Bağlaçları ve ekleri ayırt etme

Yararlı. Yine de her zaman tutmaz. "Oysaki" derken de "sandım ki" gibi okuyoruz ama birleşik yazılıyor. 🙂
Onlar istisna. Her dilde var böyle şeyler. :D
İngilizcede de "Womans" demek yerine çoğulunu söylemek için "Women" kullanılıyor. Bağlaçla ilgisi olmasa da örnek göstermek istedim.
 
Eline sağlık, iyi olmuş fakat bu şekilde daha kolay anlaşılır diye düşünüyorum. Şimdi iki ek için örneklerle anlatayım:
  • "Ahmet de burada." Buradaki -de eki bağlaçtır. Çünkü çıkarıp okuduğunuz zaman, cümlede anlamsal bozukluk meydana gelmiyor.
  • "Masada kitap var." Burada ise -da ekini çıkarıp okuduğumuz zaman "Masa kitap var." gibi anlamsız bir şey çıkıyor. O zaman bitişik yazmanız gerekiyor. Oradaki ek de bulunma hal ekidir bu arada.

"-ki" de ise kelimenin sonuna "-ler" eki getirip okursanız anlaşılıyor.

Örnek:
  • "Evdeki" derken sonuna -ler eki getirip okursanız "Evdekiler" oluyor. Anlamı bozulmuyorsa -ki bitişik yazılmalı.
  • "Gittimki" derken burada bir hata var. Sonuna yine -ler eki getirdiğimizde "Gittimkiler" oluyor. Bu da olmaz zaten :) Anlıyoruz ki onu ayırmamız gerekiyor. Yani doğrusu "Gittim ki" olacak.
Tabi bu "-ki" kuralında bazı istisnai kelimeler var. Sanki, belki, halbuki vs." Bunların bitişik yazıldığını bilmeniz gerekiyor ekstradan.
 
Çıkarıp okumak zahmetli ve kafa karıştırıcı bir iş, bazıları için. Dahi anlamında olan -de'nin ayrı yazıldığını bilmek yetiyor. Ki için en iyi yöntem vurgusuna bakmak bence. İstisnalardan bazıları burada yazıyor.

download_waifu2x_art_noise1_scale_tta_1.png
 
Çıkarıp okumak zahmetli ve kafa karıştırıcı bir iş, bazıları için. Dahi anlamında olan -de'nin ayrı yazıldığını bilmek yetiyor. Ki için en iyi yöntem vurgusuna bakmak bence. İstisnalardan bazıları burada yazıyor.

Eki Görüntüle 651209
Hiç bilmeyen bir adam için kafa karıştırıcı olabilir, zamanla pratikleşiyor zaten. Bakmadan direkt cümleyi yazarken bile ister istemez nerede ne yapacağını anlayabiliyorsun zaten.
 
Hiç bilmeyen bir adam için kafa karıştırıcı olabilir, zamanla pratikleşiyor zaten. Bakmadan direkt cümleyi yazarken bile ister istemez nerede ne yapacağını anlayabiliyorsun zaten.
Gösterdiğiniz yöntem bana da kafa karıştırıcı geldi. Örnek vermeniz güzel oldu. İsteyen, istediği yöntemi seçer en azından.
 

Geri
Yukarı