Sadece zenginleşme işe yarasaydı bugün arapların bilimde en ileri seviyede öncü millet olması gerekirdi.
O zenginliğin ne kadarını bilime aktardıklarına bakman gerekiyor. Son 20 yılda bizim kabile devleti diye küçümsediğimiz o ülkeler şu anda bilimde bizden önde çünkü o zenginliği bilime bizden daha fazla aktarıyorlar. Yine de bir Almanya, ABD, Çin, Rusya, Fransa, İngiltere gibi ülkelerin yanında Arap ülkelerinin bilim ve ar-ge'ye aktardıkları paralar çok ufak kalıyor.
Ayrıca unuttuğun bir şey daha var; kişi başına düşen gelirle, yıllık gayrisafi milli hasıla farklı kavramlar. Bugün en yüksek yıllık nominal GPD'ye sahip olan Arap ülkesi Suudi Arabistan bile bu konuda bizden biraz daha geride. Türkiye'nin bu yılki nominal GDP projeksiyonu IMF'ye göre 1.113 trilyon dolar, Arabistan'ın 1.106 trilyon dolar. Türkiye kişi başına düşen milli gelirde geride olan ülke ama yıllık dönen ekonomisi hâlâ Dünya'da Arabistan'ın önünde, farkı anladığını umuyorum. Arap ülkeleri kişi başına düşen gelirde daha iyiler, özellikle BAE ve Katar öyle ama hâlâ ülke çapında döndürdükleri ekonomileri bizden küçük.
ABD'nin yıllık nominal GDP'si 28.7 trilyon dolar, Çin'in 18.5 trilyon dolar, Almanya'nın 4.59 trilyon dolar, Japonya'nın 4.11 trilyon dolar. Suudi Arabistan'ın 1.1 trilyon dolarının yanında ne kadar daha zengin olduklarını ve yüzyıllardan beridir bilim yaptıkları için tüm know-how ve diğer imkanlara sahip olduklarını unutuyorsun. Bilim yapmak hem doğrudan aktarılan kaynakla ilgilidir hem gelenek işidir, bunu yüzyıllardır yapan ülkelerin sahip olduğu gelenek ve maddi imkanlar Arap ülkelerinden de bizden de onlarca kat daha fazla.
Uzay istasyonu, Hadron çarpıştırıcısı, Manhattan projesi, Mars araçları, Hubble ve James Webb teleskopları, aşılar, tıp araştırmaları, kuantum çalışmaları, füzyon çalışmaları, jeolojik keşifler geçmişte icadı yapılması gereken şeylerle birlikte milyar dolarlık projelerin sonucunda ortaya çıkan şeyler. Bunları Burundi'nin yapması mı daha mümkün yoksa Avrupa Birliği ülkeleri, ABD, Çin gibi yerlerde mi olması daha mümkün? Hangisinin gerçek olduğu ortada.
