Türk Hava Kuvvetleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kullandığı çoğu mühimmat Amerika tarafından üretilmektedir. Bu mühimmatların kalitesi ve performansı iyi olsa da yurt dışından tedarik edildiği için ciddi bir maliyet yüküne neden oluyor. Bu nedenle çok kısa sürede başlatılan birçok füze ve yerli mühimmat çalışması bulunmakta. Bugün sizlerle yerli hava-hava mühimmatlarına kısaca göz atacağız ve Türkiye Cumhuriyeti'ne neler sağlayacağı hakkında konuşacağız.
Gökdoğan Füzesi
AIM-120 AMRAAM Füzesi(Karşılaştırma Amaçlı)
Yerli hava-hava mühimmat çalışmalarının ilkini Gökdoğan füzesi karşılıyor. Gökdoğan füzesi, katı yakıt motora sahip ve aktif radar başlığıyla güdümlenen orta menzilli hava-hava füzesidir. Bu füzenin batıdaki karşılığı envanterimizde de bulunan ve aktif bir biçimde kullanılan AIM-120 AMRAAM'ın karşılığıdır. Gökdoğan füzesi tasarım ve yerleşim olarak AIM-120 AMRAAM füzesine çok benziyor. Arka kısımda katı yakıt motoru, orta kısımda harp başlığı ve ön kısımda bilgisayar ve güdüm sistemi yer alıyor. Gökdoğan füzesi hakkında paylaşılmış net veriler yok ancak tahminimce muadili olan AIM-120 AMRAAM ile aynı ya da çok benzer karakteristiğe, özelliklere ve ölümcüllüğe sahip olacak. Yaklaşık 65-70 kilometrelik bir menzile ve ses hızının 4 katı hızda(Mach 4) seyahat edebilme yeteneğine sahip olacak. Datalink, elektronik karıştırmaya karşı dayanıklılık, elektronik karıştırmaya kilitlenme gibi AMRAAM ve diğer orta menzilli hava-hava füzelerinde de bulunan özelliklere sahip olacak.
Bozdoğan Füzesi
Sidewinder Füzesi(Karşılaştırma Amaçlı)
İkinci hava-hava mühimmatlarında bizi Bozdoğan füzesi karşılıyor. Bozdoğan füzesi, katı yakıt motora sahip ve kızılötesi tarayıcı başlığı ile hedefe güdümlenen menzilli bir hava-hava füzesidir. Gökdoğan füzesinden en büyük farkı kısa menzilde etkili olması için tasarlanmıştır. Daha kısa yapısı, itki yönlendirme sistemi ile kısa menzilde çok yüksek manevralar yapabilmektedir. Bu füzeler görüş ötesi muharebe olarak geçen pilotun gözle görebildiği menzillerde kullanılır. Muadili ise Amerikan yapımı Sidewinder serisi füzelerdir. Tasarım ve yerleşim anlamında Sidewinder füzesinin ana elementlerini üzerinde barındırmaktadır. Bozdoğan füzesi hakkında paylaşılmış net veriler olmamasına rağmen Sidewinder serisi füzeler ile çok yakın özelliklere sahip olacağını tahmin ediyorum. Yaklaşık 25-30 kilometre menzile ve ses hızının 2.5 katı hızda(Mach 2.5) hızda seyahat edebilme yeteneğine sahip olacak. Bunun haricinde de modern füzelerde olan datalink, elektronik karıştırmaya ve chaff/flare gibi kandırma sistemlerine karşı dayanıklılık sağlayacaktır.
Ramjet Motorlu MDBA Meteor Füzesi, Örnek Olması Amacıyla Konuldu, Gökhan Füzesinin Paylaşılmış Bir Görseli Yok, Füze Geliştirmesi Tamamlandığında Bu Füzeye Benzemesi Muhtemel
Son misafirimiz ise Gökhan füzesi. Gökhan füzesi aynı Gökdoğan füzesindeki gibi aktif radar başlıklı orta menzilde görev yapan hava-hava füzesidir ancak çok önemli bir farkı bulunmaktadır. Gökhan füzesi diğer füzelerin aksine katı yakıt motoru kullanmak yerine füzelerde nispeten yeni kullanılan ramjet motoru teknolojisini kullanıyor. Gökhan füzesi hakkında herhangi bir bilgi belirtilmedi ancak MDBA Meteor füzesinin özelliklerine benzeyeceğini tahmin ediyorum.
