Dev Monitör Rehberi

Procon1337

Kilopat
Katılım
2 Mayıs 2015
Mesajlar
1.594
Çözümler
9
Daha fazla  
Cinsiyet
Erkek
Öncelikle herkese selamlar, bugün bu yazıda sizlere monitör alırken nelere dikkat edilmeli, neler çok önemli, neler kim için önemli bunlardan bahsetmeye çalışacağım.

Şimdi bir monitör almaya çalıştığınızda monitörün sayfasında aşağıdaki özelliklerin büyük puntolarla yazıldığını görürsünüz:
  1. Çözünürlük
  2. Yenileme Hızı
  3. Tepki Süresi
  4. Varsa G-Sync/FreeSync
  5. Panel Türü (IPS/VA/TN)
  6. Pivot ve genel ergonomi
Aşağıdaki özellikleriyse ürün detaylarında görürsünüz:
  1. FlickerFree
  2. Mavi Işık Azaltıcılar
  3. Parlaklık
Ve yüksek ihtimalle göremeyeceğiniz bir özellik daha var, o da "input lag".
Şimdi bu kavramları açıklamaya başlayalım.
Çözünürlük:​
Monitörün ekranının kaç piksel olduğu ve bu piksellerin nasıl konumlandığını anlatır, örneğin 1920x1080 dediğimizde 1920 yatay 1080 dikey pikseller karşılıklı dizilirler, toplamda 1920*1080 tane piksel olur, ekran boyutuna da bağlı olarak çözünürlüğün iyi bir görüntü isteniyorsa değişmesi gerekir. 1080P bir ekranda 24" aşılmaması tavsiye edilir, yazılarda dahi keskinlik bozulacaktır, 27"+ için en az 2K bir monitör bakmalısınız.​
---------------​
Yenileme Hızı:​
Ekrana 1 saniyede kaç defa görüntü geldiğinin ölçütüdür, giriş seviyesi monitörlerde 60Hz, giriş seviyesi oyuncu monitörlerinde 75Hz, orta oyuncu monitörlerinde 144-165Hz, E-Spor seviyesi oyuncu monitörlerinde ise 240Hz+ görürüz. Tıpkı çocukken defterlere çizdiğimiz animasyonlardaki gibi, saniyede kaç farklı kağıt gördüğümüz gibidir.​
--------------​
Tepki Süresi:
Ne yazıkki en önemli yanılgı burada mevcut, tepki süresi ekrana bir görüntünün ne kadar hızlı yansıdığının doğrudan ölçütü değildir, tepki süresi ölçülüş biçimine göre bir pikselin bir renkten başka bir renge veya bir rengin tonları arası geçişleri belirtir. Tepki süresinin 1000/Hz Ms değerinden daha küçük olması yeterlidir, örneğin bir 60Hz monitörde 1000/60=16,6Ms görüntü değişim süresi vardır, eğer pikseller 16,6Ms den kısa sürede renk değiştirebilirse bir sıkıntı olmaz.​
Çok önemli bir husus ta bu tepki sürelerinin çoğunlukla griden-griye GtG türünde yada MPRT türünde veriliyor olmasıdır. Bu türler şöyle ifade edilebilir:​
GtG: Yıllardır kutularda yazan griyi içeren geçişlerdeki tepki süresidir, iyi bir fikir verir, renkler arası geçişlerde bu süre ciddi ölçüde artar. En yüksek tepki süresi Siyah-beyaz geçişlerinde görülür.​
-----------------------------​
MPRT: Son birkaç yıldır hayatımızda olan tamamıyla uydurmasyon, monitörüm 1Ms olsun diye tutturup IPS den vazgeçemeyen kitleleri kendisine çekmeye çalışan bir tepki süresidir, bu tepki süresi GtG tepki süresinin ilk ve son işlem kısımlarının (en uzun süren kısımlarının) çıkartılarak sanal olarak oluşturulmuş, sadece kutuya 1Ms yazabilmek için var olan bir tepki süresidir. 1Ms MPRT ASUS VG249Q model monitör tam 8.5Ms GtG süresine sahiptir, ironiktir ki bu monitör 144Hz olarak çıkmıştır ve 1000/144=7Ms den fazladır, bu monitör çok ciddi ghosting ve blur yapacaktır! (Monitördeki Overdrive ayarlarıyla bu tepki süresi 5-6Ms ye kadar inebilir.)​
Kısaca genel tepki süresi 1000/Hz Ms değerinden az olsun yeter, daha iyisi şart değildir. Yani 60Hz 1Ms gereksizdir.​
