RAW Fotoğrafları Geliştirin

RAW biçimindeki fotoğraflarda, çekimi yapmak kadar son rötuşlarını yapmak da bir o kadar önemlidir. Adım adım renkleri canlandırıp grilikleri nasıl çıkarabileceğini açıklıyoruz.

Yoksa hala fotoğrafçılarda karanlık odalar olduğunu mu düşünüyorsunuz? Bunun cevabı tabi ki hayır. Çünkü dijital çağda karanlık odalara yer yok. Her ne kadar dijital tekniğe geçmekle birlikte daha az kimyasal kullanımı sağlansa da, resimleri düzenlerken en iyi sonuca ulaşmaya çalışmak hala büyük önem taşıyor. Özellikle de dönüştürme işlemi esnasında renklerini ve dinamiğini ortaya çıkaran RAW fotoğraflar için bu işlemler büyük önem taşıyor. Ama şanslıyız ki bu işlemlerin elle yapıldığı zamanlara göre bilgisayarlar bu işlemi çok kolay ve tam kontrollü bir şekilde yapmamıza imkân veriyorlar.

Sevilen RAW Yazılımı

Şimdiki dijital iş akışında ise RAW dönüştürücü klasik aydınlatıcının yerini alıyor. Bu yazılım, alıcının ham verilerini - negatifler gibi- bilgisayarda görüntülenebilecek bir halde resme çevrilmesine yarıyor. Nikon ve Canon sahipleri genellikle kendi firmalarının ürettiği Nikon Capture NX ya da Dijital Photo Pro yazılımlarını kullanırlar. Yine piyasadaki nerdeyse bütün önemli DSLR’lar bağımsız üreticilerin dönüştürücü yazılımları tarafından da desteklenmektedirler. Bunlara örnek olarak Capture-One, Silverfast DCPro ya da Bibble gösterilebilir.

Tabi ki Adobe da bu alana çok güçlü bir şekilde girmiş bulunuyor. Örneğin Camera RAW eklentisi Photoshop’a ücretsiz olarak dahil edilmiş –Photoshop Elements için bir de kırpılmış sürümü mevcut. Adobe, 2007’nin ilkbaharında daha gelişmiş bir RAW yazılımını yayınladı: Lightroom, firmanın RAW veri işlemede sahip olduğu bütün bölümleri içeriyor - tabii ki tüm bunlara firmanın satın aldığı Pixmantec’in sevilen RAW-Shooter yazılımın işlevleri de dâhil. Bu arada Adobe’un dönüştürücüsünü diğer uzantılar için de açtığını belirtelim: Bütün bu işlemler JPEG uzantılarına da uygulanabiliyor ama renk derinliği doğal olarak sınırlı. Popüler Lightroom programı ile ilgili şimdi açıklayacağımız ipuçlarını uygulamak için Lightroom’un 30 günlük deneme sürümünü kullanabilirsiniz. Yazılım beraberinde Camera RAW eklentisi ile geldiği için bunu diğer düzenleme yazılımlarıyla kullanıp benzer işlevlere ulaşabilirsiniz.

Temeller: Resme aydınlatma uygulamak

Bu resimde baskın olan orkide çiçeğinde çok koyu ve gri bir renk etkisi var. Bunu ayarlamak için “Exposure” ve “Brightness” kaydıraçlarını resmin koyuluğu için biraz sağa doğru çekin ve düzeltme için de “Black” ayarına bir değer atayın. Çiçekteki hiçbir kısmı kaybetmemek için kırpma uyarısını “Sahdows” ve “Highlights” için etkin hale getirin. Kırmızı ve mavi alanlar çiçekte yer almamalı. Örnekteki resmi, çiçeğin renklerinin tam olarak parlaması için çok güçlü çektik. Her ne kadar arka plan ton değerini kaybediyor olsa da resmi daha fazla belirgin hale getiriyor. Bu etkiyi biraz daha fazla güçlendirmek için ek olarak “Contrast” ayarını beş kademe artırabilrisiniz. Ayrıca renkliliği çok kolay bir şekilde beyaz dengesinden de değiştirebilirsiniz. Bunun için bir damlalıkla resmin nötr gri olmayan bir yerine tıklamanız yeterli, akabinde Lightroom resmin bütün renk şemasını oraya uygulayacaktır.



