Rehber Rehber: Monitörlerde doğru bilinen yanlışlar

bluerr

Hectopat
Katılım
4 Temmuz 2024
Mesajlar
9.761
Makaleler
9
Çözümler
34
Daha fazla  
Cinsiyet
Erkek
Monitörlerle alakalı çok fazla yanlış bilgiler dolaştığı için bu rehberi yapma gereksinimi duydum. Monitör seçimi hakkında biraz daha bilinçli olunması adına çoğu kişinin doğru bildiği yanlışlardan bahsedeceğim.

X panel markasını kullanıyor, sdr renk doğruluğu yüksek ama HDR renk doğruluğu yüksek ihtimal kötüdür

Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.33.54.76.png




AOC monitör TCL panel kullanıyor, sdr renk doğruluk oranı iyi olsa da HDR performansına gelince o kadar iyi olmaması ile biliniyor diye bir argüman yoktur. Her panel üreticisinin giriş, giriş-orta, orta-üst ve üst seviye panelleri vardır. Monitörlerde en çok yanlış yapılan konu da genellemedir. Panel iyi olsa bile arka aydınlatma kötüyse HDR performansı zaten zayıf olacaktır. Örneğin h25t7 ve g255f aynı paneli kullanıyor ama h25t7 400nit ve 1150:1 kontrast oranı sunarken g255f 270nit ve 700:1 kontrast oranı sunuyor. İkiside hdr monitörü değil ancak mantık aynı. Yani markanın kullandığı panel ve arka aydınlatmanın kalitesine bağlı olarak sonuçlar değişir. TCL gibi dev markaya genelleme yaparak bunun zaten HDR performansı iyi olmaz demek yanlıştır. İncelemelere bakılması gerekir, tahminlerle monitör tercih ederseniz pişman olabilirsiniz.

Renk doğruluğu da üniteden üniteye göre değişir, 10 tane ASUS XG27ACS alın hepsinde farklı dE çıkacaktır. 850:1 kontrast oranı da eh ama kaliteden ödün vermiyor yorumlaması da yanlıştır. IPS ortalamasından bile kötü kontrast oranı sunan bir monitörden HDR performansı beklemek veya kaliteden ödün verilmemiş demek yine yanlıştır. Kaliteden ödün verilmese zaten bu kadar vasat bir kontrast oranı sunmazdı.

Kontrast'ın siyahlara etkisi için şu örneğe bakabilirsiniz:

Soldaki 850:1 kontrast oranı sunan S2721DGF, sağdaki ise 1200:1 kontrast oranı sunan M27Q. Haliyle bundan ne HDR beklenir ne de siyah performansı. Görüntünün bile cansız/soluk gözükmesine sebep olur.


Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.25.43.24.png


Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.32.41.99.png


X markayla alakalı monitör deneyimim var, ASUS ve MSI varken önermiyorum


Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.37.17.36.png


Markayla alakalı deneyiminizin olması markayı kötü yapmaz. Her markanın iyi/kötü ürünü vardır. ASUS'un X monitörünü AOC'un ise y monitörünü kullandım, ASUS monitörler genel olarak daha iyi oluyor aynı fiyattaysa onu tercih edin demek yine genellemeye girer.

Ayrıca Samsung G3 VA kullanıp forumda fiyat performans bir ürün kullanıyorum, memnunum diyende var. Sizin bilgi birikiminiz veya deneyiminiz ne kadar belli değil. Model bazlı araştırma yapmak gerekir, Samsung'un Neo G7 serisi best HDR diye profesyonel incelemeciler tarafından övülürken öbür tarafta G3 serisi yerden yere vuruluyor her yerde.

Mesela MSI'ın geçen gün bir monitörünü forumda inceledim. Monitör daha %100sRGB bile sunamıyor. Yani çok yakın fiyatta aoc q27g4xf ve msi mag275qf satılırken gidip msi diye alırsanız %100srgb bile göremeyen çöp bir monitör alırsınız.

Ben sizin gibi internetten iki üç kelime okuyarak kafama göre öneri yapmıyorum, markanın X-y ürününü kullandım bu yüzden dengeleyerek öneri yapıyorum demek yine genellemedir. Bu sadece monitör için geçerli değil, her ürün için geçerlidir.

MSI'ın ekran kartında Ventus serisi var Suprim serisi var bilen biliyor. Birisi top tier modelken her yerde övülürken Ventus yerin dibine gömülüyor. Sebebi belli çünkü, her markanın yaptığı gibi isim satıyor MSI da. Bu markaya özgü bir durum değil. MSI G244F E2 de hkc panel kullanırken, MAG275CQRf qd de TCL panel kullanıyor. İncelemelerde de 244F E2 yerlerde sürünürken MAG olan gayet iyi sonuçlar veriyor.

Aşağıda da örnek bir tane msi monitör gösteriyorum, bu tarz monitörleri alıp sonra markaya laf atanlar var.

Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.43.35.30.png


markayla alakalı yeterince deneyiminiz yok mevzusu



Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.51.36.40.png




bir şeyi eleştirmek için markayla alakalı bol bol deneyime ihtiyaç yoktur. Evet, deneyim önemlidir ancak araştırma yapmadıktan sonra istediğin kadar deneyimin olsun, influncer gibi monitör tavsiyesi yapanlardan farkınız olmaz. Bakın TR de monitör incelemeleri yapan monitör kanallarına, teknik özellikleri okuyup geçiyor. Hangisi doğru düzgün ghosting, tepki süresi, renk gamutu, parlaklık, kontrast testi vs paylaşıyor. Kaç tanesi kullanılan paneli paylaşıyor? TCL, auo, boe vs her neyse artık.

Ayrıca internet çağında yaşıyoruz, tek tık araştırmayla monitör hakkında tüm bilgilere erişebilirsiniz. Profesyonel incelemeciler tüm detaylarıyla zaten monitör hakkında bilgi veriyor. İlla gidip monitörü görmeye gerek yok yani. Nasıl ekran kartında kaç fps verdiğini internetten görebiliyorsanız bir monitöründe hangi marka panel kullandığından tut renk gamutuna kadar hepsi internette paylaşılıyor.

AOC monitörün TCL panel kullanarak HDR desteği sunması gibi bir faktörü de acıkca belirtme durumu yok. Defalarca açıkladım, TCL'in de kaliteli panelleri var. Genelleme yapamazsınız. Zaten MiniLED ve OLED olmadığı sürece HDR'ı kıyas almanız bile bir yanlıştır. Çoğu markanın HDR ready, HDR10 veya HDR400 ile HDR'ı ballandıra ballandıra bak bizim monitörde canlılık şöyle böyle diye pazarladığını söylememe bile gerek yok sanırım. Bu AOC'a özel bir durum değil.

Ayrıca o konuda ASUS TUF önermedim, konu sahibi AOC ile alakalı soru sordu kronik bir sıkıntısı var mı diye, bende bu model bu sene çıktı ayrıca panel bilgisi de yok dedim. Ks de doğal olarak ASUS alacağını söyledi. AOC panel bilgisi ise yeni paylaşıldı, bu yüzden bende önerdim. Merak eden varsa diye belirtmiş olayım.

En iyi renkler IPS paneldedir mevzusu
Evet, genelde IPS panel renk gamutu açısından daha iyi çıksa da yeri geliyor VA ve TN panellerde IPS seviyesinde veya daha iyi olabiliyor. Monitörler genelleme yapılacak ürünler değiller. Kullanılan panel ve arka aydınlatmanın kalitesiyle alakalı bir durum. Detaylı araştırma yapmadan monitör alırsanız hüsranla karşılaşabilirsiniz.
Örnek resimler paylaşacağım, 10 yıl önceki forum efsanelerine takılmayın. Yeni nesil VA ve TN panellerde yüksek renk gamutlarına ulaşabiliyor.

Desktop Screenshot 2025.06.25 - 11.29.22.06.png


Desktop Screenshot 2025.06.25 - 11.30.05.24.png


Desktop Screenshot 2025.06.25 - 11.30.28.01.png


1ms GtG-1ms MPRT gerçek değil

Desktop Screenshot 2025.06.25 - 10.57.53.72.png



öncelikle 0.3ms, 0.5ms veya 1ms yazılan monitörlerin %99'u gerçekte o değeri vermiyor. Yani 1ms diye satılması onun 1ms verebileceği anlamına gelmiyor. 1ms GtG yazan monitörlerin %99'u 1ms veremiyor. 1ms MPRT yazanlarında bir önemi yok zira backlight strobing teknolojisi monitörlerin %90-95 kadarında düzgün çalışmıyor. Yüzdeyi ben örnekledim ama vehameti siz anlayın diye söylüyorum. Backlight strobing teknolojisi ASUS'ta ELMB, BenQ DyAc, MSI MPRT, Lenovo MPRT, Gigabyte da aim stabilizer vs diye geçer. Markadan markaya isimlendirme değişir ama hedeflenilen şey hareket bulanıklığını azaltmaktır. İstisna modeller haricinde sıkıntılı bir ayardır. Strobe crosstalk, flickering, düşük parlaklık, bazı ayarları kilitleme vb sorunlara sebep olur. Yani açmamak çoğu zaman daha iyidir.

Markalar neden 1ms yazıyor? Markalar herhangi bir alanda aldıkları en iyi tepki süresi değerini paylaşıyor. Yani en iyi tepki süresi 1ms olan monitörün ortalaması 5ms olabilir, marka bu durumda 5ms değil 1ms yazıyor.

