. 8'e nazaran daha başarılı olsa da süper bir başarısı yoktu. Bu sırada ise Windows 7 kullanım oranını dehşet biçimde artırıyordu. Yeni bir XP olacaktı yani. XP zor yok edildi 7 hele hele zor yok edilirdi. Windows 8.1 ile de olmayınca düğmeye basıyor Microsoft.
>Yıl 2014: Windows 8.2 ve 9 söylentileri<
O yıllar bekleneceği üzere Windows 10 diye bir ad beklenmiyordu. Ya 8.2 ya da 9 olarak çıkacağı söyleniyordu yeni sürümün. Başlat menüsünün geri geleceği konuşuluyordu. İşte bu söylentiler devam ederken Microsoft sessiz sedasız geliştiriyordu Windows 10'u. Öncelikle bir Technical Preview öncesi yapılara göz atalım.
-Technical Preview Öncesi Yapılar-
-Yapı 9697: En eski Windows 10 yapısı-
Bu yapı en eski Windows 10 yapısıdır. 27 Şubat 2014 tarihinde derlendiği düşünülüyor. Yani her Windows sürümü gibi Windows 10'da başlarda 8.1'den çok farksız duruyor. Bu yapı ile ilgili bilinen tek şey DirectX 12'nin erken bir sürümünü içermesi.
D3D12 ile ilgili bir Demo görüntüsü mevcut elimizde. Başka bir görüntü yok.
-Yapı 9780: Başlat menüsü geri döndü-
Microsoft bu yapı ile hatasını anlamış gibi duruyor. Windows 8 ile kalkan başlat menüsü bu yapı ile geri dönüyor. Şimdi daha önce hiç görmeyenler çok şaşırabilirler. Windows 10'un geliştirilme süreci de gerçekten çok farklı görsel değişiklikler içeriyor çünkü. Yani bunun günümüzle çok farkı var.
Sağ alt köşede Windows 8.1 yazıyor. Normal çünkü her Windows sürümü ilk geliştirilme süreçlerinde önceki sürümün adını kullanır ve daha sonra kendi adına geçiş yapar.
Bu yapı daha çok başlat menüsü eklenmiş bir Windows 8.1 gibi. Çok farklı bir şeyi yok çünkü 8.1'e göre. 22 Haziran 2014 tarihinde derlenmiş bir yapı. Geçelim diğer yapımıza.
-Yapı 9821: Yeni düğmeler-
Bu yapı 20 Ağustos 2014 tarihinde derlenmiştir. Bu yapı ile görev çubuğu göreceğiniz üzere bir farklı duruyor önceki yapımıza göre. Çünkü bu yapı ile birlikte arama ve çoklu masaüstü düğmesi ekleniyor. Çoklu masaüstü özelliği ile ilgili şunu söylemek isterim. Windows Longhorn'un ilk yapılarında bulunan bir özellikti 2002 gibi. Sonra kaldırılmıştı. Bu yapı ile geri dönüyor kendisi.
Ayrıca bu yapıda Metro arayüzü hala duruyor.
Windows 8.1 üzerine yazıldığı için olması pek anormal bir durum değil. Lakin uzun bir süre kalıyor bu arayüz sistemde.
-Technical Preview Yapıları-
30 Eylül 2014 tarihinde Microsoft kapalı bir basın toplantısı gerçekleştiriyor. Ve hemen ertesi gün 9841 numaralı bir yapı yayınlanıyor. Beraberinde Insider programı başlıyor ve bu programa katılan herkese dağıtılıyor bu yapı. Ve yeni işletim sisteminin adı Windows 10 olarak açıklanıyor. Görsel koymayacağım önceki yapı ile aynı çünkü. Sadece önceki yapı halka açılmadı o kadar. Yani o dönemler o yapılar internete sızdırılıyordu sadece. Ve Windows 9 olarak lanse ediliyordu hep. 9841 ile adı Windows 10 olarak açıklandı işte resmen.
Lakin büyük tartışmalar döndü. Neden 9 yerine 10 gibi. Bazıları 8.1'in aslında 9 olduğunu söyledi, bazıları ise macOS X ile aynı sürüm numarası olsun diye koyulduğunu söyledi. Ama en doğrusu neydi biliyor musunuz? Anlatayım hemen; Windows 9 olarak koyulsaydı adı büyük bir program krizi çıkacaktı. Bunun sebebi program üreticilerinin programlarına yerleştirdiği bir koddu. Bu kod Windows 9X ailesinde programların çalıştırılmasını engelliyordu. Yani Windows 95/98'de hata veriyordu bu program uyumsuz diye. İşte Windows 9 olsaydı eğer bu hatayı verecekti programlar. Yani Windows 9'u 95 veya 98 sanacaktı. O yüzden Windows 10 adı verildi.
