Daha iyi Panoramik Fotoğraflar için ipuçları

Konica Minolta Dynax 5D 90 mm * f 13 * 1/320 Sn * ISO 100

Daha iyi Panoramik Fotoğraflar için ipuçları

Birçok motif özel bir format gerektirir. Bu yazıda yeni fotoğraf fikirleri, çekim teknikleri, araç gereçler hakkında bilgi vereceğiz ve en iyi panorama yazılımını tanıtacağız. Bu sayede yüksek dinamik görünümlü panoramalara imza atacaksınız.

Eskiden çekim için çok özel fotoğraf makinesinin gerektiği yerlerde, günümüzde kompakt dijital bir makine yeterli olabiliyor. Çünkü entegre panorama yardımcıları ve birleştirme yazılımları, amatör çekilmiş fotoğraflarla kolayca panorama yapabilme olanağı sunuyor.

Dikkat edilecek ilkeler

Kural çok basit; Bir panorama, sonradan birleştirme yazılımlarıyla birbirine eklenen birçok farklı fotoğraftan oluşur. Bunu başarabilmek için her defasında çekilen bir önceki fotoğrafın yaklaşık %20’lik bir kısmını sonraki karede de bulundurmalısınız. Panorama dendiğinde herkesin aklına kesinlikle yatay format gelir. Hızlı gitmek gerekirse, panorama taslağı oluşturmak için de yatay biçimde görüntüler çekilir. Böylece birçok yüksek formatta çekilmiş parçalardan oluşan bir motifle göz alıcı bir fotoğraf alanına ulaşırsınız. Bu tekniğin diğer bir avantajı, birleştirilen her bir parçanın kalitesinin artmasıdır. Bu sayede eski ya da uygun bir dijital kamerayla XXL boyutunda panoramalar oluşturabilirsiniz. Sonuç olarak çok az değeri olan tek bir fotoğraf çekmektense, birçok fotoğraftan güzel bir kare oluşturun.

Fotoğraf çekerken 50 milimetreden başlayan odak uzunluğunu seçmeye özen göstermelisiniz. Daha kısa odak uzunlukları, birleştirmede problem oluşturabilecek oranda çarpık biçimde yeniden üretilir.

Temel kavramlar: Fotoğraf makinesini teraziye tam dikey düşecek şekilde, yatay konumda yerleştirin. Panoramayı gelişi güzel ve sabitlemeden çekerseniz, oluşabilecek optik kaymaları göze almalısınız. Bunlar çatı uçları ya da ufuk çizgisi olabilir. Bazı makinelerde (bu tür durumlarda) yönlendirmede, yardımcı ızgara görünümü vardır.

Güncel yazılımlar, el yardımıyla çekilen görüntüleri birleştirmede de uzmandır. Yine de mükemmel bir sonuç ve maksimum çözünürlük için tripod ile çekim yapın. Pratik ama çok pahalı, kendi ekseni etrafında bir tur dönebilen özel panorama başlıkları vardır. Yinede bilindik üç-açılılar da etkileyici panoramalar oluşturabilirsiniz.



Fotoğraf makinesini doğru ayarlayabilme En iyi sonuçları elde etmeyi amaçlıyorsanız, fotoğrafları aynı “ayarlar”da çekmelisiniz. Bunun için Beyaz dengesini, pozlamayı ve odak derinliğini manüel ayarlayın. Bu sayede birleştirme sonrası göze çarpan geçişlerle karşılaşmazsınız. Panoramik fotoğraflar için örneğin diyaframın 16’ya ulaştığı, yüksek odak derinlikleri önerilir. Pozlama değeri neyi gerektiriyorsa, ona göre ortalama bir değer verilir. Ölçüyü daha önceden motif alanında belirlediğiniz diyafram değerine göre verin. Örneğin diyafram 16 iken 1/125’den 1/250’ye ve 1/60 saniye gibi farklı enstantane değerlerinden birini seçmeniz gerekirse pozlamayı 1/125 saniye olarak belirleyin. Diyafram ve enstantaneyi manüel modda ayarlayabilirsiniz. Eğer fotoğraf makinenizde manüel ayarlar yoksa çekecek olduğunuz fotoğrafları, en azından makinenin özel çekim modlarından birinde çekin.

