Tarih: 17 Temmuz 2014 Hava taşıtı: Boeing 777-200ER
Bölge: Hrabove, Donetsk Oblastı, Ukrayna İşletmeci: Malezya Havayolları
Kalkış havalimanı: Amsterdam Schiphol Havalimanı Kuyruk numarası: 9M-MRD
İniş havalimanı: Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı
Kaza sebebi: Yerden fırlatılan füze ile havada vuruldu.
Yolcu Sayısı: 283
Mürettabat: 15
Ölü Sayısı : 298 (Herkes)
Kurtulanlar: 0
Yaralılar: 0
Sıcak bir Temmuz günüydü. İçerisinde birçok milleten yolcu bulunuyordu. Kuala Lumpur'a gitmek için havalanan Boeing 777, Rusya sınırını 60km aştıktan sonra Ukrayna'nın Donetsk Oblastı'na bağlı Hrabove köyünde BUK tipi füze ile vuruldu. Füze ile vurulan Malezya Havayolları'na ait Boeing 777-200ER tipi uçak Hrabove köyüne düştü. Ukrayna birlikleri ile Rusya yanlılarının çatışma halinde olduğu bir bölgedeydi. Rus haber ajansı Interfax ise uçağın Ukrayna hava sahasında 33.000m feet'de düştüğünü açıkladı (10.000m). Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroshenko, olayı bir terör eylemi olarak nitelendirdiğini açıkladı. Bu kazadan 5 ay önce de yine Malezya Havayolları'nın 370 sefer sayılı uçuşunda 227 yolcu ve 12 mürettabatı taşıyan Boeing 777-200ER tipi uçak kaybolmuştu ve günümüzde hala bulunamamıştır.
298 can kaybı ile, Uçuş 17, 11 Eylül saldırılarından bu yana gerçekleşen en büyük havacılık kazası ve en büyük Boeing 777 gövde kaybı oldu.
Uçak Hakkında
28411 seri numaralı, 9M-MRD kuyruk numaralı bir Boeing 777-200ER tarafından sağlanıyordu. 84. Boeing 777 üretildiğinde, ilk uçuşunu 17 Temmuz 1997'de yaptı ve 29 Temmuz 1997'de Malezya Havayolları'na teslim edildi. Kazadan önce uçak iki Rolls Royce Trent 800 motoruyla destekleniyordu ve 282 yolcu taşıma kapasitesi vardı. 6.950 iniş kalkış dahil 43.000 saat uçtu.
Boeing 777 Hakkında
Boeing 777, 1995'de tanıtıldı. Havacılık uzmanları tarafından güvenlik kaydıyla en iyi ticari hava taşıtlarından biri olarak kabul ediliyordu. Ticari hayata 7 Haziran 1995'de başladı ve 1200'ün üstünde uçuştan (Haziran 2014 itibariyle) sadece dört tane gövde kaybı geçiren kaza yaşandı. Bunlar: Haziran 2008'de İngiltere Havayolları'nın 38 sefer sayılı uçuşu, 2011'de Kahire Uluslararası Havalimanı'nda Mısır Havayolları'na ait bir 777-200 uçağında park halindeyken meydana gelen kokpit yangını ve Temmuz 2013'de Asiana Havayolları'nın 214 sefer sayılı uçuşunda üç kişinin hayatını kaybetmesi ve Malezya Havayolları'na ait başka bir Boeing 777, 370 sefer sayılı uçuş sırasında 8 Mart 2014'de kayboldu.
Kaza Nasıl Gerçekleşti?
Uçak Amsterdam Schiphol Havalimanı'nın G03 kapısından 10:14'te (TSİ 12:14) ayrıldı. Uçağın Kuala Lumpur Havalimanı'na varışı 11 saat 45 dakika sürecekti. Uçağın Malezya saatine göre 18 Temmuz saat 06:00'da (UTC +1'e göre 17 Temmuz 20.00) Kuala Lumpur Havalimanı'na iniş yapması bekleniyordu.
Malezya Havayolları'na göre, MH17 Ukrayna hava sahasındayken 35.000 feet yükseklikten seyri planlıyordu ama Ukrayna hava sahasına girdiğinde Ukrayna hava trafik kontrolü MH17'ye 33.000 feetten seyir yapmasını söyledi.
Malezya Havayolları yayınladığı bildiride "Ukrayna Hava Trafik Kontrolü'nden MH17 ile olan bağlantının Rusya-Ukrayna sınırına 50 km kala saat 14:15'te kaybolduğunu bildirdi." deniyor.
Uçak Rusya sınırına yaklaşırken Ukrayna'nın doğusunda bulunan Donetsk Oblastı'na bağlı Torenz şehrinin Hrabove kasabasının yakınına düştü.
