Sabit kanat İHA'da stabilite nedir?
- Konuyu başlatan Merdione
- Başlangıç Tarihi
- Mesaj 22
- Görüntüleme 3B
Daha fazla
- Cinsiyet
- Erkek
- Meslek
- Öğrenci
Uçaklarda stabilite, uçağın hareket etmeye ve yön değişimine karşı gösterdiği direnç diyebiliriz.
Yolcu uçakları konforlu olması ve hava koşullarından az erkilenmesi açısından özellikle stabil olarak tasarlanır. Ağırlık yaratan yakıt uçağın ortasında yani kanatlarda ve orta gövdede tutulur. Uçağa yüklenen yükler ise hesaplanarak uçağa dağıtılır.
Savaş uçaklarında manevra ihtiyacı dolayısıyla tam tersi yapılır. Savaş uçakların ağırlık dağılımı ve diğer etkenleri daha dengesizdir. Özellikle F-16 gibi hafif uçaklarda uçağın dengesizliğini görebilirsiniz. Yolcu uçağına göre keskin ancak belirsiz hareketler yapar ve sürekli dengelenmesi gerekir.
Yolcu uçakları konforlu olması ve hava koşullarından az erkilenmesi açısından özellikle stabil olarak tasarlanır. Ağırlık yaratan yakıt uçağın ortasında yani kanatlarda ve orta gövdede tutulur. Uçağa yüklenen yükler ise hesaplanarak uçağa dağıtılır.
Savaş uçaklarında manevra ihtiyacı dolayısıyla tam tersi yapılır. Savaş uçakların ağırlık dağılımı ve diğer etkenleri daha dengesizdir. Özellikle F-16 gibi hafif uçaklarda uçağın dengesizliğini görebilirsiniz. Yolcu uçağına göre keskin ancak belirsiz hareketler yapar ve sürekli dengelenmesi gerekir.
- Katılım
- 2 Haziran 2015
- Mesajlar
- 14.195
- Makaleler
- 110
- Çözümler
- 120
Düzgün bir gövde üret yeter. Sabit Kanat İHA'larda herkesin unuttuğu bir şey var: Araç otonom.
Model uçak ve otonom uçak farkına göre konuşuyorum, otonom uçuş bilgisayarı uçağı yerdeki bir bireye göre daha hassas ve düzgün uçuruyor. Bu nedenle de, eğer düzgün bir gövde ürettiysen, beklediğinden kat kat daha stabil uçuyor. Çünkü uçağından sensörlerinden gelen veri ve bu verilerin tazeleme hızı oldukça hassas.
Zamanında yaptığımız kendi çalışmamızdan örnek verebilirim:
Çok ilginç ve güzel bir İHA'ydı bu. Hiç manuel uçmadı ve tüm uçuşları otonom oldu.
mekanik olarak dikkat etmen gereken en önemli şeylerden birisi ağırlık merkezi. Yanlış bir ağırlık merkezi uçağı uçurmana izin vermez, havalanmaz bile. Bunun yanında ağırlık merkezin doğruysa ama hareket ediyorsa (örneğin pili iyi sabitlemedin, gövde içinde hareket ediyor) uçak yine düzgün uçmaz ve düşebilir. Ağırlık merkezi kesinlikle arkaya doğru ofsetli olmasın, eğer motor öndeyse ağırlık merkezini biraz öne taşıyabilirsiniz.
Ağırlık merkezinden sonra kanatların gövdeye bağlantısının sabit olması, ayrıca kuyruğun da gövdeye sağlam bir şekilde bağlanması kritik. Burada genelde kanatlara geçirilen çubuk ile kuyruktan gelen çubuk birleştiriliyor, gövde içinde. T gibi yani. Ne kadar az salınım ve esneme, o kadar stabil uçuş demek.
Bir diğer kritik nokta ise hareketli yüzeyler. Özellikle yatay kuyruk (elevator) ve dikey kuyruğun (rudder) sapasağlam olması gerekiyor. Bu yüzeyler uçuş esnasında sallanıyorsa ya da kullanılan malzeme nedeniyle bütünlüğünü, şeklini uçuş esnasında kaybediyorsa, görevini yerine getiremez ve stabilite düşer.
