Rusya’nın Yeni Hedefi 2030’a Kadar 28nm Çip Üretebilmek


Yöneticiler değişebilir, değişen yöneticilerde bu konuda bir bütçe ayırıp bu konuda uzman mühendis ve insanlarla anlaşılıp bir proje yapılabilir. Ayrıca gerekli önem verilirse Rusya'nın üreteceği çiplerden daha iyi ve daha yakın zaman da üretilebilir.

Sen o güldüğün 28Nm'yi de yapamıyorsun, yapamayacaksın.

Yapamayacaksın hiçbir zaman yapamayacaksın demektir. Ama ben önümüzdeki senelerde bu konulara önem verileceğini düşünüyorum. Hiçbir şey aynı kalmaz değişiklik ve yenilikler olacaktır.
 
Neyin tartışmasını yaşıyorsunuz. Bu ülke sokaktan adam çevirip mühendis yaptı herkesi. Şimdi ise özel sektörde asgari ücretin altına bile işçi olmaya razı mühendis kaynıyor. Bunu söylemeye çok utanıyorum (çünkü üniversite bitiren bir mühendise niteliksiz demek çok üzücü) ama nitelikli niteliksiz mühendis ayrımı çok zorlaştı. Parası ve bilgisi olan yurtdışına gidiyor. Dalga geçtiğiniz çipi üretmeyi bırak bundan 10 - 15 sene öncesine kadar tarım ülkesi olduğumuz memleketimizde tarım yapamaz hale geldik. Bunun haricinde yorum yapmaya gerek yok zaten.
 
Yapamayacaksın? Nereden biliyorsun herkes senin gibi olumsuz düşünmüyor, bugün yarın başka kişiler başka projeler ile gelir yapılır.

TOBB'lu akademisyenler destek verildiği taktirde Aselsan için grafik birimi üretebileceklerini söylediler, Aselsan ise dışarıdan daha ucuza aldığı için gerek olmadığını söyledi. İşte tam olarak bu yüzden yapamayacaksın.
 
Bugün pek sayın olmayan ulaştırma bakanımız 2050 ihracat hedeflerinin 500 milyar dolar olduğunu açıkladı. 2013 yılındayken bu miktara 2023 yılında ulaşacaktık 27 yıllık sapma muazzam. Ülkenin o kadar ciddi o kadar aşılamayacak sorunu var ki kaldı bide çip üretmesi.
 
Boş vaatler...

Orlon İHA'larında kirli çamaşırları döküldü. STMF103 işlemcili uçuş bilgisayarı, generic GPS tracker, uBlox M7N GBPS alıcıs, generic Telemetri linki, Texas Inst. marka bir sürü komponent... Rahattayken bunları yerli dahi üretemeyen Rusya, ağır kayıplar verdiği bir savaş ortamında mı bunları üretecek.


ABD'den toplayarak UAV yapıyor adamlar.

Türkiye ye de laf gelmiş bu arada. Türkiye SİHA'larında karıştırmaya ve jammera karşı oldukça etkili antenler kullanan ve bunları da yerli üreten sayılı ülkelerden. (Tualcom) SİHA'lar üzerine sadece bir örnek.

Neyin tartışmasını yaşıyorsunuz. Bu ülke sokaktan adam çevirip mühendis yaptı herkesi.

Diploma ile mühendis olunmaz. Çok fazla mühendis mezunu veriyoruz ama en iyi yerlere en yetkinleri giriyor hala. Bu da havada kalan bir söylem.

Sokaktan çevirdiği adamı projeye oturtarak başarılı olmadı bu firmalar arkadaşlar. Bu ülkemize özgü bir durum değil.
28nm de olsa güçsüz de olsa verimsiz de olsa kendi çipini üretiyor, önemli olan bu. Sen o güldüğün 28nm'yi de yapamıyorsun, yapamayacaksın.

Yapmana gerek var mı ya da yapabilir misin bunu tartışman gerekir diye düşünüyorum. 3 Dolarlık çip için milyarlarca dolar tesis ve yatırım kurman, üstüne üreteceğin bu çipin de kendi ve dış piyasalarda alıcı bulması gerekecek.