Flightradar24, uçak kaybolduğunda yaklaşık 25 km ötesinde Singapur Havayolları Boeing 777-200ER (uçuş SQ351) ile Hindistan Havayolları Boeing 787-8 (uçuş AI113) olduğunu rapor etti.
Kaza bölgesinden gelen fotoğraflarda parçalanmış uçak ve motor parçalarına; bunların yanı sıra gövde ve pasaport parçaları da vardı. Bazı enkaz parçaları da Hrabove'de ki evlerin yakınına düştü. Düzinelerce vücut parçaları da tarlalara, bazıları da evlerin içine düştü.
17 Temmuz akşamında, lifenews Rusya portalı "Milisler, 17 Temmuz'da Donetsk Oblastı bölgesindeki Torez şehrine bağlı Rassypnoye köyünün yakınında Ukrayna Hava Kuvvetlerine bağlı An-26 uçağının düşürüldüğünü açıkladılar. Onlara göre, uçak "sürecin" işlediği bölgeye yakın bir yere, yerleşim yerlerinden uzak bir yere düştüğünü söylediler. Bir milise göre, An-26 yerel saatle 17:30 da şehrin üstünde uçuyordu. Uçak roketle vuruldu ve patlama yaşandı. Uçak arkasında siyah dumanlar bırakarak yere düştü. Enkazlar gökyüzünden düştü." diye bir haber geçti. ITAR-TASS ve RIA Novosti haber ajansları da yerel saatle 16:00'da milislerin Torez yakınlarında An-26 vurduğunu haber geçtiler. Amerikalı fırlatma rampası ve yörünge analistleri füzenin Torez ile Snizhne arasındaki bir yerden fırlatılmış olabileceğini söylediler.
Kaza Hakkındaki Soruşturma
Kazanın yaşandığı gün, AGİT, Ukrayna ulusal hükümeti ve Rusya'dan oluşan Üçlü Temas Grubu toplandı. Donetsk Halk Cumhuriyeti'ne (Uçağın düştüğü yeri kontrol eden) eden bağlı direnişçilerle yapılan video konferansta, direnişçiler "Ukraynalı yetkililerle ve AGİT gözlemcileriyle işbirliği yaparak uluslararası soruşturma komisyonuna güvenli geçişi ve güvenlik garantisi" sözü verdiler. Ancak soruşturmanın ilk iki gününde, milisler, AGİT ve diğer uluslararası gözlemcilerin kaza bölgesinde serbestçe çalışmalarını engelledi. Ukrayna hükumetine göre, ayrılıkçılar, "Rusya'nın yardımıyla" suçun bütün kanıtlarını, buna 38 bedeni Donetsk Oblastı bölgesindeki soğuk hava deposuna götürmek dahil, yok ediyorlar. Donetsk Halk Cumhuriyeti lideri Andre Purgin, "Kiev ateşkes anlaşmasını sonuçlandırınca olabildiğince kısa süre uluslararası uzmanların güvenliğini garanti edeceğiz." açıklaması yapmıştır.
Ukrayna,uçağın nasıl düştüğüne dair çalışılması içim uluslararası soruşturmaya izin verdi. Birleşik Krallık Hava Kazalı Soruşturma Şubesi'nden (Air Accidents Investigation Branch) yardım için altı kişi gönderdi. Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı Ukrayna'ya ekstradan konsolosluk görevlisi gönderdi ve Metropolitan Polisi (İngiltere'nin bir bölgesinden sorumlu polis teşkilatı), ülkeye özel uzmanlar göndererek uluslararası partnerlerle birlikte hareket ederek ölenleri kurtarma, kimlik tanıma ve ülkelerine geri döndürme konusunda yardım etmeyi hedefledi. Avustralya, eski hava mareşali olan Angus Houston liderliğinde 45 kişilik ekip gönderdi. Kıdemli bir Amerikalı yetkili, ABC News'a verdiği açıklamada FBI ve NTSB çalışanları soruşturmanın danışmanlık rolü için Ukrayna'ya gitmeye hazırlandıklarını söyledi.
9 Nisan 2015 tarihinde Hollanda hükümeti kaza sonrasında yapılan 575 gizli belgeyi yayınladığına dair iddialar basında yer aldı.
Fotoğraflar
Kazaya karışan 777 Ağustos 2012'de Perth Havalimanı'nda:
Kazaya karışan uçağın uçuş rotası:
Uçağın düştüğü bölge: (kırmızı bölge Ruslar tarafından kontrol edilen bölge, gri çizgi uçağın uçuş rotası, mavi bölge Ukraynalılar tarafından kontrol edilen bölge ve kırmızı kare füzenin Ukrayna'ya göre fırlatıldığı bölge.)
