Merkez bankasının tek bir rezervi yoktur. Farklı farklı adlandırılırlar. Bu nedenle hükümet yanlıları 100milyarın üzerinde rezervimiz var derken muhalafet de -50 milyar dolar rezer var diyebilmektedir.Türkiye merkez bankası rezervi kaç dolar? Rezerv kasadaki para gibi bir şey mi yoksa yıllık harcama miktarı m?
1-Merkez bankasında devlete ait olan para durmaktadır. Bu para devletin farklı farklı yerlerden elde ettiği gelirler, repo ve bono alımı yaptıysa onun satışında elde edilen gelirler(Para olmadığı için bu tür gelir elde edici yatırımlar uzun zamandan beri yapılamamakta) , vergi gelirleri, kira gelirleri, devlet adına iş yapan firmaların gelirleri .... Bu kısım devletin kasasında "DEVLETE AİT OLAN" nakit parayı temsil eder.
2-Merkez bankası aynı zamanda "teminat olarak" (Para basmak / yurt dışında yatırım yapmak için diğer ülkelere ve yerleşikleri verilen) kasasında altın tutar. Bu altın maden olarak da tutulabilir, "kağıt olarak da" (Dünyada dolaşımdaki ALTIN'IN 2/3'ü maden karşılığı olmayan kağıttır)
3-Herkesin ağzından düşüremediği SWAP. SWAP denilen olay yabancı ülkelerin, yabancı şirketlerin TÜrkiyede yatırım ya da alım yapabilmek için Türk parası karşılığında, Türk merkez bankasına bıraktığı BORÇ paradır. Hazine Türk parasını bu amaçla diğer ülkelere "belli bir faiz" karşılığında borç verir. Onlarda kendi paralarını (Ya da en geçerli para birimi olan doları) hazineye yatırır. Günü geldiğinde o ülke ya da şirket faiz+ana para ile aldığı Türk lirası borcunu öder ve kendi parasını alır gider. Yani bu para bize ait olmayan borç paradır.
4-Munzam Karşılık dediğimiz para ise Türkiyedeki yabancların ve yerleşiklerin (Biz) banakaya yatırdıkları paranın belli bir teminat amacı ile hazineye aktarılmasıdır. Sen bankaya 100 yatırırsan, döneme göre değişmekle birlikte onun 20 doları, yatırdığın banka tarafından merkez bankasına gönderilir. Bu para devletin değil, vatandaşın parasıdır. Vatandaş ya da yabancılar bu parayı çekmek istediklerinde merkez bankası munzam karşılığı banakaya hemen geri ödemek zorundadır.
Bunun dışında da hazinede duran paralar vardır ama genelde az yer tuttuğu için söylemiyorum.
Şimdi rezerv kavgası nereden çıkıyor?
Hükümet kendine (Türkiye CUmhuriyeti Devletine ait) rezervleri değil, kullanabileceği, kullanamayacağı (Gİzli rezerv + değerli madenler) kendine ait olsun olmasın kasasındaki tüm parayı hesaba katarak rezervlerini 100 milyar doların üzerinde açıklıyor.
Muhalefet ise Türkiye CUmhuriyeti Devletine ait para kazsada kalmadığını. Bu paranın dolar fiyatını baskılamak için harcandığını hatta kendine ait olmayan (yukarıda anlattığım) paraları da bu iş için sattığını ve aslında eksi rezervde olduiğunu öne sürmektedir. 128 milyar dolar olayı da budur. Sayın damadımız ekonomi bakanı olmadan önce, merkez bankasının kasasında nakit olarak devlete ait para bulunmakta iken şunada böyle bir para bulunmamaktadır.
Şimdi tarafsız bakıldığında, Devletin kasasında çok para olması da sakıncalıdır. Bu devletin "parasını verimli ve büyüme amaçlı kullanmadığını gösterir". Ek bilgi: 6 sene önce İsveç hükümeti, kasa da fazla verdiği için seçim ile düşürüldü. Onlara göre devletin kasaında a cil durum ayrılan para haricinde para olamaz. Devlet parasını "HALKI İÇİN HARCAMALIDIR".
Bizdeki problem ise, "paramızın halk için değil, doları baskılamak için harcaması".
Söyleyeceklerimin gerisi siyasi olabileceğinden gerisini sansürlüyorum.