Çeşitlilik: Bireysel renkler

RAW fotoğrafları geliştirme sürecinde tercihler size kalmış: resminize hoşunuza giden bir parlaklık ve renk düzeni verin, sonuçta doğru ya da yanlış diye bir şey yok. Bir resimde tıpkı tırtıl gibi yalnızca aydınlatmada siyah beyaz dengesi ayarlanabilir. Ayrıca resminize kişisel tarzınızı da yansıtabilirsiniz. Yaptığınız ayarı “Default“ olarak kayıt ederseniz, bunu bütün fotoğraf serisine uygulamanızı da sağlamış olursunuz. Bu ayarları, Lightroom’da ekranın sol tarafında, “Navigator” bölümünün altında bulabilirsiniz.



Soğuk bakış: Daha artırılmış bir zıtlık, tırtılın koyuluğunu vurgulayacaktır. Artırılmış bu etkiyi “Saturation” ve “Clarity” seçeneklerini yaklaşık 20 kademe geri alarak yapılabilirsiniz.





Dolgun renkler: Burada ise aksi bir durum geçerlidir yani “Clarity” düzenleyicisi renkleri en üst düzeye kadar gösterir. Buna ek olarak “HSL” kategorisindeki “Hue” bölümünden yeşil tonu düzenleyiciyle değiştirmeniz gerekiyor.



Sıcak renkler: Yalnızca “HSL” kategorisindeki “Saturation” bölümünü sarı için artırırsanız bu çizgili tırtılı biraz daha doğal etkileyebilir. Bu işlem sonrasında arka plan baskınlığını kaybediyor bu yüzden biz de “Saturation” değerini yeşil için geri aldık ve aynı zamanda “Luminance” kısmını da yükselttik.

Nedir bu RAW?

RAW – amatör kullanıcılar için -daha kaliteli fotoğrafları temsil ediyor. Peki, RAW veri biçimini, JPEG’ten ayıran özellikler nelerdir? İşte bu farkları sizin için tespit ettik.

Gerçek: RAW, resimleri fotoğraf makinenizin algılayıcısının gördüğü gibi kaydeder. Bu da demek oluyor ki: fotoğraf makineniz aslında kırmızı, yeşil ve mavi mozaik piksellerden oluşan verileri kaydediyor ve akabinde bilgisayarınızdaki RAW dönüştürücü de bu bilgileri monitörde görebileceğiniz halde bir resme dönüştürüyor. Bu işleme “Demosaicing” adı verilmektedir.

RAW resimleri, JPEG resimlerin aksine fotoğraf makinelerinde keskinleştirilmez, filtrelenmez ve güzelleştirilmez. Fotoğrafçılar bütün bu düzenlemeleri daha sonra elle RAW dönüştürücüde yapar.

Yüksek renk derinliği: JPEG’ler renk kanalı başına 8 bit ile yani 256 parlaklık seviyesiyle kaydederler. Bir RAW dosyası ise en az 12 bit ile yani en az 4.096 tondan oluşur. Bu ince çizgiler işlenmemiş resimlerde nerdeyse görülemez zira 8 bit’ten fazlasını sadece profesyonel monitörler destekler. Ama resmin işlenmesinde renk derinliği önemli bir kalite ölçüsüdür.

Kayıpsız sıkıştırma: fotoğraf makineleri RAW verilerini her zaman en yüksek kalitede kaydederler. Bu yüzden her fotoğraf makinesi üreticisi kendi formatını kullanır. Örneğin Nikon “NEF” biçiminde, Canon da “CR2” biçiminde kayıt yapmaktadır. Öte yandan alternatif olarak Adobe da, bu zamana kadar sadece Pentax ve Samsung DSLR tarafından desteklenen “DNG” formatını geliştirdi.