Uçağı vurduğu tahmin edilen füze (BUK tipi):
Bölge: Hrabove, Donetsk Oblastı, Ukrayna İşletmeci: Malezya Havayolları
Kalkış havalimanı: Amsterdam Schiphol Havalimanı Kuyruk numarası: 9M-MRD
İniş havalimanı: Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı
Kaza sebebi: Yerden fırlatılan füze ile havada vuruldu.
Yolcu Sayısı: 283
Mürettabat: 15
Ölü Sayısı : 298 (Herkes)
Kurtulanlar: 0
Yaralılar: 0
Sıcak bir Temmuz günüydü. İçerisinde birçok milleten yolcu bulunuyordu. Kuala Lumpur'a gitmek için havalanan Boeing 777, Rusya sınırını 60km aştıktan sonra Ukrayna'nın Donetsk Oblastı'na bağlı Hrabove köyünde BUK tipi füze ile vuruldu. Füze ile vurulan Malezya Havayolları'na ait Boeing 777-200ER tipi uçak Hrabove köyüne düştü. Ukrayna birlikleri ile Rusya yanlılarının çatışma halinde olduğu bir bölgedeydi. Rus haber ajansı Interfax ise uçağın Ukrayna hava sahasında 33.000m feet'de düştüğünü açıkladı (10.000m). Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroshenko, olayı bir terör eylemi olarak nitelendirdiğini açıkladı. Bu kazadan 5 ay önce de yine Malezya Havayolları'nın 370 sefer sayılı uçuşunda 227 yolcu ve 12 mürettabatı taşıyan Boeing 777-200ER tipi uçak kaybolmuştu ve günümüzde hala bulunamamıştır.
298 can kaybı ile, Uçuş 17, 11 Eylül saldırılarından bu yana gerçekleşen en büyük havacılık kazası ve en büyük Boeing 777 gövde kaybı oldu.
Uçak Hakkında
28411 seri numaralı, 9M-MRD kuyruk numaralı bir Boeing 777-200ER tarafından sağlanıyordu. 84. Boeing 777 üretildiğinde, ilk uçuşunu 17 Temmuz 1997'de yaptı ve 29 Temmuz 1997'de Malezya Havayolları'na teslim edildi. Kazadan önce uçak iki Rolls Royce Trent 800 motoruyla destekleniyordu ve 282 yolcu taşıma kapasitesi vardı. 6.950 iniş kalkış dahil 43.000 saat uçtu.
Boeing 777 Hakkında
Boeing 777, 1995'de tanıtıldı. Havacılık uzmanları tarafından güvenlik kaydıyla en iyi ticari hava taşıtlarından biri olarak kabul ediliyordu. Ticari hayata 7 Haziran 1995'de başladı ve 1200'ün üstünde uçuştan (Haziran 2014 itibariyle) sadece dört tane gövde kaybı geçiren kaza yaşandı. Bunlar: Haziran 2008'de İngiltere Havayolları'nın 38 sefer sayılı uçuşu, 2011'de Kahire Uluslararası Havalimanı'nda Mısır Havayolları'na ait bir 777-200 uçağında park halindeyken meydana gelen kokpit yangını ve Temmuz 2013'de Asiana Havayolları'nın 214 sefer sayılı uçuşunda üç kişinin hayatını kaybetmesi ve Malezya Havayolları'na ait başka bir Boeing 777, 370 sefer sayılı uçuş sırasında 8 Mart 2014'de kayboldu.
Kaza Nasıl Gerçekleşti?
Uçak Amsterdam Schiphol Havalimanı'nın G03 kapısından 10:14'te (TSİ 12:14) ayrıldı. Uçağın Kuala Lumpur Havalimanı'na varışı 11 saat 45 dakika sürecekti. Uçağın Malezya saatine göre 18 Temmuz saat 06:00'da (UTC +1'e göre 17 Temmuz 20.00) Kuala Lumpur Havalimanı'na iniş yapması bekleniyordu.
Malezya Havayolları'na göre, MH17 Ukrayna hava sahasındayken 35.000 feet yükseklikten seyri planlıyordu ama Ukrayna hava sahasına girdiğinde Ukrayna hava trafik kontrolü MH17'ye 33.000 feetten seyir yapmasını söyledi.
Malezya Havayolları yayınladığı bildiride "Ukrayna Hava Trafik Kontrolü'nden MH17 ile olan bağlantının Rusya-Ukrayna sınırına 50 km kala saat 14:15'te kaybolduğunu bildirdi." deniyor.
Uçak Rusya sınırına yaklaşırken Ukrayna'nın doğusunda bulunan Donetsk Oblastı'na bağlı Torenz şehrinin Hrabove kasabasının yakınına düştü.