---------------​
G-Sync/FreeSync/Adaptive-Sync:​
Üç teknolojide aynı işi yapar, yaptıkları iş şudur: oyunlarda FPS'iniz monitörünüzün yenileme hızının altına düştüğünde monitörün yenileme hızını da aşağıya çekerek genel akıcılığı artırıp yırtılmaların önüne geçer. E-Spor için gereksiz, hikayeli görsel oyunlar için iyidir.​
---------------​
Panel Türü:​
IPSVATN
Renk CanlılığıEn iyiİyiKötü
KontrastKötüEn iyiKötünün iyisi
Tepki SüresiİyiKötüEn iyi
Kısaca özetlersek tablo bu şekilde, şahsi tavsiyem eğer kıvrık(Curved) ekran istemiyorsanız kesinlike IPS veya TN alın, en azından IPS e bakıp aman renklere bak, TN e bakıp aman akıcılığa bak diyebilirsiniz, VA da ikisi de "aman" dedirtmez. IPS panellerin ayrıca görüş açısı mükemmeldir, VA'lar yine orta seviye, TN ise görüş açısı bakımından rezalettir. Eğer monitöre sağdan soldan yukarıdan aşağıdan yani dümdüz hariç yerlerden bakma fantaziniz varsa veya sürekli bilgisayarı toplu kullanıyorsanız IPS almalısınız.​
---------------​
Pivot ve genel ergonomi:​
Eğer monitöre bakış açınızı ayarlamak istiyorsanız, yüksekliği rahat ayarlansın diyorsanız ergonomik bir monitör almalısınız, pivot özelliği de monitörü dikey kullanmaya yarıyor, genellikle yayıncılar chat okumak için kullanıyor.​
---------------​
FlickerFree:​
Markadan markaya farklı isimlerde bulabileceğiniz bu teknoloji monitörün görüntüyü titrek şekilde vermesinden ziyade daha düzgün şekilde vermesini sağlıyor, bu sayede uzun süreler göz ve baş ağrısı çekmeden ekrana bakabiliyorsunuz.​
---------------​
Mavi Işık Azaltıcılar:​
Ekrandaki mavi ışığı azaltarak yine göz sağlığını korumaya yarıyor.​
---------------​
Parlaklık:​
Ciddi bir açıklama yazamadım, parlaklık işte. Genellikle 250cd/m2 taban olmalı, eğer ekrana güneş vuruyorsa daha yüksek parlaklıklar kesinlikle aranmalı.​
---------------​
Input Lag:
İşte dananın kuyruğunun koptuğu yer, hemen hemen hiçbir monitörün satış sayfasında bulamayacağınız, pek çok monitörde araştırsanız yine de bulamayacağınız bir değerdir. Kısaca ekranın gerçek görüntüyü ne kadar geç yansıttığının ölçütüdür. Oyuncu monitörlerinde <10Ms olması yeterlidir, çok daha iyi değerler mevcuttur.​
Başka bir deyişle de "mouse a tıkladınız, ekrana görüntü ne kadar sürede etki etti" sorusunun cevabıdır.​
Şimdi de çok önemli bir yanılgıya gelmek lazım, 60Hz monitörde 60FPS nin üstü hissedilemez muhabbeti, külliyen yalan. Günümüzde monitörler dikey tarama yaparlar, yani ekran yukarıdan aşağıya doğru çizer görüntüyü, en alttaki görüntü değişmeden en üstteki değişebilir bu yırtılmaya sebep olur ama sonuçta o en üstteki görüntü daha yenidir, daha gerçektir. Bundan dolayı 60Hz bir mönitörde 60FPS ile 150FPS uçurumdur, ben şahsen 60FPS sabit oynadığım zaman konsolda oynuyormuş gibi hissediyorum, ayrıca eklenen devasa input lagı da unutmamak gerek. 144Hz monitörde 144FPS ise bambaşka bir dünyadır, kesinlikle denenmelidir. Bir diğer husus ta 60-144 geçişi devasa bir uçurumken 144-240 geçişi hissedilir değişim açısından devasa değildir, eğer paranızı oyundan kazanmıyorsanız 144 alıp geçebilirsiniz.
Umarım faydalı olmuştur. İlerleyen zamanlarda piyasadaki monitörlerin geneli üzerine bir kıyaslama yapabilirim.
 