Mozaik: RAW resimleri alıcının gördüğü gibi yalnızca kırmızı, yeşil ve mavi pikseller olarak kaydedilir.

Histogram: Işıklar ve gölgeler

Her RAW Dönüştürücü de Histogram anahtar bir fonksiyona sahiptir. Bize, bir resimde ton değerlerinin nasıl ayrıldığı hakkında bilgi verir. Adobe, Histogram’ı kolay anlaşılabilir bir araç olarak geliştirmiş: Lightroom’da direkt olarak göstericiye tıklayabilir ve ton değerlerini değiştirebilirsiniz. Burada bulabileceğiniz dört adet ayar mevcut: “Blacks”, “Fill Light”, “Exposure” ve “Recovery”.





RAW fotoğraflarda sıkça yapılan bir işlem için, örnek resimdeki ton değerlerini “Histogram”ın sol tarafındaki bölme ile baskın hale getirebilirsiniz. İlk adımda, resmi tamamen ışıklandırmak için ”Exposure” alanını sağa hareket ettiriyoruz. Tabii ki bu esnada gölgedeki detayların görülebilir bir hale gelmesi için “Fill Light” kısmı da sağa doğru hareket ettirilmeli. Son olarak, Histogram’ın sağındaki ve solundaki “Blacks” ve “Recovery” kısımları ile tonları geri alıyoruz. Burada gökyüzü mavimsi rengini kaybetse de isterseniz HSL altında yer alan “Saturation” aracı ile istediğiniz renkleri tekrar yakalayabilirsiniz.

RAW’ın Sınırları

Yüksek derinlikteki renkleriyle RAW resimleri, “Exposure” ayarı için çok geniş bir hareket alanı sağlıyor. Ama en güzel RAW yazılımı bile bile mucizeler yaratamıyor: Renk değerleri kayboluyorsa, program bunların arasına yeni nesneler sokmalıdır. Prensip olarak, RAW çekimleri işin kitabında görülen Histrogram’dakine birebir uyana kadar değiştirilebilir. Çoğu durumda bu işlemler resmin üzerinde tamamen pozitif etki yaratmaktadır. Ama Histogram bakışı hiçbir suretle resim üzerinde tam kontrole sahip değildir zira çok uç düzletmelerde, resim üzerinde bozulmalar olabileceği gibi kontrast yarında da terlikler oluşabilir.

Kontrjur: Sağdaki örnek resim parlaklıkta çok güçlü değişiklikler gösterebilir. Gölgeler taşmış ve gökyüzü de bozulmaya maruz kalmış. “Fill Light” ve “Recovery” ile Historgamdaki ilişkili renk değerleri değiştirilebilir ve düzeltilen resmin gölgeli alanlarda bile daha çok detayı göstermesi sağlanabilir. Bu da bize, ağacın tepesindeki çirkin dış gölgelerin daha güzel görülebilmesini sağlayacaktır.



Dikkat, bozulmalar: Exposure aracının yardımıyla, örnek resimdeki gölgelerin detaylarının görünmesi sağlanabilir. Fakat bu işlem aynı zamanda çift konturları da ortaya çıkabilir.

Tone Curve: Basitleştirilmiş sonuç

Profesyonel tasarımcılar resimlerini tercihen “Tone Curve” aracı ile düzenlerler. Bu araç ayrıca birçok RAW dönüştürücü yazılımda da bulunmaktadır. Tecrübesiz resim düzenleyicilerin burada, kuşkusuz olarak Histogram’ı tamamen göz ardı etmemeleri gerekmektedir zira fazla düzenleme resmi tamamen kötüleştirebilir.