Normal katı yakıt motorlarında yakıt ateşlendikten sonra 7-8 saniye içinde biter ve füze bu süreden sonra yavaşlamaya başlar. Füzelerin kabiliyetleri özellikle yakıt bittikten sonra düşmeye başlar. Bunun yanı sıra katı yakıt motorlarında güç çıkışı hep sabittir ve ayarlanamaz. Ramjet motorları ise katı yakıt motorlarının sahip olduğu bu sorunlara sahip değildir, bir uçak gibi motorun gücü ayarlanabilir ve gerektiğinde kesilebilir. Bu sayede ramjet motorlarının 60 saniyeye kadar yanma sağlayabiliyor. Kinetik enerjisini füze çok uzun süre koruyabiliyor, gerektiğinde yavaşlayıp çok daha yüksek manevra kabiliyetine ulaşabiliyor, gerektiğinde ise hızlanarak hedefini hızlıca imha edebiliyor. Katı yakıt motorlarına göre yakıtı daha idareli ve ayarlanabilir şekilde kullanması sayesinde füzenin ölümcüllüğü ve menzilini çok ciddi anlamda arttırabiliyor. Örnek vermek gerekirse en gelişmiş AMRAAM füzesinin menzili 160 kilometre iken ramjet teknolojisi kullanan MDBA üretimi Meteor füzesinde 320 kilometreye kadar çıkabiliyor(Bu verdiğim menzil değerleri füzelerin maksimum menzilleridir, etkili menzilleri daha düşüktür.)
Toparlamak gerekirse bu füzeler yeni geliştirilen füzelerden çok kopya/tersine mühendislik yoluyla yapılan füzeler. Füzeler birçok bakımdan batılı muadillerinin kopyası olarak gözüküyor. Burada asıl amaç yeni füzeler geliştirerek füze teknolojisini bir adım öteye geçirmekten çok tecrübe edinmek ve yerlileştirerek maliyetleri kısmak olarak görünüyor. Bu füzeler TSK'ya nitelik anlamında çok bir şey kazandırmayacak olsa da tecrübe kazandıracak, maliyetleri azaltacak ve gelecekteki füzeler için yol olacak atılımlar olacak. Füzelerin batılı muadillerine benzemesi konusunda kafaya takılması gereken bir durum olduğunu düşünmüyorum. Ek bir not olarak Türkiye'nin direkt bir Ramjet çalışması olmadığı için Gökhan füzesini çok yakın zamanda göremeyebiliriz. Gökdoğan ve Bozdoğan füzesinin testleri hala devam ediyor. İyi günler dilerim.
Gökdoğan Füzesi
AIM-120 AMRAAM Füzesi(Karşılaştırma Amaçlı)
Yerli hava-hava mühimmat çalışmalarının ilkini Gökdoğan füzesi karşılıyor. Gökdoğan füzesi, katı yakıt motora sahip ve aktif radar başlığıyla güdümlenen orta menzilli hava-hava füzesidir. Bu füzenin batıdaki karşılığı envanterimizde de bulunan ve aktif bir biçimde kullanılan AIM-120 AMRAAM'ın karşılığıdır. Gökdoğan füzesi tasarım ve yerleşim olarak AIM-120 AMRAAM füzesine çok benziyor. Arka kısımda katı yakıt motoru, orta kısımda harp başlığı ve ön kısımda bilgisayar ve güdüm sistemi yer alıyor. Gökdoğan füzesi hakkında paylaşılmış net veriler yok ancak tahminimce muadili olan AIM-120 AMRAAM ile aynı ya da çok benzer karakteristiğe, özelliklere ve ölümcüllüğe sahip olacak. Yaklaşık 65-70 kilometrelik bir menzile ve ses hızının 4 katı hızda(Mach 4) seyahat edebilme yeteneğine sahip olacak. Datalink, elektronik karıştırmaya karşı dayanıklılık, elektronik karıştırmaya kilitlenme gibi AMRAAM ve diğer orta menzilli hava-hava füzelerinde de bulunan özelliklere sahip olacak.