Elevator, rudder, aileron hareketleri yüzeyleri de hem sağlam olmalı hem de gereken genişlikte ve yüzey alanına sahip olmalı. Ayrıca iki kanattaki aileronların aynı genişlik ve özelliklerde olması da dönüşlerde İHA'yı daha stabil kılacaktır.
Seçeceğiniz motor da önemli. Ağırlığı fazla yükseltmeden, İHA'nın genel ağırlığına oranla güçlü bir motor seçmek özellikle rüzgara karşı stabiliteyi arttırır. Piyasadaki BLDC motorların verimli aralığı genelde %60 - %70'tir. Dolayısıyla seçeceğiniz motor ve pervane kombinasyonunun bu aralıklarda istenen itkiyi sağladığından emin olun.
Günün sonunda otonom sistem tarafında da çok iyi bir işçilik yapmanız, uçağı iyi tune etmeniz lazım. Yarışmalarda manuel çok uçan ancak otonomda 5 metre gidemeyen onlarca uçak gördüm ben. Dengeyi iyi tutturun.
Model uçak ve otonom uçak farkına göre konuşuyorum, otonom uçuş bilgisayarı uçağı yerdeki bir bireye göre daha hassas ve düzgün uçuruyor. Bu nedenle de, eğer düzgün bir gövde ürettiysen, beklediğinden kat kat daha stabil uçuyor. Çünkü uçağından sensörlerinden gelen veri ve bu verilerin tazeleme hızı oldukça hassas.
Zamanında yaptığımız kendi çalışmamızdan örnek verebilirim:
Çok ilginç ve güzel bir İHA'ydı bu. Hiç manuel uçmadı ve tüm uçuşları otonom oldu.
mekanik olarak dikkat etmen gereken en önemli şeylerden birisi ağırlık merkezi. Yanlış bir ağırlık merkezi uçağı uçurmana izin vermez, havalanmaz bile. Bunun yanında ağırlık merkezin doğruysa ama hareket ediyorsa (örneğin pili iyi sabitlemedin, gövde içinde hareket ediyor) uçak yine düzgün uçmaz ve düşebilir. Ağırlık merkezi kesinlikle arkaya doğru ofsetli olmasın, eğer motor öndeyse ağırlık merkezini biraz öne taşıyabilirsiniz.
Ağırlık merkezinden sonra kanatların gövdeye bağlantısının sabit olması, ayrıca kuyruğun da gövdeye sağlam bir şekilde bağlanması kritik. Burada genelde kanatlara geçirilen çubuk ile kuyruktan gelen çubuk birleştiriliyor, gövde içinde. T gibi yani. Ne kadar az salınım ve esneme, o kadar stabil uçuş demek.
Bir diğer kritik nokta ise hareketli yüzeyler. Özellikle yatay kuyruk (elevator) ve dikey kuyruğun (rudder) sapasağlam olması gerekiyor. Bu yüzeyler uçuş esnasında sallanıyorsa ya da kullanılan malzeme nedeniyle bütünlüğünü, şeklini uçuş esnasında kaybediyorsa, görevini yerine getiremez ve stabilite düşer.
Elevator, rudder, aileron hareketleri yüzeyleri de hem sağlam olmalı hem de gereken genişlikte ve yüzey alanına sahip olmalı. Ayrıca iki kanattaki aileronların aynı genişlik ve özelliklerde olması da dönüşlerde İHA'yı daha stabil kılacaktır.
Seçeceğiniz motor da önemli. Ağırlığı fazla yükseltmeden, İHA'nın genel ağırlığına oranla güçlü bir motor seçmek özellikle rüzgara karşı stabiliteyi arttırır. Piyasadaki BLDC motorların verimli aralığı genelde %60 - %70'tir. Dolayısıyla seçeceğiniz motor ve pervane kombinasyonunun bu aralıklarda istenen itkiyi sağladığından emin olun.
Günün sonunda otonom sistem tarafında da çok iyi bir işçilik yapmanız, uçağı iyi tune etmeniz lazım. Yarışmalarda manuel çok uçan ancak otonomda 5 metre gidemeyen onlarca uçak gördüm ben. Dengeyi iyi tutturun.
Benzer konular
