Victoria 3 haricinde hepsine bayağı vakit gömmüşlüğüm var, kısaca özetleyim:
Crusader Kings 3 (769-1453):
- En EU4 ve HOI4'e göre daha yeni ve henüz DLC'siz oynanmaz gibi bir durumu yok.
- Burada aileyi yönetiyorsunuz, topraklar çok önemli değil, İngiltere kralıyken oğlunuzu gidip Bizans tahtına oturtursunuz sonra siz ölünce oğlunuz olarak Bizans imparatoru olursunuz birden, dikkat etmezsiniz 5 yıla isyan çıkar sonra İtalya'daki küçük bir kont olan kuzeniniz ile devam edersiniz,
- Kısacası bu oyunda aile önemli, "Technopat" soy isimli bir aileniz var diyelim, bu ailenin ne kadar çok üyesi ne kadar çok yüksek mevkide ise o kadar güçlüsünüzdür, topraklar, sınırlar biraz daha 2. planda kalır.
- Bu yüzden de, karakterler arası entrika sinir bozucu seviyede olabilir: Aldatmalar, suikastler, kaçırmalar vs. yapan da olabilirsiniz yapılan da. Mesela ölmek istiyorsanız sizi sevmeyen birini spymaster yapmak çok hızlı bir çözüm bu sorun için .
Europa Universalis 4 (1444-1821):
- Bu 3'ü arasında en eski olan, son DLC'si duyuruldu artık yeni DLC gelmeyecek. DLC'siz oynaması mümkün ama çok önermem, gözünüz kesiyorsa hepsi, en azından önemli olanları içeren bir paket satın alın veya aylık DLC aboneliğini kullanın.
- Burada ülkeyi yönetiyorsunuz, aile çok önemli değil, hatta Hristiyan ülke iseniz tahtınıza diğer ülkeler ile aynı aileden birini geçirip o ülkenin tahtı için savaş açabilirsiniz, Crusader Kings'e göre tam tersi yani.
- Ülke yönetimi ve ülkeler arası diplomasi önemli, burada entrika denecek şey neredeyse yok, eğer güçlü bir ordunuz var ise kimse size yan bakamaz.
Hearts of Iron 4 (1936-1945):
- Çok eski de değil, yeni de değil, EU4 ile mantık olarak aynı, sadece 450 yıllık bir maraton yerine 9 yıllık (ya da ne kadar uzatırsanız) bir savaş dönemine hazırlanıp onu oynuyorsunuz.
- EU4 gibi DLC konusunda, bunu da DLC'siz oynamanızı tavsiye etmem, ya aylık abonelik, ya da en çok tavsiye edilen DLC'leri satın alın.
- Yine ülke yönetiyorsunuz fakat EU4'te dünyanın en küçük ülkesi ile bile dünya fethetme potansiyeliniz var iken burada o iş çok daha zor, çünkü kısa bir zaman dilimi olduğu için işgal ettiğiniz yerleri daha büyük bir ülke kurmuyor iseniz oranın nüfusundan Çin veya Hindistan haricinde adamakıllı asker alamıyorsunuz, bu da sizi başlangıç nüfusunuz ile kısıtlıyor. Örneğin Türkiye ile Osmanlı'yı kurar iseniz Osmanlı'ya ait olan toprakları da Core yaparak oradaki nüfusu da efektif olarak kullabiliyorsunuz.
- EU4'e göre kısa olmasının en büyük avantajı da detay seviyesi, EU4'te genel mantık 10 bin kişilik bir düşmanı 10 bin kişi ile yenmek için ya daha iyi generale ihtiyacınız var ya da dağlık bir yerde savunan taraf olacaksınız. Gerisi tamamen zara kalıyor. HOI4'te ise hat boyunca dizdiğiniz askerler ile Supply desteğini sağlarken hava üstünlüğünü elde ederek düşmanı yıpratmaya, denizdeki donanmanız ile kıyılarınızı çıkartmalara karşı korumaya çalışırken düşman Supply hatlarını denizaltıları ile yağmaladığınız kompleks bir savaş sistemine sahip.
Kısacası:
CK3: DLC lazım değil, entrika severim.
EU4: DLC lazım, yüzyıllar içerisinde ticaret ve askeri güç ile imparatorluğumu büyüteceğim.
HOI4: DLC lazım, dünya'nın gelmiş geçmiş en büyük savaşını detayları ile yönetmek istiyorum.