Adobe, “Tone Curve” aracını Lightroom’da etkisiz bir biçimde yerleştirmiş. “Tone Curve” aracı ile yapacağınız değişiklilerde hiçbir tonu mahvetmeniz mümkün değil. Gri bir işaretleme, mantıklı düzeltme imkânlarını gözler önüne seriyor. Özellikle doğrudan resme fare tıklamalarıyla düzeltme yapmak çok kolay ve anlaşabilir: önce “Tone Curve” yanındaki kontrol düğmesini aktif hale getirin. Daha sonra koyulaştırmak veya aydınlatmak istediğiniz alana tıklayın. Daha sonra fare tuşuna basılı tutup kaydıracı aşağı yukarı oynatın- Lightroom eğriyi otomatik olarak uygun alana getirecektir.

Portre: Ten Tonlarına Uyarlama

Üzerinde ileri düzeyde çalışmalar yapılan resim motifleri arasında Portreler vardır zira burada en küçük sapmalar bile deri tonlarının yapay ve düzensiz görünmesine neden olabilir. İlk önce “Treatment” altından damlalık veya kaydıraç vasıtası ile beyaz dengesi uygulamanız gerekiyor. Daha sonra “HSL” öğesine tıklayın. Burada hedeflenen renk bölümlerindeki “Saturation” ve “Luminance”a tıklayın böylece kırmızı veya mavi derileri düzeltebilirsiniz. Hangi düzelticiyi çıkartmak gerektiğinden emin değilseniz, kontrol düğmesini aktif hale getirin,daha sonra derinin bir bölümüne tıklayın ve düzelticiyi aşağı veya yukarıya doğru çıkarın. Aynı zamanda birleşik olan kaydıracı da hareket ettirin. Şimdi resme manüel olarak etki edebilir ve deriye doğal bir ton verebilirsiniz.






Siyah-Beyaz: Gri tonları başarılı filtreleme

Bazı motifler siyah-beyaz’a dönüştürüldüklerinde büyük bir önem kazanabilirler. Klasik olarak bu işlem Photoshop’ta veya diğer resim düzenleme yazılımlarında “Channel Mixer” filtresi ile yapılmaktadır. Lightroom kullanıyorsanız bu işlem için başka bir yazılıma ihtiyacınız yok: RAW dönüştürücü ile de resimlerinizi tek renkli hale çevirebilirsiniz ve tek renk tonlarının karışımını tam olarak kontrol edebilirsiniz.



İşte başlıyoruz: “HSL”in yanında yer alan "Grayscale" öğesine tıklayın. Lightroom resmi otomatik olarak siyah-beyaz’a dönüştürecektir. Ve şimdi son dokunuşlar geliyor: Resim kanallarını yeniden karıştırarak, detayları vurgulayın. Örnek resimdeki ön plandaki köprüyü ve taşı turuncu, kırmızı ve mavi bölümleri yükselterek belirgin bir hale getirdik. Son olarak “Tone Curve” yardımıyla parlaklığı daha iyi ayarlayabilirsiniz.

Sert ve Yumuşak ışık: Düzenleyici ile “Basic” altında yer alan “Contrast“ı resmin görünüşünü aynı karanlık oda da özel fotoğraf kağıtları kullanarak yapıldığı gibi etkin hale getirin. Yüksek bir Kontrast tipik bir katı görünüşe yol açar, düşük bir kontrast kullanarak daha iyi düşsel bir hava yaratabilirsiniz.

Sepya-Görünüşü: Tek renkli bir resmi renklendirirken “Hue” öğesiyle Lightroom, ışıklar ve gölgeler arasında bir ayrım yaratır. En iyisi renkteki farklılıkları vurgulamak için ilk önce ”Saturation” ayarını her iki düzenleyicide yükseltin. Daha sonra düzenleyici ile renk tonları olan “Sahdows” ve “Highlights”ı ayarlayın. Karşılaştırma yaparak karışım oranını da gözlemleyebilirsiniz.

Paylaşım için teşekkürler.

Recep Baltaş'ın Windows 7 kullandığı günler, vay be zaman ne kadar hızlı geçiyor...