En basiti, ESP32 ve ESP8266 tabanlı Wi-Fi çipleri. Birkaç dolarlık çipler ve hemen hemen her akıllı ev ürünü, Wi-Fi'ye bağlanan cihaz ve veri modülünde bunlardan var. Ancak üretecek altyapıyı kurması bir servet istiyor.

Rusya ürettiği çipi, en basitinden kendi İHA'larında kullanamadıktan sonra ne işe yarayacak? Ya da Türkiye için? Bir çipin geliştirme ve AR:GE maliyeti koca bir SİHA platformunun maaliyetini kat kat aşıyor. SİHA burada bir örnek bu arada.

Bir örnek daha, şu an safety critic sistemlerde yaygın olarak kullanılan işlemcilerin başında Hercules serisi geliyor. Hercules RM4 benim de kısa bir süre çalışma fırsatı yakaladığım bir işlemci ve sadece teknik dökümanı 1000 sayfa. Böyle bir teknoloji üretemedikten sonra, milyarlarca dolar yatırım yapmak batılı tabir ile "feasable" değil.

Yanlış anlaşılmak istemem. İşlemciler çok kritiktir ve yerli üretebilmek çok büyük bir güçtür. Ancak Türkiye'de zaten paranın çoğu çarçur edilip yeniyor, kalan azıcık para da savunma sanayinde projelere paylaştırılıyor. Bu paylaşımında tabii ki daha ekonomik ama daha kesin sonuçlar verecek ürünlere gitmesi gerekiyor. Ki ben teknoloji devlerimizin bu konuda çalışmaları olduğuna eminim.

Uzun lafın kısası bu perspektiften bakında Rusya'nın açıklaması gerçekçi değil. Bizim de Çakıl'ımız var ama kullanılıyor mu? Hayır. İlerde kullanılabilecek versiyonlara evrilebilir mi? Tabii ki de. Ancak onca projemiz var ve bekleyecek zaman yok.
 
Son düzenleme:
Bu konu altında inanılmaz komik yorumlar olmuş.
Yapamayacaksın? Nereden biliyorsun herkes senin gibi olumsuz düşünmüyor, bugün yarın başka kişiler başka projeler ile gelir yapılır.
Arkadaşım sen bugün, yarınlarla 2 gün içinde çip üretemezsin. Teknik dokümanı bile en az 6 ay alır.
Çip üretmek "Hadi yapalım" demekle olacak şey değil. Yapacak adam kaldı mı ülkede onu sorsana bi' kendine önce? Üstelik, bu kadar borç içindeyken yapamazsın, yaptırmazlar. Ülke iflas eşiğine geldi. Kalkıp da uçsuz bucaksız çip projesine milyarlar dökmenin zamanı değil. Sonraki 20 yılda da fırsat olmayacak muhtemelen.
Yav tedavüldeki en büyük paranla 4 kilo biber alamıyorsun
Teknoloji geliştirmeyle veya orduya bütçe ayırmayla alım gücünün en ufak alakası yok.
Rusya'nın alım gücü bizden daha düşük. O kadar düşük ki polise direkt rüşvet teklif edebiliyorsun. Öğretmene de para verip dersi geçebiliyorsun. Böyle bir ülkede çip üretiliyorsa alım gücüyle alakası yoktur.