Çoğu kompakt fotoğraf makinesinde, genellikle ayarlar manüel olarak belirlenemez, bunun için çoğu fotoğraf makinesi “panorama-assistant” (panorama yardımcısı) sunar. Önceden çekilen fotoğrafın bir kısmının yerleştirildiği bu özelliği kullanarak çekim yapıldığında, çekimler arasında uyumlu geçişler problemsiz bir şekilde sağlanabilir.





Olmazsa olmaz Araçlar

Küçük Su Terazisi: Fotoğraf makinesinin teraziye, ne kadar dik konumda gelmesi gerektiğini belirlemek için cihazınızın oyuğuna uygun, küçük bir su terazisi edinin. Bu tür bir su terazisini örneğin Hepsiburada.com’dan yaklaşık 25€’ya alabilirsiniz.

Ayaklık ve Panorama başlığı: Panoramik çekimler için tripod başlığı (yaklaşık 60€), rotatif başlıklara oranla, panorama için daha çok elverişlidir. Ayrıca rotatiflerde ayarlanabilirlik olasılığı yeterince hassas değildir. Profesyonel ama bir o kadarda pahalı bir öneri; özel bir panorama başlığı.



Çok basit: Panorama yardımcılarıyla çektiğiniz fotoğraflardaki geçişi kolayca saptayabilirsiniz.




Çekimde Yardımcı Olabilecek Fikirler



Nikon D80 50 mm * f 8 * 1/500 Sn * ISO 200

a) İçerisinde hareketli insanların bulunduğu bir senaryo: Fotoğraf derinlik, kompozisyon ve mükemmel bir tekniğin bir araya gelmesiyle gerçeklik kazanır. Öncelikle bütünde bu tür bir sahneyi gözlemleyin. Çektiğiniz fotoğrafları sonradan mükemmel bir biçimde birleştirmek istiyorsanız, kişileri ve gölgelerini kesinlikle köşe parçalarına denk getirmeyin, tek kare içerisinde bulundurun. Böyle karmaşık panorama karelerin de fotoğrafın, çok fazla kareden oluşmaması doğal olarak daha kolaydır. Bunun için yatay düzlemde çekim yapmayı tercih edin.

b) Dikey panoramalar: Mittelengland’da bulunan Lincoln katedrali gibi, alan yüksekliğini aktarabilmek için, olabildiğince yüksek formatta çekim yapın. Stephan Pechstein bu panoramayı 24 enine formatta çekilmiş fotoğrafı birleştirerek oluşturdu. Fotoğraf miktarının çokluğunu, fotoğraf makinesinin çözünürlünü iki megapiksel olarak değiştirerek giderdi.



Canon EOS-1Ds Mark II 65 mm * f 4 * 1/200 Sn * ISO 200

c) Başka türlü bir Portre: Bilindik 4:3 formatında, genç bayan ve şirin Yorkshire-Terirer biraz kaybolmuş görünüyor. Arka plandaki koyu renkli ağaç hemen bayanın kafasının arkasında yer alıyor ve açık renkteki güneş açısı dikkatleri motiften uzaklaştırıyor. Dar bir fotoğraf kesitiyle yüzleri daha iyi ortaya koyabilirsiniz. Sonuç; Geniş panorama formatı ve görüntüden elde edilen net bir kare ile güzel bir çift portre oluştu. Eski fotoğraflarınızı, herhangi bir fotoğraf düzenleyicisinde, bu gözle tekrardan ele alın. Son rötuşlarda bu tür ya da buna benzer bir motiften, panorama formatında bir parça ödünç alarak güzel görüntüler oluşturabilirsiniz.



Sony Cyber-shot DSC-H1 36 mm * f 3 * 1/3 Sn * ISO 64

d) Daha dinamik kompozisyonlar: Siena’daki Teatro dei Rozzi gibi görkemli alanlar, mükemmel panoramik bir çekim için elverişlidir. Öncelikle bu özel format, ortamla uyumlu olmalıdır. Burada, içyapıyı yansıtabilmek için, 36 milimlik bir objektif yeterli değildir. Bu nedenle Manuel C. Senn fotoğrafı 6 farklı kareden oluşturdu. Oluşturulan panoramada her şeyden önce beyaz balkon korkulukları dinamik bir görüntü yaratıyor. Çizgiler adeta izleyiciye doğru koşuyorlar. Karanlık ortamda fotoğrafta karıncalanmaların oluşmasını istemiyorsanız ISO miktarını düşük seviyede tutmalısınız.