Benim bilmediğim fakat merak ettiğim bir o kadar da açıklayıcı olmayan bir çok yazı gördüm ama bu kesinlikle onlardan değil. Bilgileri kendi yorumunuzla geliştirmeniz iyi bir detay olmuş umarım tekrar bir blogunuzu görürüz. İyi bloglar.
 
Öncelikle çok teşekkürler bu terimleri öz bir şekilde sevgili okurlara sunduğunuz için. Benim çok eski bir ekranım var 'VW193D' modelli ve GTX1070'li(Thunderbolt çıkışa sahip) laptopuma bağlı kullanıyorum. Büyük ekranda çalışmak film izlemek daha keyifli olduğu için laptopun ekranını kullanmıyorum ve şu an da masaüstü de dizecek bütçem yok ama ekran alacak bütçem var 2bin civarı gibi. IPS ekranları görüntüsel olarak çok beğendiğim için 144Hz 1ms IPS ekran arıyorum ama dediğiniz gibi G2G tepkimelerini demeseydiniz belki de 1ms zannettiğim IPS ekranları alacaktım. Şu an ise dikkat edeceğim bir husus daha öğrenmiş oldum ☺

Sizin önereceğiniz 27"-24" arası monitör var mı acaba? (hep 27" üzerine araştırma yapmıştım story modlu oyunlar için büyük ekran daha güzel olur diye. Yazınızı okumadan önce)

*1ms ileride olası espor oyunlarını sık oynayabilme olasığım için (arada LoL'de oynamaktayım vakit kaldıkça)
 
Yani internette 1ms diye satılan monitörler kalitesiz mi?
Hayır genel olarak mesela AOC 24G2U gayet yeterli bir GtG tepki süresine sahip 144Hz için, gayet alınabilir bir model. Ama 60/75Hz 1Ms ye ek para vermeye gerek yok.
Öncelikle çok teşekkürler bu terimleri öz bir şekilde sevgili okurlara sunduğunuz için. Benim çok eski bir ekranım var 'VW193D' modelli ve GTX1070'li(Thunderbolt çıkışa sahip) laptopuma bağlı kullanıyorum. Büyük ekranda çalışmak film izlemek daha keyifli olduğu için laptopun ekranını kullanmıyorum ve şu an da masaüstü de dizecek bütçem yok ama ekran alacak bütçem var 2bin civarı gibi. IPS ekranları görüntüsel olarak çok beğendiğim için 144Hz 1ms IPS ekran arıyorum ama dediğiniz gibi G2G tepkimelerini demeseydiniz belki de 1ms zannettiğim IPS ekranları alacaktım. Şu an ise dikkat edeceğim bir husus daha öğrenmiş oldum ☺

Sizin önereceğiniz 27"-24" arası monitör var mı acaba? (hep 27" üzerine araştırma yapmıştım story modlu oyunlar için büyük ekran daha güzel olur diye. Yazınızı okumadan önce)

*1ms ileride olası espor oyunlarını sık oynayabilme olasığım için (arada LoL'de oynamaktayım vakit kaldıkça)
Selamlar, e-spordan para kazanmıyorsan, yani hayatın onun etrafında dönmüyorsa AOC 24G2U/Viewsonic XG2405 modellerine bakabilirsin, AOC 5Ms GtG tepki süresine sahip, kullanımın %92 sinde gerçek 144Hz deneyimi yaşayabilirsin. Sadece parlaklığı 250cd/m2 olduğu için eğer odan çok ışık alıyorsa ekranı görmekte zorlanabilirsin.
ASUS ve LG nin FastIPS/NanoIPS modelleri var ama onlar da TN den iyi IPS den kötü renk kalitesine sahip, renk gamutları zayıf, o yüzden AOC 24G2U tavsiye ediyorum.
Çok güzel olmuş ben LoL CS Doom falan oynuyorum bunlar için hangi tür panel iyidir?
Eğer çok ciddi oynuyorsan TN, eğer keyfine oynuyorsan IPS almalısın.
 

Yeni konular

Geri
Yukarı