Bozdoğan Füzesi
Sidewinder Füzesi(Karşılaştırma Amaçlı)
İkinci hava-hava mühimmatlarında bizi Bozdoğan füzesi karşılıyor. Bozdoğan füzesi, katı yakıt motora sahip ve kızılötesi tarayıcı başlığı ile hedefe güdümlenen menzilli bir hava-hava füzesidir. Gökdoğan füzesinden en büyük farkı kısa menzilde etkili olması için tasarlanmıştır. Daha kısa yapısı, itki yönlendirme sistemi ile kısa menzilde çok yüksek manevralar yapabilmektedir. Bu füzeler görüş ötesi muharebe olarak geçen pilotun gözle görebildiği menzillerde kullanılır. Muadili ise Amerikan yapımı Sidewinder serisi füzelerdir. Tasarım ve yerleşim anlamında Sidewinder füzesinin ana elementlerini üzerinde barındırmaktadır. Bozdoğan füzesi hakkında paylaşılmış net veriler olmamasına rağmen Sidewinder serisi füzeler ile çok yakın özelliklere sahip olacağını tahmin ediyorum. Yaklaşık 25-30 kilometre menzile ve ses hızının 2.5 katı hızda(Mach 2.5) hızda seyahat edebilme yeteneğine sahip olacak. Bunun haricinde de modern füzelerde olan datalink, elektronik karıştırmaya ve chaff/flare gibi kandırma sistemlerine karşı dayanıklılık sağlayacaktır.
Ramjet Motorlu MDBA Meteor Füzesi, Örnek Olması Amacıyla Konuldu, Gökhan Füzesinin Paylaşılmış Bir Görseli Yok, Füze Geliştirmesi Tamamlandığında Bu Füzeye Benzemesi Muhtemel
Son misafirimiz ise Gökhan füzesi. Gökhan füzesi aynı Gökdoğan füzesindeki gibi aktif radar başlıklı orta menzilde görev yapan hava-hava füzesidir ancak çok önemli bir farkı bulunmaktadır. Gökhan füzesi diğer füzelerin aksine katı yakıt motoru kullanmak yerine füzelerde nispeten yeni kullanılan ramjet motoru teknolojisini kullanıyor. Gökhan füzesi hakkında herhangi bir bilgi belirtilmedi ancak MDBA Meteor füzesinin özelliklerine benzeyeceğini tahmin ediyorum.
Normal katı yakıt motorlarında yakıt ateşlendikten sonra 7-8 saniye içinde biter ve füze bu süreden sonra yavaşlamaya başlar. Füzelerin kabiliyetleri özellikle yakıt bittikten sonra düşmeye başlar. Bunun yanı sıra katı yakıt motorlarında güç çıkışı hep sabittir ve ayarlanamaz. Ramjet motorları ise katı yakıt motorlarının sahip olduğu bu sorunlara sahip değildir, bir uçak gibi motorun gücü ayarlanabilir ve gerektiğinde kesilebilir. Bu sayede ramjet motorlarının 60 saniyeye kadar yanma sağlayabiliyor. Kinetik enerjisini füze çok uzun süre koruyabiliyor, gerektiğinde yavaşlayıp çok daha yüksek manevra kabiliyetine ulaşabiliyor, gerektiğinde ise hızlanarak hedefini hızlıca imha edebiliyor. Katı yakıt motorlarına göre yakıtı daha idareli ve ayarlanabilir şekilde kullanması sayesinde füzenin ölümcüllüğü ve menzilini çok ciddi anlamda arttırabiliyor. Örnek vermek gerekirse en gelişmiş AMRAAM füzesinin menzili 160 kilometre iken ramjet teknolojisi kullanan MDBA üretimi Meteor füzesinde 320 kilometreye kadar çıkabiliyor(Bu verdiğim menzil değerleri füzelerin maksimum menzilleridir, etkili menzilleri daha düşüktür.)
Toparlamak gerekirse bu füzeler yeni geliştirilen füzelerden çok kopya/tersine mühendislik yoluyla yapılan füzeler. Füzeler birçok bakımdan batılı muadillerinin kopyası olarak gözüküyor. Burada asıl amaç yeni füzeler geliştirerek füze teknolojisini bir adım öteye geçirmekten çok tecrübe edinmek ve yerlileştirerek maliyetleri kısmak olarak görünüyor. Bu füzeler TSK'ya nitelik anlamında çok bir şey kazandırmayacak olsa da tecrübe kazandıracak, maliyetleri azaltacak ve gelecekteki füzeler için yol olacak atılımlar olacak. Füzelerin batılı muadillerine benzemesi konusunda kafaya takılması gereken bir durum olduğunu düşünmüyorum. Ek bir not olarak Türkiye'nin direkt bir Ramjet çalışması olmadığı için Gökhan füzesini çok yakın zamanda göremeyebiliriz. Gökdoğan ve Bozdoğan füzesinin testleri hala devam ediyor. İyi günler dilerim.