PC’de Panoramaları Birleştirmek

Photomerge: Photoshop CS2’ye kadar entegre panorama aracı “Photomerge” çok kullanışlı değildi. Programa bir el atarak fotoğraflarda, göz kararıyla örtüşmeler belirlenerek, manüel birleştirilmek zorundaydı. CS3’le Photomerge büyük bir atılım kaydetti: Adobe, yerleşik yeni katman işleviyle ve o zamandan bu zamana neredeyse problemsiz dikişlerle(Stich) çalışan iki son rötuş ekledi. Bunun yanı sıra, bu fonksiyon Photoshop Elements ‘de de mevcut. Photomerge yatay, dikey, hatta çok yönlü şekillendirilebilinen 2 boyutlu Panoromalar oluşturabiliyor. Bununla birlikte otomatik olarak, fotoğraf tekleri arasındaki bağlantı noktalarını belirler ve katman maskeleriyle PSD verileri oluşturur, isteğe bağlı sonradan çalışmak üzere direk bu format üzerinden kaydedebilir ya da isterseniz JPEG formatında kaydedebilirsiniz. Photoshop’ta Photomerge’ü “File/Automate” menüsünün altında ya da Elements’de ”File/New…/Photomerge-Panoramas”dan bulabilirsiniz.



Esneklik: Gerekirse, Panoramanın katman maskesini (Layer Mask) sonradan uygulayabilirsiniz.

Basit ve hızlı: Photoshop Panorama fotoğrafları otomatik olarak bir araya getiriyor. Photomerge ile çektiğiniz fotoğrafları seçin, “Layout” ayarını “Auto” yapın ve “OK”e basın.

Mükemmel Panoramalar için 3 İpucu:

1) Dikişlemeye zorlama: Eğer birleştirilen fotoğraflar yeterli derecede örtüşmüyorsa, Photoshop fotoğrafların dikişlerini zorlar. Bu tür durumlarda hileli fotoğrafları hesaba katın, çalışmayı kaydedin ve ikinci bir aşama olarak var olan çalışmayla büyük bir panorama oluşturun.

2) Hareketli Objeler: İnsanların fotoğraflama sürecinde hareketli olmasından kaynaklı, fotoğrafta örtüşmeler değişiklik gösterirse, Photoshop’ta zorunlu olarak birleştirme hataları ortaya çıkacaktır. Tabi bu durumun üstesinden gelebilirsiniz: Bu tür bir durumda, panoramanın katman maskesi üzerinde çalışın ve tamamen farklı bir katman üzerinde bulunuyorsa objeyi yok edin. Yinede pek bir değişiklik kaydedemezseniz istediğiniz zaman klonlayarak yok edebilirsiniz.

3) Rötuş: Farklı açılarda yansıyan güneş hüzmesi, fotoğraf karelerinin pozlamasında farklılık yaratır, bu nedenle uzak panoramalar genellikle parlaklık düzenleyicisinden yararlanır. Az aydınlık bölgeleri “Adjustment Layer” aracılığıyla “Levels” ya da “Curves” ü kullanarak düzeltin ve etkiyi katman maskeleriyle sınırlandırın.

Ücretsiz yazılım ipucumuz:

Fotoğraflarınızı yükleyin ve son: Autostich kendiliğinden fotoğrafları birleştirecektir. Columbia üniversitesine ait bu ücretsiz araç, dil olarak İngilizce, yinede problemsiz çalışan bir servis. Eğer çok fazla çarpıklık olmayan ve parlaklık farkı bulunmayan fotoğraflarla çalışıyorsanız, Autostich fotoğraflarınızı doğru bir biçimde birleştir ve bunun yanı sıra birkaç farklı panorama yazılımı önerir. Gerekirse Autostich fotoğrafları dönüştürür, böylece fotoğraflar mükemmel bir şekilde birbirine geçer, aydınlık değerini eşitler, ayrıca kırpma yapılması gereken kenarları düzenlemede yardımcı olur. Bu aracın başka bir özelliği daha; Bigisayar’ın işlemicisine hiçbir şekilde yük oluşturmaz, bu sayede sayıca çok fazla fotoğrafları rahatlıkla birleştirebilir. Eğer çözünürlükten bir şey kaybetmek istemiyorsanız, gelişmiş ayarlardan değişiklik yapmalısınız: “Options” menüsünde “Scale”i seçin ve “%100” olarak ölçeklendirin, aksi takdirde Autostich fotoğrafları düşük kalitede hesaplayacaktır.