Yani çok yüksek ihtimalle kullandığınız monitör 1ms falan değil. Monitörün kağıtüstünde yazdığı tepki süresinin bir önemi yoktur. Gerçekte monitörlerin %99'u belirtilen değerleri sunamıyor. Monitors Unboxed'ın bu zamana kadar ölçtüğü IPS monitörlerin ortalaması 6.9ms çıkmış mesela. Bu da durumu açıklar nitelikte.



Desktop Screenshot 2025.06.25 - 09.51.12.24.png


Monitörün renkleri aşırı sarımsı/mavimsi gözüküyor önermem

Bazı modellerde bu şikayeti duydum, görseli bulamadım ancak çözümü aşırı mavimsi ise blue, aşırı sarımsı red ve Green gibi azaltmaktır. Veya color temperature ayarını neutral/warm olarak değiştirmektir.

X marka monitör kullandım bozuldu bu markayı önermem/ X markası öneririm, y markası iyi değildir

Yine genelleme, yine genelleme tekrar tekrar söylüyorum. X marka kullanıp sorun yaşamanız o markayı kötü yapmaz. Model bazlı değerlendirmeniz gerekiyor. Markanın çoğu modelinde bir sorun var ise orası ayrı. Ona bir şey diyemem. Örneğin Casper gibi eli yüzü düzgün doğru düzgün bir modeli bile yoksa mesela. Bu dediklerim büyük markalar için geçerli.

Şu tarz arkadaşlardan çok görüyorum AOC alma bozuluyor. MSI alma renkleri berbat ve ölü piksel sorunu var. Lenovo ölü piksel sorunlu bir marka. ASUS ışık sızması ve IPS glow sorunlu bir marka. ASUS TUF serisi kronik sorunlu. Philips'te X ayarını açınca ekranda bozulmalar oluyor. Gigabyte monitör almam kimseye de önermem sorunlu. Samsung Odyssey serisi ghosting sorunlu gibi argümanlar doğru değildir.

Markalar sizi değil kendini düşünür, her markanın kötü ürünü vardır. MSI diye alırsınız %100sRGB bile sunamaz sonra pişman olursunuz. Buna her marka dahildir, incelemeye bakarak öneri yapmalısınız.

Bu monitör FRC ile 10 bit oluyor önermem

Bit değeri HDR içerik izlemiyorsanız çok yüksek ihtimalle önemsizdir. Zira çoğu içerik 8 bit oluyor. Bu yüzden 8 bit içerikte 10 bit kullanmanız gözle görülür bir farklılık oluşturmuyor. Gerçek HDR monitörü AW2725DF qd OLED ile denendi onaylandı.

Ayrıca FRC olması kötü olacağı anlamına gelmiyor. Burada önemli olan performans. Yani yine model bazlı değerlendirmeniz gerekiyor. 8 bit + FRC ile 10 bit olan bir monitör native 10 bit seviyesinde kalite sunabilir.

rtings'in yorumu da bu şekilde:

Desktop Screenshot 2025.06.25 - 11.13.17.17.png


Bu markanın malzeme kalitesi kötü önermem

Malzeme kalitesi modelden modele göre değişir. Önemli olan dış kasasından çok panel kalitesi ve arka aydınlatmadır. Ekran kalitesi burada en çok önem arz eden şeydir. X marka monitör kullandınız diye marka kötü olmuyor. Model bazlı değerlendirmeniz gerek. Ayrıca markaya bakarak malzeme kalitesini öğrenemezsiniz. Yine model bazlı bakmanız gerekir.

Epeyden veya monitör üreticisinin belirttiği özelliklere bakarak monitör seçilmez

Epey, markanın kendi sitesinde belirttiği özellikleri yazıp geçer. Monitörlerde kağıtüstü veriler gerçekleri sunmaz. %140sRGB volume diye belirtilen bir monitör %140sRGB sunmayabilir. 1ms diye belirtilen bir monitör 1ms olmayabilir. Haliyle genelleme yapmak yanlıştır. Ölçüm cihazı vasıtasıyla elde edilen verilere göre yorum yapmak gerekir.

VA panel ghosting sorunludur/önermem

Her VA panelde devasa ghosting olacak diye bir kaide yok. İstisna modeller mevcuttur. Yine modele göre değerlendirmek gerekir.


Bu içeriği görüntülemek için üçüncü taraf çerezlerini yerleştirmek için izninize ihtiyacımız olacak.
Daha detaylı bilgi için, çerezler sayfamıza bakınız.
 
Son düzenleme:
Bu ms mevzusunu Nebi Akgün'ün videosu üzerinden öğrenmiştim. Forumda rehberde kullanılan bilgilerde bunu da görmek daha da iyi oldu çünkü bu forumda öneride bulunan insanlar her şeyi ama her şeyi biliyorlar ne hikmet ise. Elinize sağlık.
 

Bu konuyu görüntüleyen kullanıcılar

Technopat Haberler

Geri
Yukarı