Flightradar24, uçak kaybolduğunda yaklaşık 25 km ötesinde Singapur Havayolları Boeing 777-200ER (uçuş SQ351) ile Hindistan Havayolları Boeing 787-8 (uçuş AI113) olduğunu rapor etti.
Kaza bölgesinden gelen fotoğraflarda parçalanmış uçak ve motor parçalarına; bunların yanı sıra gövde ve pasaport parçaları da vardı. Bazı enkaz parçaları da Hrabove'de ki evlerin yakınına düştü. Düzinelerce vücut parçaları da tarlalara, bazıları da evlerin içine düştü.
17 Temmuz akşamında, lifenews Rusya portalı "Milisler, 17 Temmuz'da Donetsk Oblastı bölgesindeki Torez şehrine bağlı Rassypnoye köyünün yakınında Ukrayna Hava Kuvvetlerine bağlı An-26 uçağının düşürüldüğünü açıkladılar. Onlara göre, uçak "sürecin" işlediği bölgeye yakın bir yere, yerleşim yerlerinden uzak bir yere düştüğünü söylediler. Bir milise göre, An-26 yerel saatle 17:30 da şehrin üstünde uçuyordu. Uçak roketle vuruldu ve patlama yaşandı. Uçak arkasında siyah dumanlar bırakarak yere düştü. Enkazlar gökyüzünden düştü." diye bir haber geçti. ITAR-TASS ve RIA Novosti haber ajansları da yerel saatle 16:00'da milislerin Torez yakınlarında An-26 vurduğunu haber geçtiler. Amerikalı fırlatma rampası ve yörünge analistleri füzenin Torez ile Snizhne arasındaki bir yerden fırlatılmış olabileceğini söylediler.
Kaza Hakkındaki Soruşturma
Kazanın yaşandığı gün, AGİT, Ukrayna ulusal hükümeti ve Rusya'dan oluşan Üçlü Temas Grubu toplandı. Donetsk Halk Cumhuriyeti'ne (Uçağın düştüğü yeri kontrol eden) eden bağlı direnişçilerle yapılan video konferansta, direnişçiler "Ukraynalı yetkililerle ve AGİT gözlemcileriyle işbirliği yaparak uluslararası soruşturma komisyonuna güvenli geçişi ve güvenlik garantisi" sözü verdiler. Ancak soruşturmanın ilk iki gününde, milisler, AGİT ve diğer uluslararası gözlemcilerin kaza bölgesinde serbestçe çalışmalarını engelledi. Ukrayna hükumetine göre, ayrılıkçılar, "Rusya'nın yardımıyla" suçun bütün kanıtlarını, buna 38 bedeni Donetsk Oblastı bölgesindeki soğuk hava deposuna götürmek dahil, yok ediyorlar. Donetsk Halk Cumhuriyeti lideri Andre Purgin, "Kiev ateşkes anlaşmasını sonuçlandırınca olabildiğince kısa süre uluslararası uzmanların güvenliğini garanti edeceğiz." açıklaması yapmıştır.
Ukrayna,uçağın nasıl düştüğüne dair çalışılması içim uluslararası soruşturmaya izin verdi. Birleşik Krallık Hava Kazalı Soruşturma Şubesi'nden (Air Accidents Investigation Branch) yardım için altı kişi gönderdi. Birleşik Krallık Dışişleri Bakanlığı Ukrayna'ya ekstradan konsolosluk görevlisi gönderdi ve Metropolitan Polisi (İngiltere'nin bir bölgesinden sorumlu polis teşkilatı), ülkeye özel uzmanlar göndererek uluslararası partnerlerle birlikte hareket ederek ölenleri kurtarma, kimlik tanıma ve ülkelerine geri döndürme konusunda yardım etmeyi hedefledi. Avustralya, eski hava mareşali olan Angus Houston liderliğinde 45 kişilik ekip gönderdi. Kıdemli bir Amerikalı yetkili, ABC News'a verdiği açıklamada FBI ve NTSB çalışanları soruşturmanın danışmanlık rolü için Ukrayna'ya gitmeye hazırlandıklarını söyledi.
9 Nisan 2015 tarihinde Hollanda hükümeti kaza sonrasında yapılan 575 gizli belgeyi yayınladığına dair iddialar basında yer aldı.
Fotoğraflar
Kazaya karışan 777 Ağustos 2012'de Perth Havalimanı'nda:
Kazaya karışan uçağın uçuş rotası:
Uçağın düştüğü bölge: (kırmızı bölge Ruslar tarafından kontrol edilen bölge, gri çizgi uçağın uçuş rotası, mavi bölge Ukraynalılar tarafından kontrol edilen bölge ve kırmızı kare füzenin Ukrayna'ya göre fırlatıldığı bölge.)
Uçağı vurduğu tahmin edilen füze (BUK tipi):