Bilgi: www.cs.ubc.ca/~mbrown/autostitch/autostitch.html



Profesyoneller için: Çıktı kalitesi de dahil olmak üzere, çoğu panoramayı burada değiştirmemelisiniz.

Sıklıkla Karşılaşılan Fotoğraf Hataları

Farklı pozlamalar: Maalesef bu fotoğrafta görüntüler, makine tamamıyla otomatik modda unutularak çekilmiş. Böyle sisli bir havada, bu duruma uygun düşebilecek, hafif pozlamayı kullanmak daha anlamlı olurdu. Ayrı ayrı fotoğraftaki keskin ışık farklılıkları nedeniyle büyük uyumsuzluklar var. Seçilen motifin büyük bir kısmı koyu tonlara sahipken, resmin sağ kesiminde oldukça açık tonlar ortaya çıkmış.

İpucu: Eğer birleştirme yazılımında pozlama farkı dengelenemiyorsa, geriye çok uğraşlı bir fotoğraf çalışması kalıyor. Bilgisayarda böyle gereksiz bir çalışma için harcayacağınız zamanı, fotoğraf makinenizde aynı manüel modda çekim yapmaya ayırın.



Kodak Minolta Dynax 5D 40 mm * f 8 * 1/125 Sn + 1/60 Sn * ISO 400

Sıkıcı Motif Seçimi

Panorama formatında kesilen her bir fotoğraf, her zaman iyi sonuç vermez. Burada gösterilen fotoğrafın sade bir etkisi var ve derinlikten hiçbir iz taşımıyor. Fotoğraf kesiti de can sıkıcı: Kar ve gökyüzü neredeyse bütün alanı kaplıyor ve ön plandaki koyu renkli kayalar rahatsız edici bir nesne olarak göze çarpıyor. Uzun bir format için bu tür motifler göz alıcılıktan yoksundur ve elverişli değildir.

İpucu: Bu tür bir çalışmayı, güneş, insan ya da bir teleferik gibi nesnelerle ilişkilendirin. Kadrajda büyük bir yer kaplayan kesitlerle daha fazla heyecan yaratabilirsiniz.



Canon 400D 70 mm * f 8 * 1/250 Sn * ISO 100

Bütün Hatalar Tek bir Karede

Bu fotoğraf, bir panorama çekiminde bütün hatalar nasıl yapılabiliri örneklendiriyor. Motif gereksiz, çekilen fotoğraflar farklı pozlanmış. Panoramanın tek doğrusu zamandan tasarruf amaçlı tripod kullanmış olması. Birleştirme işleminin ardından fotoğraftaki hataların boyutu belirginleşiyor: Fotoğraf tamamıyla çarpık bir etki oluşmuş.

İpucu: Panorama fotoğrafı çekmek için zaman ayırın ve fotoğraf makinenizi hassas bir şekilde yönlendirin. Tüm bunların ardından görüntüler birbiriyle hiçbir şekilde uyuşmazsa, en iyisi yazılım kullanmayın.



Kodak Minolta Dynax 5D 35 mm * f 8 * 1/250 – 1/60 Sn * ISO 200

Yüksek Dinamik Görünümlü Panoramalar

Bir HDR-Fotoğraf oluşturabilmek için en az iki, en iyi üç fotoğrafta güzel bir etki alınabilir, bir Panorama içinse çoğunlukla daha fazla görüntüye gereksinim vardır. HDR-Panorama oluşturmak isteyen biri içinse bir yığın fotoğraf gereklidir. Normal bir Panorama gibi, ama farklı pozlama değerleri “Bracketing” kullanılarak fotoğraflanıyor. Pozlama aralığının (farkının)ne kadar olması gerektiği, motife bağlı değişiklilik gösterir. 2 diyafram aralığı tavsiye edilen bir değerdir. Bir HDR Panorama iki farklı türde oluşturulabilir. Farklı pozlanan HDR’ları birleştirirsizin ve sonra bunlarla panorama oluşturursunuz ya da öncelikle geniş alanı oluşturur, sonradan dinamik görünümle canlılık katabilirsiniz. Bizim tavsiyemiz ikinci yöntem ve genellikle daha iyi sonuçlar alınabiliyor. Her şeye rağmen fotoğrafın çok itinalı bir şekilde çekilmiş olması gerekiyor. Tripod şart!