Intel örneğin de çok absürt ama örnek verdiğini söylemişsin. Yine de öyle örnek verilmez çünkü bu askeri işlemci ki adamlar 28nm hedefi koymuşlar. NASA radyasyona dayanıklı olması sebebiyle 256nm'lik çip kullanmakta. NASA mühendisleri bilmiyor mu 5-7nm boyutunda çipler kullanmayı? Senin açık piyasadan aldığın çipleri nasıl gözden kaçırmış olabilirler? Her şeyin kullanım amacı farklıdır.
Rusya dediğimiz ülkeyi de bu kadar küçümseyemezsiniz. Sonuçta eski süper güç bu ülke.
Ordu ekipmanı saydıklarınızla bitmiyor. Bunlar küçük şeyler. Daha büyük şeylerden bahsedelim. Yerli savaş uçağı üreticisine yani SU uçaklarının üreticisine Sukhoi'ye sahip. Sukhoi tek başına Lockheed Martin, General Dynamics gibi Amerikan üreticilerine kafa tutuyor. Uçak konusuna bu kadar uzun yazdıysam hava savunma sistemlerinden vs. şeylerden bahsetmeyelim bile.
Diploma ile mühendis olunmaz. Çok fazla mühendis mezunu veriyoruz ama en iyi yerlere en yetkinleri giriyor hala. Bu da havada kalan bir söylem.
Bu ülkede eğitim veya akademi yok zaten. Diploma ile mühendis bi' zahmet olunmasın.
Çek Teknik Üniversitesi bile en iyi teknik üniversitelerimize yani İTÜ, ODTÜ gibi okullara taş çıkartır...
Sokaktan çevirdiği adamı projeye oturtarak başarılı olmadı bu firmalar arkadaşlar. Bu ülkemize özgü bir durum değil.
Gayet de ülkene özgü. Şu övdüğün S/İHA'ların mimarı kim acaba? Nasıl oraya geldi? Şimdi bana çıkıp da akademik kariyeri sağlam demeyin. Arkadaşlar, burası 40'li yaşlarda insanların başa geçtiği Kanada, Fransa değil burası Türkiye. Bizim ülkede tecrübe yoksa istersen lisansını MIT'te yap yine seni başa koymazlar. Tecrübe dışında başka şeylere önem verilmiyorken nasıl bu adamı başa koydular? Daha tecrübeli isim yok muydu? Üzgünüm hocam bu ülke benim güvenimi kaybetti. Entrikalar dolu bu ülkede. Sizin de körü körüne inanmamanızı tavsiye ederim.
Rusya ürettiği çipi, en basitinden kendi İHA'larında kullanamadıktan sonra ne işe yarayacak?
Askeri ekipmanda sadece IHA mı var? Yukarıda anlattığım SU savaş uçaklarına veya hava savunma sistemlerine takar? Daha çok şey var.
Ki ben teknoloji devlerimizin bu konuda çalışmaları olduğuna eminim.
Önce tarımdan verimlilik için teknoloji çalışmaları yapsın o "teknoloji devlerimiz" sonra çip üzerinde çalışmalar yapar.

Hollanda bizden daha küçük yüzölçümüne sahipken tarımda bizden kat be kat fazla verimlilik alıyor. İşte buna teknoloji derim.
Uzun lafın kısası bu perspektiften bakında Rusya'nın açıklaması gerçekçi değil.
Peki bu gerçekci değilse
Bizim de Çakıl'ımız var
Senin Çakıl'ın ne kadar gerçekci? Rusya, Türkiye gibi TSMC'ye ürettirmeyecek. Kendi dökümhanesini kurup üretecek. Rusya bu güce sahip bir ülke.

Ah be hocam. En bilgili kişinin sizin olmanızı beklerdim bu konularda ama siz de vatanseverliğe/milliyetçiliğe fazla kaptırmışsınız yazınızda dolayısıyla saçmalamışsınız.
 
Son düzenleme:
Soğuk savaş dönemi gibi dünya ikiye bölünürse anlarsınız 28NM'nin önemini. Biz NATO tarafında olduğumuzdan önemli değil bizim için, ama 10 yıl sonrasını kim görebilir.
 
Konuya yazılan mesajlara utanç verici mi desem yoksa komik mi desem bilemedim. Çip üretmek basit bir şey değil. Öyle olsa çip kıtlığı olmazdı zaten. Hadi çip yapalım demekle olacak şey de değil. Senelerce uğraşmak gerek iyi çipler üretebilmek için. Bu ülkeye güvenim kalmadı artık. Yöneticiler ne yaparak gelişebiliriz demek yerine ne yaparsak oy toplarız veya ne yaparsam karşımdaki Cumhurbaşkanlığı adayına laf geçirmiş olurum derdimde. Ülkemizin insanının en büyük sorunu da bu. Nasıl Almanya oluruz demek yerine en azından Suriye değiliz dedik. Nasıl daha da gelişebiliriz demek yerine en azından fakir Afrika ülkeleri kadar değiliz dedik. Türkiye asla üst düzey refah seviyesine ulaşamayacak. Üretime başlasak bile millet de boş durmayacak ve her zaman onlar da daha iyisini üretmeye devam edecek. Lütfen aklımızı başımıza toplayıp durumun farkına varalım.
 
Bu siteyi kullanmak için çerezler gereklidir. Siteyi kullanmaya devam etmek için çerezleri kabul etmelisiniz. Daha Fazlasını Öğren.…