Hocam hayırlı sabahlar. Yeterli Türkçe kaynak bulamadığımdan size yazmak durumundayım, 5600X 'e sahibim ve bu ayarlarla uğraşıyorum fakat hangi ayar ne ifade ediyor tam anlamadım. PPT-TDP-EDC nedir, yani baktığım zaman biri güç limiti biri sıcaklık limiti gibi algılıyorum, neye göre ayarlanması gerekiyor, otomatikte olması ne kaybettiriyor?
Bir de Curve Optimizer kısmındaki Optimizer Sign ve Magnitude ayarı ne ifade ediyor? Sign kısmı herkeste negative zaten sanırım orası çok da önemli değil fakat Magnitude kısmını anlayamadım. Ben PBO limitleri otomatikte Magnitude 30 olarak CB testine soktum, sonra Magnitude 20 yaptım daha düşük puan geldi. Zaten çekirdek frekansları da düştü. Mag. 30 iken de 4.6GHz 'lere çıkmadı işlemci. Voltaj da çok çok düşüktü zaten 1.1 küsürlerde. Sıcaklık desek 52-53. Yani hem voltajı hem de sıcaklığı arttırabilirim gayet ancak ayarı nasıl yapacağım bilmiyorum.
Uzattım biraz fakat benim isteğim, soğutucumun yettiği kadarı ile -ID Cooling SE-224-XT- frekansları arttırmak istiyorum. Her şey stok halde iken oyunlarda kesinlikle 4.6GHz 'ye yaklaşamıyor. Sonra sabit voltaj ile deneyim dedim, 4.6GHz 'yi 1.15V gibi oldukça düşük bir voltaj ile stabil yakalayabiliyorum. Sizin bu ayarlarınızı ben kendi işlemcime göre nasıl uyarlayacağım?
Günaydın. Öncelikle şunu belirteyim ki PBO konusunda çok fazla kaynak var ve bunların çoğu birbirinden tutarsız, tüm bunlara ek olarak Zen 2 ve Zen 3 PBO'yu tam olarak aynı şekilde kullanmıyor. Zen 2 PBO'sunda bir halta yaramayan boost clock override ayarı, Zen 3 ile doğrudan voltaj/frekans girdinize etki ediyor ve işlemcinizin stabilitesine ve performansına doğrudan etki ediyor.
Uzatmadan anladığım kadarıyla size açıklamaya çalışacağım.
PPT (Platform Power Treshold): İşlemcinizin Watt olarak tüketebileceği maksimum güç. Bu değer aynı zamanda bellek kontrolcüsünü kapsar.
TDC (Thermal Design Current): TDC AMD'nin tanımına göre termal kısma (thermal throttle) durumunda işlemcinin kullanmasına izin verilen Amp cinsinden güç değeri. Kimilerine göre ise bu değer uzun süreli yüklerde geçerli olan bir güç limitlemesi.
EDC(Electrical Design Current): AMD'nin tanımına göre anakartın sokete ayırabileceği toplam gücün Amp cinsinden limiti. Yine farklı kaynaklara göre tek çekirdek yüklerinde ya da ani yüklerde geçerli olduğu söylenen değer.
Aklınızda tutmanız gereken şey PBO devre dışı olsa bile anakartınıza bağlı olarak bu değerler otomatik olarak düşük ya da gereğinden yüksek tutuluyor olabilir. Bu limitlerden hangisine takıldığınızı anlamak için hwinfo yazılımı sensör modunda başlatıp PPT, TDC, EDC sensörlerini takip edebilirsiniz. Farklı tip yükler farklı limitlere daha fazla yüklenilir, mesela Cinebench testinde PPT limitine takılırken, Battlefield 1 oyununda EDC limitine takılabilirsiniz. Prime95 small FFT testinde ise TDC limitine takılmanız olasıdır, vb vb... Tüm değerleri yükseltmeniz size sadece gereksiz ısı olarak dönecektir, mantıklı olan işlemcinizden beklentilerinizi göz önünde tutarak deneme yanılma yöntemi ile en optimal değerlere ulaşmaktır.
Eğer daha yüksek limitler size daha yüksek sıcaklık ve daha düşük skorlar/FPS olarak dönüyorsa, o halde tam tersi yönde ilerleyin ve limitleri kısın. PBO limitlerini otomatik olması gereksiz sıcaklık artırır, kendiniz ayarlayın ve gereğinden yüksek tutmayın.
Eğer işlemcinize sabit voltaj/frekans veriyorsanız, bu limitlerin hepsi devre dışıdır. PBO, sadece otomatik voltaj/frekans ile çalışır. PBO ile Manuel OC arasında temel farklı özetlersek:
PBO modunda sisteminiz ''elimden geleni yaparım ama kendime zarar verecek değilim'' kafasında takılır. Manuel OC modunda ise ''sen bilirsin başkan'' kafasındadır.
Gelelim
Curve Optimizer ve nimetlerine. Modern işlemcilerin doğal olarak böyle Intel Turbo Boost ya da AMD Precision Boost gibi boost algoritmaları vardır ve bu algoritmaların elbette bir voltaj/frekans grafiği olur. Mesela atıyorum 5600X işlemcisi stok olarak 3.6 GHz hızında ve 4.6 GHz hızına kadar Precision Boost ile uygun şartlarda çıkabiliyor. Peki ya elimizde 4.6 değilde 4.8 GHz hızına çıkabilen bir miktar 5600X olduğunu düşünelim, bunları 4.6 olacak şekilde programlamak elbette zarar, fakat ayrı bir segment oluşturulabilmesi için belirli bir stok olması gerek.
AMD geçmişte silikonu sağlam olan modelleri X ve XT segmentinde satıyordu. Bu işlemcilerin olayı herhangi bir OC ile uğraşmadan fabrika ayarlarında istenilen yüksek hızlara çıkabilmeleri, fakat fiyatları doğal olarak yüksek olduğundan hem fazla tutmadılar hemde AMD çok negatif yorum aldı.
İşte
Curve Optimizer tam burada devreye giriyor. Curve, eğri demektir. Burada bahsedilen eğri sizin voltaj/frekans eğrinizdir.
Optimizer Sign: Pozitif olursa voltaj artırıyor, negatif olursa voltaj kırıyoruz. Ortalama bir kullanıcı için mantıklı olan seçenek negatif ayarlara alıp voltaj azaltmak. Fakat ihtiyacı olan için voltaj artırmak bir seçenek.
Magnitude: Bu ayar eğriyi ne kadar değiştirdiğimizin oranı. Voltaj cinsinden tam olarak bir karşılığı yok fakat her 1 arttırdığınızda 3/5 milivolt ekliyor ya da azaltıyorsunuz.
Önemli not: Curve Optimizer eğrinin her aşamasına undervolt yapmaktadır. Sadece yük altında değil işlemciniz boştayken harcadığı voltaja bile etki etmektedir, bu yüzden stabilite testi yaparken benim tavsiyem sadece yük altında değil boştaykende dikkat edin.
Ayrıca anakartınızda bulabileceğiniz bazı güç tasarrufu seçenekleri stabilite sorunlarına yol açabilir, aklınızda bulunsun derim.