Çoğu HDR fotoğraf ilk bakışta çok güzel gözükür. Panoramalarda da renkleri Photoshop’ta düzeltmek önerilir. Panoramalarda problemler eşit olmayan parlak yapılardan kaynaklanıyor: Bazı fotoğraflar güneş ışığı karşısında bir dizi oluştururken, bazıları güneş ışığını arkaya alacaktır. Üretilen HDR fotoğraflar güzel bir tonal geçişe sahip olsa da, parçalardaki renkler sahte bir görünüm oluşturabilir. HDR yazılımlarında “Ayarlar” menüsünden sayısız miktardaki renk araçlarıyla, Photoshop’ta son halini alan fotoğrafı düzenleyebilmek daha da kolay bir hal almıştır. HDR yazılımınızda HDR panoramanızı en azından 16 Bit’lik ekran renginde kaydedin, bu sayede sonraki fotoğraf işleminde yeterli bir hareket kolaylığı sağlar.

Photomatix: Bu HDR yazılım düzenleme olanağı açısından çok fazla araç sunar. Sade HDR kesitleri oluşturabilmek için fotoğrafları “Tone Mapping”de hazırlayın ve ayarları XMP türünde kaydedin. “Batch Processor” üzerinden, kaydedilmiş ayarları diğer kesitler içinde kullanabilirsiniz.



PTGui: İlk olarak panoramaları birleştirenler, her zaman aynı parametreleri kullanmaya özen göstermeliler.



Fotoğrafta maksimum etki

Bu sayfadaki panorama Canon EOS 5D ile çekilmiş ve 18 karenin bir araya getirilmesi ile elde edilmiştir. Fotoğraf makinesindeki “Bracketing” fonksiyonuyla 3 farklı pozlama değerinin kullanıldığı teknik “ normal” dinamik görüntüsü yükseltilmiş panorama çekimlerinden daha fazla zaman almaz.



Photoshop’ta son işlemler

1 Levels

Öncelikle gri tonlardan kurtulmalıyız. Bunun için ”Layer/New Adjustment Layer/Levels”ı tıklayın. Histogram’daki siyah ve beyaz noktaları birbirine yaklaştırın. Fotoğrafta açık bir şekilde kontrast artışı olacaktır ama derinlerdeki detaylar da kaybolacaktır. Bununla birlikte Layer paletinden oluşturmuş olduğumuz sembole, “Level”ı korumak istiyorsanız, bir maske ekleyin ve bu alanı tamamen siyahla doldurun.

Bunları “Brush” ve “Lasso” aracı ile de yapabilirsiniz: klavyeden [D] tuşuna basarak arka plan rengini siyah olarak ayarlayın, “Lasso” ile koyu bölgeleri seçin “Options/Feather” a tıklayın ve yaklaşık ”100 pixel” değerine getirine getirin. Sonra [Delete] tuşuna basın, maske üzerinde seçili alanlar siyah renkle dolacaktır.



2 Mavi tonları düzeltme

Sonraki adımda Mavi tonların doygunluğunu aza indirgiyoruz: Yine “Layer/New adjustmentlayer/Hue/Saturation”ı seçerek yeni bir ayar katmanı daha ekleyin. Karşınıza gelen çalışma paletinde sonraki adımda “Blues”u seçin, son olarak “Cyanotypes” ı seçin ve “ Saturation”a yaklaşık 20 gibi bir değer girin.



3 Sarı tonları düzenleme

Şimdi de sarı bölgelerin doygunluğunu arttırıyoruz. Bizim örneğimizde bu tonlar kıyı şeridinde yer alıyor. İlgili bölgeleri “Lasso” ile seçin ve “Feather”ı 100 piksel olarak ayarlayın. Fotoğrafa “Hue/Saturation”dan bir ayar katmanı atayın. Düzenleme alanında “Yellows”u seçin. “Saturation”ı “-35” değerinde geri çekin. Örnekte de hemen görüleceği gibi bu değişiklik sadece seçili alanla sınırlandırılmıştır.



4 Kontrastı bölgesel uygulama

Son olarak ağaçlarda kontrastı biraz arttırıyoruz. “Lasso” aracıyla sol taraftaki ağaçlar üzerinde bir seçim bölgesi oluşturun. Sağdaki araçları da eklemek için “Shift”e basılı tutarak seçin. Sonra “Layer/New Adjustment Layer/Brightness/Kontrast”ı seçin ve kontrastı “+10” değerinde arttırın.