-Yapı 9879: Bildirim merkezi-
Bu yapı 3 Kasım 2014 tarihinde derlenmiştir. Bildirim merkezi eklenmiştir ayrıca bu yapı ile. Çok ilkel duruyor tabii ki. Ayrıca son 6.4 sürüm numarasını içeren yapıdır. İşletim sistemi adı ile karışmasın diye NT 6.4'ü 10.0 yapıyorlar. Ama isterse 10.0 yapsın yine de NT 6.4 olduğu gerçeğini değiştirmiyor.
(NT 6.4 sürüm numarası)
-Yapı 9888: NT 10.0?-
Bu yapı ile NT 6.4 yerine NT 10.0 adı kullanılmaya başlanıyor. Ama yine söylüyorum NT 10.0 aslında 6.4'dür. Karışıklık olmasın diye 10.0 konulmuştur.
-Yapı 9900: Windows 10 günümüze benzemeye başlıyor-
Bu yapı ile Windows 10 biraz daha arayüz olarak oturuyor gibi. 1 Aralık 2014 tarihinde derlenmiştir. Arama düğmesi yerine arama kutusu ekleniyor görev çubuğuna. Ayrıca görev çubuğu Aero özelliğini kaybediyor. Mat bir hale bürünüyor. Eklemeden geçmeyelim yapı Cortana asistanını içeren ilk yapı.
Tabii çok karman çorman duruyor. Çok kullanışsız gerçekten bakınca.
-Yapı 9909: Başlat menüsü için ilk değişiklik-
Bu yapı ile başlat menüsü değişikliklere uğruyor ilk kez proje başlangıcından bu yana. Açıkçası güzel olmamış. Önceki çok daha iyi duruyordu. Hem Windows 7 hem Windows 8.1 öğelerini buluşturduğu için önceki çok daha iyiydi. Bu biraz karman çorman olmuş. Ve çok geniş. Ekranı kaplayacak neredeyse. Rengi de felaket ayrıca. Windows 7 için çıkan sözde Windows 10'a benzeyen ama aslında hiç alakası olmayan Windows 10 temalarına benziyor arayüz.
-Yapı 9913: Simge değişiklikleri V1-
Yapı bazı simgeleri değiştiriyor. Mesela bildirim merkezi simgesi son halini alıyor. Windows gezgini simgesi yine değişiyor. Bilgisayar, belgelerim, fotoğraflar simgeleri de değişiyor. Ayrıca dosya gezgini simgeler çapında büyük bir değişiklik alıyor;
Gördüğünüz üzere Aero simgeleri yerini düz simgelere bırakıyor. Ayrıca kapatma, küçültme-büyültme, arkaya alma düğmeleri de değişiyor bu yapı ile.
>2015<
-Yapı 9926: Cortana-
Cortana asistanı bu yapı ile düzgün hale getirilmiştir. Ayrıca gizli bir oturum açma ekranı var bu yapıda. 19 Ocak 2015 tarihinde derlenmiştir. 2015'in ilk yapısı kendisi.
-Cortana-
-Gizli oturum açma ekranı-
-Yapı 10005: 10000'li yapılar-
Bu yapı ile birlikte 4 haneli yapılardan 5 haneli yapılara atlıyoruz. Windows 95'ten beridir süren 4 haneli yapılar bitiyor bu yapı ile. Ayrıca hala 10000'li yapılardan çıkabilmiş değiliz. 21H1 ile 20000 numarasına atlanacak ama daha var. 25 Ocak 2015 tarihinde derlenmiştir. Pek bir özelliği yok.
-Yapı 10022: Çöp kutusu simgesi değişiyor-
Yapı ile birlikte senelerin çöp kutusu simgesi değişiyor. 16 Şubat 2015 tarihinde derlenmiş bir yapı kendisi. Bu yapı ile çoğu Aero simgesi kaldırılıyor ve yerlerine yeni simgeler ekleniyor. Vista'dan sonra simgelerin değiştiği ilk sürüm oluyor Windows 10. Fena değilmiş bence simgeler.
>Kapanış<
Beta'dan Finale Windows 10'un 1. bölümünün sonuna geldik. Diğer bölümde Technical Preview sürecinden çıkıp Insider Preview sürecine gireceğiz ve biraz da o yapıları inceleyeceğiz. O zamana dek görüşmek üzere hoş çakalın
Bu yapılar Windows 10'un ilk yapısına aittir. Yani sonradan çıkan güncellemelerine ait değil. Saf Windows 10'un gelişimini anlatıyoruz.
