Valkyrie ilk uçuşunu 2019'da gerçekleştirmiş, sanırım prototip değil.
Valkyrie bir prototip. Bir "Technology Demonstrator". Uçabilir, bu durumunu değiştirmez. Ki ona gelene kadar daha büyük iki proje var:
Bunlar da geliştirme aşamasında olan ürünler. ABD envanterindeki en ciddi SİHA'lar RQ-4 Global Hawk ve RQ-170 Sentinel'dir.
Çinliler 2009'dan beri İHA-SİHA üretiyor, prototip olduğunu sanmıyorum.
Evet, ancak Çin'in Valkyrie ve Rusya'nın da VAlkyrie tarzı İHA/SİHA'ları geliştirme aşamasında. Çin hakkındaki belirsizliğim, kapalı bir ülke olması. Geliştiriyoruz dedikleri bir ürünü, günün birinde operasyonel bile görebiliriz. Rusya tarafında ise Su-70 var. Ancak onun dışında ciddi bir platform var mı hatırlamıyorum. Su-70 de prototip.
Çin'in popüler operasyonel İHA/SİHA'ları, CAIG Wing Loong II ve Rainbow; Türk Anka - Aksungur - Akıncı ve TB-2 ile benzer ve paralel. Birinin yapıp diğerinin yapamayacağı bir şey yok. Ama onun dışında geliştirdikleri ya da prototip olarak kalan yüzlercesi var...
Durum bu. ABD ve Çin dışında bir üstünlük göremiyorum. İkisi de böyle ürünleri kendi dışında hiçbir ülkeye satmayacaktır.
Zaten İngiltere gibi bir devletin fazla savaş olaylarına girmeyeceğini ve fazla üst düzey bir şey aramayacaklarını düşünürsek; bizden almaları mantıklı olabilir.
Bilakis en önde onlar gidecektir. F-35'in ana kullanıcılarından biri olmalarına rağmen Tempest projesini yapmaya çalışıyorlar.
Bizden öğrenicekleri bir teknoloji olduğunu düşünmüyorum ben. E tabii bir miktar incelenir ama kim yapmıyor ki bunu normal.
Normal değil. Biz Heron'lar ile senelerce rezil olduk. Bir İHA/SİHA sisteminin en önemli iki parçası vardır:
- Elektro-Optik sistemi,
- Otonom uçuş yazılımı.
Elektro-optik sistemde olmasa da otonom uçuş yazılımında ciddi anlamda öndeyiz. Zaten bu İHA'ların bu kadar öne çıkmasının bir nedeni de bu. Bir savaş uçağı için motor neyse, İHA için de otonom uçuş sistemi odur.
Avrupa genel olarak son dönemlerde bu konuları ciddiye almıyor. Bunun sonucu ciddi olacaktır diye düşünüyorum.
